“Sống mà bị kiểm soát bởi sự cầu toàn, là một thiệt hại cho chính mình”.
Sống giữa xã hội toàn những người giỏi, người tài, chúng ta luôn sợ rằng sẽ bị thua thiệt ở một khoảnh khắc nào đó. Chúng ta đã từng bị chi phối bởi cảm xúc tiêu cực khi bài kiểm tra không đạt điểm tối đa, đứng hạng 2 một kỳ thi,...
Hay thậm chí là không dám bàn giao lại những công việc của mình cho người khác chỉ vì sợ người đó không thể hoàn thành công việc một cách hoàn hảo nhất. Sau cùng, lại ôm hết mọi thứ về phần mình để rồi sự hoàn hảo đó không còn vẹn toàn.
Đâu là điểm nhận dạng của người cầu toàn
Người theo chủ nghĩa hoàn hảo hay người cầu toàn (perfectionist) là người có xu hướng muốn mọi cái đều phải hoàn hảo, từ công việc, gia đình đến bạn bè và nói chung là tất cả những gì liên quan đến họ.
Cần phải phân biệt người cầu toàn với người phấn đấu để cuộc sống tốt đẹp hơn, những người phấn đấu thì luôn mong muốn mọi thứ tốt lên. Những điều đó sẽ nằm trong khả năng của họ và quan trọng nhất là biết chấp nhận tình trạng hiện tại.
Ngược lại người cầu toàn lại có những mong muốn vượt khả năng và thực tế hoàn cảnh cho phép, cái họ cần là hoàn hảo sự áp dụng của chủ nghĩa cầu toàn (perfectionism).
Mặc dù có thể có một số thành công nhất định trong công việc nhưng người cầu toàn phải đối diện với hàng loạt vấn đề trong đó có tan vỡ các mối quan hệ và rối loạn tâm lý, họ cũng thường cảm thấy mình không hạnh phúc. Người cầu toàn dù biết những hạn chế của chủ nghĩa cầu toàn, nhưng đa số họ lại không muốn từ bỏ việc sống theo chủ nghĩa này, vì họ cảm thấy đó chính là động lực cho mọi việc họ làm.
Vô số vấn đề mà người cầu toàn phải đối mặt
Ám ảnh với sai lầm và thất bạn
Người theo chủ nghĩa cầu toàn luôn có mang theo những tham vọng bên trong mình, họ muốn được chứng minh và công nhận bởi những người xung quanh. Thế nhưng, họ cũng luôn mang trong mình những ám ảnh cực đồ về ánh nhìn hay những lời tiêu cực được thét ra từ người khác. Dù đó là những điều nhỏ nhặt nhất cũng khiến họ cảm thấy khó chịu và dây dứt suốt khoảng thời gian dài.
Đơn giản như khi mắc những sai lầm nhỏ hay khi nấu được một bữa ăn không ngon thì trong lòng họ luôn cảm thấy tội lỗi. Cũng như quá để ý vào những chuyện nhỏ nhặt sẽ buộc chúng ta trì trệ để hoàn thành những công việc lớn lao.
Đôi khi bạn trì hoãn những công việc chỉ bởi vì bạn muốn chu toàn mọi thứ trước khi bắt đầu mặc cho nó đang là thời điểm vàng. Điều này sẽ làm công việc ngày càng đi xuống dốc. Từ đó bạn sẽ dần trở nên tự ti vào chính mình bởi trong mắt người cầu toàn không bao giờ là đủ.
Tham công việc, tiếc việc
Chủ nghĩa hoàn mỹ là một loại cưỡng cầu chính mình, một sự cưỡng cầu đối với những mức độ vốn không thể nào đạt được. Quả thật, những người theo chủ nghĩa ấy luôn muốn hoàn thành công việc bằng chính đôi tay và sự quyết đoán của mình.
