Minh Trang, chủ kênh SexEdu by Trang là một trong những "địa chỉ uy tín" để Gen Z tìm đến trong những vấn đề 18+.
Minh Trang là người sáng lập hệ sinh thái về giáo dục giới tính và giáo dục tình dục phổ biến nhất nhì tại Việt Nam. Kênh YouTube SexEdu by Trang - Chăn Chuối Show hiện nay có hơn 260 nghìn người theo dõi, và như Trang chia sẻ, đó đã là một dấu ấn so với khoảng thời gian gây tranh cãi lúc mới bắt đầu. Những ngày đầu hiện diện trên Internet chia sẻ về tình dục, cô nàng từng nhận về rất nhiều bình luận khiếm nhã, thậm chí còn xúc phạm.
"Nhưng hành trình mình đi đủ dài để người ta thấy là mình tới đây không phải để đùa, và mình cũng không đưa kiến thức "tà đạo".
Trong vai trò là một sex guru (chuyên gia tư vấn tình dục) dành cho giới trẻ, Minh Trang thường xuất hiện với hình ảnh một cô nàng tự tin, thoải mái, và tâm huyết, đem đến nhiều kiến thức bổ ích về một chủ đề "nhạy cảm" mà phần đông mọi người còn né tránh. Nhưng ít ai biết rằng cô gái cá tính ấy trước đây cũng là một người con gái theo tư duy truyền thống, và không cởi mở với chuyện tình dục.
Sau hơn 2 năm thành lập, SexEdu by Trang mong muốn kênh YouTube của mình sẽ trở thành người chị thân cận của các bạn trẻ, nơi mà mọi người có thể đến để tâm sự về những vấn đề thầm kín mà không sợ bị phán xét.
Kiến thức giáo dục giới tính và tình dục là một miếng bánh bị bỏ đói
Từ đâu Trang có ý tưởng xây dựng một kênh YouTube về chủ đề giới tính và tình dục?
Lúc đầu kênh mở ra mình đặt tên rất rõ ràng là "Chăn Chuối Show", với định hướng là một show dành cho phụ nữ với nhau. Mình muốn đưa cho phụ nữ Việt Nam một cái nhìn khác về sex, giúp họ tự tin hơn, có thể bảo vệ và yêu thương chính mình. Để ý tưởng chính thức thành hình, mình mất 1 năm tìm cho bản thân đủ lý do và động lực.
Mình bắt đầu vào thời điểm bản thân cảm thấy mọi thứ đã đủ đầy, mình đã rõ với lòng mình, và có đủ trải nghiệm lẫn kiên nhẫn để thực hiện kênh mà vẫn có thể ngủ ngon mỗi tối. Đáng sợ nhất không phải là người khác phán xét mình, mà là chính mình phán xét mình.
Mình từng là sinh viên bác sĩ đa khoa nhưng dừng việc học ở năm thứ tư vì nhận ra ngành nghề này không hợp với mình. Tuy vậy, những thông tin, kiến thức mình học được trở thành nền tảng cho công việc hiện tại. Bản thân mình khi đọc những tài liệu khoa học cũng dễ dàng nắm bắt vấn đề mấu chốt hơn. Chủ đề này là một miếng bánh bị bỏ đói, tất cả mọi người đều bị "bỏ đói" trên những kiến thức giáo dục giới tính (sex education), sex tips và sex experiences.
Nếu thế, hẳn là người xem sẽ đón nhận, bình luận và trao đổi nhiều lắm?
Với YouTube, không có nhiều bạn comment, họ ngại lắm. Đa phần mình sẽ nhận được inbox, confession, email, và direct ở Instagram. Mình biết được rằng cũng không ít người biết đến kênh mình, nhưng họ không ấn subscribe (theo dõi). Nếu hỏi có biết ai làm về tình dục và giới tính không thì họ sẽ nhớ tới mình. Và mỗi lần gặp vấn đề, chỉ cần lên kiếm kênh đó coi, hoặc là lên website, nhưng dường như mọi người vẫn còn né tránh chuyện theo dõi đó.
