Lớn lên trong một thời đại công nghệ vượt bậc cùng nhiều định kiến khác nhau, gen Z trở thành thế hệ phải chịu đựng vô số các vấn đề về sức khỏe tinh thần.
Gen Z là thế hệ được sinh ra trong khoảng giữa những năm 1997 và 2012, họ là thế hệ đầu tiên lớn lên hoàn toàn với Internet cùng điện thoại thông minh, và đã trải nghiệm thế giới với rất nhiều sự thay đổi khác nhau. Cụ thể, họ được kết nối với nhau trên toàn cầu, phần lớn giao tiếp thông qua công nghệ và phương tiện truyền thông xã hội.
Điều này đã đặt ra câu hỏi: Gen Z xử lý sức khỏe tinh thần của họ như thế nào so với các thế hệ trước? Họ lớn lên trong thời kỳ hỗn loạn bao gồm nhiều yếu tố gây căng thẳng, biến đổi khí hậu và bất ổn chính trị, tình hình dịch bệnh… nhưng thực tế thì thế hệ này đã luôn chứng tỏ mình là một thế hệ công khai nói về sức khỏe tinh thần.
Thế hệ Z sử dụng liệu pháp nhiều hơn các thế hệ trước
Trong một báo cáo do Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ công bố mang tên "Căng thẳng ở Mỹ: Thế hệ Z" vào tháng 10/2019, gen Z có nhiều khả năng đã được điều trị hoặc trị liệu (37%) so với Millennials (35%), Gen X (26%), Baby Boomers (22%) và số khác (15%). Hơn nữa, thế hệ Z có nhiều khả năng báo cáo sức khỏe tinh thần của họ là khá hoặc kém (27%) so với các thế hệ cũ, cụ thể là Millennials (15%) và Gen X (13%).
Lý do cho xu hướng ngày càng tăng sử dụng các dịch vụ sức khỏe tinh thần và báo cáo tình hình kém có thể gấp ba lần được nhận định như sau: Cuộc sống đã tạo ra nhiều loại tác nhân gây căng thẳng khác nhau, dẫn đến gia tăng các mối quan tâm về tâm lý và nhu cầu về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần ngày càng nhiều hơn.
Nhận thức về các vấn đề sức khỏe tinh thần đã phát triển, do đó những gì có thể đã từng bị bỏ qua được công nhận là một vấn đề và được đối xử như vậy. Sự kỳ thị xung quanh việc sử dụng các dịch vụ sức khỏe tinh thần đã giảm bớt, khiến nhiều khả năng Gen Z xác định các vấn đề của bản thân và tìm kiếm sự giúp đỡ khi cảm thấy có vấn đề tinh thần để được điều trị.
Tất cả những yếu tố này có thể đã giúp Gen Z dễ dàng cởi mở hơn về các cuộc đấu tranh sức khỏe tinh thần so với các thế hệ trước. Bình thường hóa các cuộc trò chuyện về sức khỏe tinh thần có nghĩa là Gen Z có khả năng giải quyết các vấn đề của họ và tiến lên thay vì bế tắc, đó cũng chính là sự lựa chọn mà nhiều người trong số họ đang thực hiện.
Nguyên nhân cho sự gia tăng vấn đề tâm lý của Gen Z
Gen Z có nhiều lý do để cảm thấy căng thẳng hơn các thế hệ trước, chúng có thể góp phần gây ra những vấn đề về tâm lý như lo lắng và trầm cảm. Trong một cuộc thăm dò, cho thấy gần một nửa Gen Z cho biết đã kết nối trực tuyến với nhau từ 10 giờ trở lên mỗi ngày. Thời gian sử dụng thiết bị nhiều đồng nghĩa với việc dành ít thời gian để kết nối trực tiếp, điều này có thể làm tăng cảm giác bị cô lập và cô đơn.
Siêu kết nối của Internet cũng có thể đồng nghĩa với việc chịu nhiều áp lực và kỳ vọng hơn. Trong báo cáo của APA, 91% người được hỏi thuộc Gen Z cho biết đã trải qua các triệu chứng về thể chất hoặc tâm lý do căng thẳng. Nguyên nhân gây nên điều này được xác định là tiền bạc/công việc (64%), nợ nần (33%), nhà ở (31%) và đói khổ (28%). Trong số này, chỉ một nửa cho biết họ đã làm đủ để kiểm soát căng thẳng.