Cũng có thể dễ dàng nhìn thấy, một người cầu toàn không dám chia sẻ công việc của mình cho người khác để bớt nặng nề vì họ không yên tâm và mang luôn mang những âu lo thường trực. Hình ảnh ấy còn thể hiện qua việc người mẹ không cho con mình cắm hoa sợ con sẽ cắm xấu hay người vợ không cho chồng vào bếp vì sợ chồng mình sẽ làm loạn cả căn bếp ấy.
Kết quả, họ tự làm khổ chính mình, đưa bản thân vào trạng thái stress cực độ. Nếu bản thân cứ ôm mọi việc trong mình, mọi thứ thì trì trệ, thiếu sót. Không còn hoản hảo dự tính ban đầu.
Luôn đặt ra những kế hoạch trước khi bắt đầu
Chỉ vì sợ mắc những lỗi hiếm hoi nên họ luôn vẽ ra cho mình đường đi nước bước một cách cụ thể hóa trước khi khởi động một công việc gì. Những điều đó đôi khi mang lại cảm giác hụt hẫng như rơi xuống vực chỉ vì nó không mang yếu tố linh hoạt trước mọi tình huống. Cũng như sẽ khó hòa nhập được với mọi người.
Không thỏa mãn với chính mình và những điều xung quanh
Bởi người cầu toàn luôn muốn có hơn chữ có, muốn đạt được những thứ không ai đạt được. Cũng như muốn bản thân mình và những thứ xung quanh mình phải hoàn hảo hơn 100%.
Trong công việc, nếu luôn đặt những kỳ vọng và tiêu chuẩn khắt khe, không thực tế sẽ gây áp lực cho bản thân. Mang một gánh nặng vô cũng lớn sẽ dẫn đến những bệnh như trầm cảm, rối loạn lo âu,...
Trong tình yêu, nếu cứ ngồi đợi một người đạt hoàn toàn tiêu chuẩn đã đặt ra thì rất có thể bạn sẽ sống trong tình trạng "ế trường tồn".
Không có tốt nhất chỉ có tốt hơn
Cuộc đời này không có gì thì hoàn hảo một cách toàn diện. Cũng không có một dự đoán nào đúng xác suất đúng nhất. Thế nên, một chủ nghĩa hoàn mỹ đúng đắn là theo đuổi những thứ làm mình tốt hơn. Đôi khi chỉ cần toàn hơn ngày hôm trước đã là quá đủ đầy. Con người lắm lúc mắc phải những sai lắm dù là to tát hay nhỏ nhặt nhưng miễn cố gắng vì chính mình, tốt hơn ngày hôm qua đã là một cuộc cải cách lớn.
Chữ "nhất" không phải lúc nào cũng cần thiết trong mọi trường hợp. Bởi con người cũng có lúc tầm thường, cũng có lúc phi thường một cách bất ngờ.
Hẳn là bạn cứ chạy theo guồng quay thành công ở ngoài kia để làm khổ chính mình. Thay vì cứ mải mê trong sự hoàn hảo đó, thì hãy chấp nhận một phần khuyết điểm của mình trong hành động lẫn cảm xúc.Có thể việc "chấp nhận người-mình-không-là" không thể cứu vãn được mọi chuyện trên đời, nhưng nó sẽ khiến nội tâm của bạn an yên hơn bao giờ hết.
Nội dung liên quan
Đừng cố theo đuổi những thứ không phải là mình. Bởi chúng ta luôn mang những sứ mệnh và giá trị riêng biệt. Hãy nhìn lại và đánh giá năng lực của chính mình bởi chúng ta không phải chúa, cũng không phải đấng vạn năng nên hãy cho phép mình có những thứ không thể hoàn thành một cách trọn vẹn nhất.
Dẫu biết chủ nghĩa hoàn mỹ là việc không chấp nhận những trang giấy cuộc đời mình dính những vết đen, xấu xí. Nhưng điều đó sẽ mang lại cho ta những bài học vô cùng đắt giá, giúp chúng ta vững bước hơn trên cuộc đời nhiều chông gai.
Đôi khi người cầu toàn đạt được rất nhiều thứ, điều mà người khác không có được. Nhưng đổi lại họ phải trả một cái giá rất đắc cho cuộc đời mình.
Nguồn: TH&PL