Nhưng thôi không sao, quan trọng mình cảm thấy 2 năm trôi qua mình cũng đã đạt được thành công nhất định, lớn nhất là độ nhận diện (awareness). Nếu như ai đó đang cần tìm một người có thể nói về giáo dục giới tính và giáo dục tình dục, họ sẽ nhớ tới mình và cho mình cơ hội đó. Sắp tới tụi mình sẽ phát triển forum trên website chanchuoi.com để mọi người có thể vào đó và dễ dàng trao đổi với nhau. Không để lộ danh tính thì sẽ ổn hơn.
Tâm lý ngại ngùng và né tránh như vậy bạn có nghĩ lý do là vì giáo dục giới tính ở Việt Nam còn có quá nhiều hạn chế?
Mình đưa một ví dụ thường gặp, khi được hỏi ba mẹ sinh ra con ra như thế nào, câu trả lời chúng ta dễ thấy nhất là: mẹ nhặt con ở thùng rác, sinh từ nách của mẹ, ba mẹ ngủ cùng rồi sinh ra con,... Nhưng thật ra người lớn vẫn có rất nhiều cách để trả lời con trẻ vừa văn minh mà lại phù hợp với độ tuổi của các em. Khi mà bạn lớn lên và không ai nói cho bạn nghe về việc bạn nên làm, hay những trải nghiệm nên thử như vậy, chuyện ngại ngùng và né tránh là không tránh khỏi.
Bản thân mình ngày xưa cũng từng là một cô gái rất truyền thống. Mình từng nói một câu như thế này mà mình nhớ hoài luôn: "Mình sẽ không bao giờ quan hệ tình dục cho đến khi lấy chồng". Và người bạn nghe câu đó đã nói lại với mình: "Anh nghĩ có khi sau này em sẽ thay đổi suy nghĩ của em đó". Và bây giờ, ai biết được, mình ở đây, trên tất cả mặt trận truyền thông và nói về sex rồi đó.
Mình chiêm nghiệm được rằng, mỗi một thời điểm nó sẽ dạy mình một chuyện, và những tác động xung quanh sẽ thay đổi suy nghĩ của chúng ta như thế nào. Trong những livestream của mình, mình luôn nói với các bạn khán giả là: Có một thứ rất là đáng sợ, chính là thời gian. Vì thời gian sẽ thay đổi tất cả mọi thứ trong đó có niềm tin của bạn. Thế nên bây giờ mình không dám ghét, hay dám khẳng định điều gì là đúng mãi mãi được.
Tuy vậy, có một tín hiệu mừng là trong vòng 1 năm rưỡi trở lại đây, mình nhận được nhiều lời mời phỏng vấn từ nhiều báo khác nhau. Ít nhất là mọi người đã trao mình cơ hội được chia sẻ về việc mình đang làm, như một lời ghi nhận. Khi mọi người đã đề cập về nó, mình có cơ hội để đưa ra thông tin và chỉnh sửa thông tin cho họ.
Trong chuyện tình dục, phụ nữ Việt đừng chỉ tập trung làm hài lòng bạn tình mà bỏ quên bản thân
Với quan sát của một người đứng đầu cộng đồng thông tin giáo dục giới tính dành cho phụ nữ, bạn nghĩ đâu là khó khăn thường gặp đối với phụ nữ Việt Nam về sex?
Ban đầu mình làm kênh hướng đến nữ giới, nhưng cuối cùng lại làm cho đa giới. Hiện tại, mình không tập trung làm cho riêng giới nào. Còn nếu chỉ nói riêng về phụ nữ, có một vấn đề là khi muốn biết về sex, phụ nữ Việt Nam chỉ tập trung vào việc làm hài lòng người đàn ông.
Chúng ta thấy nhan nhản những bài viết, hay những dòng tít như là "kỹ năng khiến chàng chết mê chết mệt mà quên mất "tuesday",... Trong khi phụ nữ phải làm hài lòng bản thân họ nữa kìa!
Người phụ nữ Việt hay tự miệt thị, chê bai chính bản thân mình. Mình mong phụ nữ Việt sẽ nhìn vào sex theo cả hai khía cạnh: không đơn giản chỉ là làm hài lòng bạn tình, mà quan trọng hơn là họ phải thấu hiểu và yêu thương bản thân nữa.
Phụ nữ ơi, hãy nhớ chỉ có thân xác này, tâm hồn này là ở lại với bạn đến khi về với cát bụi, nên hãy quý trọng bản thân mình nhé. Mình rất mong rằng kênh sẽ tiếp tục hoạt động để mang đến cho các bạn năng lượng lẫn cái nhìn mới, bớt đi sự tự ti và phán xét lên bản thân.