Thế hệ Z cũng có thể gia tăng căng thẳng do các vấn đề thế giới như biến đổi khí hậu, chính trị, nhập cư và lo sợ về tương lai nói chung, gần nhất là về tình hình dịch bệnh với nhiều sự thay đổi trong cách sống. Họ cũng là thế hệ đầu tiên tiếp xúc với nội dung có khả năng gây hại thông qua mạng xã hội khi còn nhỏ, điều này cũng là nguyên nhân tác động mạnh mẽ đến nhận thức.
Nghiên cứu từ Đại học College London cho thấy Gen Z có nhiều khả năng tự làm hại bản thân, có hình thể kém hơn, bỏ ngủ, thừa cân và mắc bệnh trầm cảm. Thế hệ Z cũng phải đối mặt với áp lực liên quan đến phương tiện truyền thông xã hội và công nghệ, bao gồm quấy rối tình dục và những nhu cầu hay định kiến buộc họ phải tuân thủ.
Những thế hệ khác có thể học hỏi gì từ gen Z?
Không phải tất cả mạng xã hội đều xấu, đừng xem Internet và thế giới trực tuyến là những thứ tiêu cực cho các thế hệ trẻ, quan điểm này đã không tính đến lợi ích của việc kết nối với những người khác trên quy mô toàn cầu. Sự kết nối trực tuyến cho phép mở rộng quan điểm, khả năng chịu đựng sự khác biệt và chấp nhận các vấn đề sức khỏe tinh thần.
Cần cởi mở và chân thực hơn khi nói đến sức khỏe tinh thần, lắng nghe khi họ nói chuyện về những lo lắng thay vì phủ nhận hoặc thay đổi chủ đề, gen Z đã quen với việc cởi mở về sức khỏe tinh thần và cần cha mẹ làm theo. Mặc dù các thế hệ cũ có thể coi thời gian sử dụng thiết bị với sự cô lập và cô đơn, thì gen Z sử dụng chúng để tạo nên kết nối và cảm thấy bớt cô đơn hơn.
Trong kỷ nguyên kỹ thuật số và chuyển sang trực tuyến, đừng hạ thấp tầm quan trọng của kết nối trực tuyến. Các thế hệ trước có thể đã sử dụng sức khỏe tinh thần họ như một lý do khiến cuộc sống bị hạn chế nhưng với gen Z đó chỉ là một khía cạnh trong cuộc sống và có thể được cải thiện khi có sự giúp đỡ.
Cởi mở về sức khỏe tâm thần có thể giúp thông báo cho thế hệ trẻ về những điều họ mong đợi trong cuộc sống, biết rằng một thành viên trong gia đình phải vật lộn với vấn đề để có thể giúp họ. Gen Z đã dạy cho các thế hệ khác rằng tích cực trong việc điều trị và phục hồi, thay vì trốn tránh thì nên đối mặt với nó và tìm kiếm sự giúp đỡ là chiến lược tốt nhất để quản lý sức khỏe bản thân.
Trái tim kinh tế của Việt Nam - TP.HCM - và phần lớn lãnh thổ đất nước vừa trải qua khoảng thời gian giãn cách xã hội nghiêm ngặt vì đại dịch Covid-19. Tất cả hoạt động đang tái khởi động về trạng thái bình thường mới sau những cố gắng của chính phủ và người dân. Tuy nhiên, những dư chấn ám ảnh của đại dịch sẽ khiến cho thế hệ chúng ta không bao giờ quên. Hơn 23.000 người Việt Nam đã ra đi mãi mãi (thống kê cho đến tháng 11/2021) và những tổn thương từ thể chất đến tinh thần khó có thể nào lành. khởi động chiến dịch #YouAreNotAlone với một mục đích duy nhất: góp phần hồi phục và chữa lành tất cả tổn thương hiện hữu. Chúng tôi, ban biên tập cùng với những người bạn đồng hành, thật tâm mong rằng, tất cả cùng chung tay để không ai phải lẻ loi một mình khi cuộc sống dần hồi phục.
Nguồn: TH&PL