Bạn có nghĩ tư tưởng về giới ở Việt Nam khiến phụ nữ là người thiệt thòi không, khi xã hội mặc định những vấn đề như trinh tiết, giữ cơ thể, giữ dáng là dành cho phụ nữ nhiều hơn nam giới?
Mình thấy chuyện đó thường xảy ra với các bạn Gen Y. Các bạn Gen Z đã thay đổi đáng kể rồi. Nhất là ở các thành phố lớn, chuyện trinh tiết không còn là vấn đề nữa. Nhưng mình công nhận một chuyện là trong mối quan hệ tình cảm, phần đông phụ nữ vẫn là người cố gắng nhiều hơn. Nhưng cái này dần dần cũng phải thay đổi thôi, vì con gái Việt Nam bây giờ đang đi trước quá nhanh, so với con trai đồng lứa.
Các bạn nữ thế hệ trẻ đã biết chăm chút và đầu tư vào bản thân. Thời xưa, những chị gái đến tầm 30 tuổi vì bận rộn gia đình, con cái,... nên không còn chăm sóc bản thân nữa. Còn thế hệ các bạn gái bây giờ đã khác, họ vẫn tự tin, xinh đẹp và thu hút. Và vì được tiếp xúc với đa văn hóa: hiện đại, thoải mái, cởi mở, họ còn thú vị hơn nữa. Mình từng làm một video là tại sao có nhiều bạn trai Việt Nam không trau dồi bản thân mình nhưng lại đòi hỏi các bạn nữ trở nên tốt hơn.
Chúng ta đôi khi thấy những bình luận miệt thị từ các anh chàng rằng, phụ nữ Việt Nam giờ "sính ngoại", mê tiền,... Nhưng đàn ông ở đâu cũng có tốt có xấu, chỉ là đàn ông phương Tây được dạy từ nhỏ về việc tôn trọng phụ nữ. Họ được dạy phải biết yêu thương, giúp đỡ mẹ mình và những người phụ nữ xung quanh.
Mình tin rằng phụ nữ Việt Nam sẽ vượt qua được tâm lý tự nghĩ mình không đủ tốt. Nếu các bạn đã cố gắng nhiều rồi, thì các bạn đủ tốt rồi, các bạn có thể quay qua yêu cầu đối phương của mình nhiều hơn thế.
Có nhiều tranh cãi về suy nghĩ thoáng của Gen Z trong chuyện sex, như việc họ sẵn sàng trở thành OnlyFans, đem cơ thể mình ra để kiếm tiền. Bạn có nghĩ liệu tư duy nhiệt tình, cởi mở của Gen Z có đi đến ranh giới thiếu kiểm soát và sa vào lối sống buông thả?
Mình không nghĩ cái đó là thoáng, nó là sự lựa chọn của mỗi cá nhân. Và mình thì không thể nào kìm hãm được, đó là diễn biến không tránh được. Giống như sợi thun bị kéo căng, nếu có sự kìm hãm về kiến thức tình dục quá lâu, thì khi "buông" sợi thun ra, chắc chắn nó sẽ va vào nhau càng mạnh, các bạn trẻ sẽ phản ứng thái quá với nó và sẵn sàng làm rất nhiều hoạt động khác.
Nếu các bạn Gen Z quá thoải mái và phóng túng, có thể sẽ dẫn đến những thiệt hại nhất định về mặt tâm lý. Nhưng đó là quá trình mỗi một người lựa chọn lớn lên như thế nào. Mình tin rằng đối với Gen Z, kiến thức tình dục sẽ trở thành một vườn hoa. Lý do là vì vườn hoa sẽ có đủ từ tích cực, đến tiêu cực, an toàn cũng như biến thái, và chúng ta buộc lòng phải chấp nhận tình dục có nhiều hình thái và khác biệt nhau. Điều duy nhất chúng ta có thể làm tốt đó là truyền thông về tình dục an toàn.
Mình nghĩ ở xã hội hiện nay, FwB (bạn lợi ích) hay ONS (tình một đêm) hoàn toàn có thể chấp nhận. Thay vì vội vàng yêu đương rồi không có trách nhiệm và sự tôn trọng trong tình yêu, việc hiểu rõ nhu cầu bản thân, biết cách bảo vệ mình thể hiện đó là người có trách nhiệm với bản thân.
Biến tướng chỉ xảy ra khi các bạn muốn "chơi", muốn tham gia, nhưng không có kiến thức bảo vệ chính mình, không biết mình đang làm gì. Chẳng phải ở xã hội cũ cũng có tình một đêm đó sao? Mà nó lại càng "tà đạo" khi người ta mang danh xưng tình yêu cao đẹp ra để có được tình dục.
Không chỉ là tránh thai, an toàn tình dục bao gồm cả hai khía cạnh tâm lý lẫn thể chất
Thế những sự cố của một cặp đôi chẳng may nào đó thì sao, họ đâu phải OnlyFans chủ động quay và đăng tải lên mạng xã hội?
Trong bất kỳ vấn đề gì, mình luôn luôn đưa cho khán giả của mình cả được và mất. Mình giữ ý kiến trung lập, nhất là khi làm trong lĩnh vực này, mình cần phải có sự thấu hiểu và cảm thông với người khác. Mình sẽ không khuyên các bạn hay các em đừng thu hình, đừng chụp ảnh. Thay vào đó là nếu đã làm, các bạn hãy tìm một vài biện pháp để bảo vệ bản thân lẫn những hình ảnh này của chính mình.
Với nhiều cặp đôi, việc quay chụp những hình ảnh đó là một cách để họ lưu giữ kỉ niệm tình yêu. Đó là lựa chọn cá nhân. Lý do ban đầu của nó hoàn toàn không xấu, nếu không bị lộ đó vẫn là câu chuyện đẹp giữa hai người. Nếu cho mình thay đổi, mình hứa không thay đổi quyết định của người trong cuộc, mà mình mong các bạn có thể thay đổi bằng cách giải quyết văn minh hơn và có trách nhiệm hơn, khi còn bên nhau hay cả khi chia tay.
Văn minh và có trách nhiệm hơn là nếu như hai người hết yêu nhau rồi, hãy cùng ngồi xuống để đưa ra quyết định về những sản phẩm kỷ niệm của các bạn, và có sự đồng thuận của đôi bên. Có thể là xóa hết những tư liệu đó, không giữ lại. Khi chuyện qua rồi, thì lúc yêu trân trọng nhau bao nhiêu, lúc chia tay cũng nên trân trọng nhau bấy nhiêu.
Hơn nữa, người ta có OnlyFans - nền tảng trả tiền để được coi hình ảnh sexy và clip nhạy cảm, nghĩa là một khi họ chấp nhận bỏ tiền để xem những nội dung chất lượng hơn về sex, sự cố của một ai đó chỉ còn là câu chuyện tò mò thoáng qua, không còn nặng nề và bị phán xét như ngày xưa nữa.
Bạn đánh giá truyền thông về sex ở Việt Nam bây giờ có những tiến bộ gì và còn thiếu hụt gì?
Việt Nam chưa có cái nhìn toàn diện về an toàn tình dục, số đông chỉ mới tập trung vào tránh thai. An toàn tình dục chia làm 2 phần. Một là an toàn mặt tâm lý, tức sự đồng thuận quan hệ tình dục là câu chuyện của 2 người, và kiến thức cần chuẩn bị để tránh những vết hằn tâm lý để lại sau khi quan hệ.
Thứ hai là an toàn thể chất, và cũng được chia làm 2 loại: đầu tiên là tránh mang thai ngoài ý muốn, tiếp theo là những vấn đề liên quan đến bệnh lây qua đường tình dục STDs.
Các bạn hiện tại chưa nghĩ đến việc nếu bị nhiễm HIV, HPV, viêm gan B,... thì nó ảnh hưởng đến cuộc sống lâu dài của bạn như thế nào. Đáng tiếc là khi các bạn gặp được mình thì họ đã "lỡ" nhiễm rồi. Mình cũng gặp nhiều trường hợp các bạn bị lạm dụng tình dục trong trường học hay công sở, hoặc ảnh hưởng tâm lý vì bị thao túng trong quan hệ tình cảm.
Thế nên mình sẽ ở đây để "lải nhải" thêm nhiều năm nữa, để các bạn ý thức hơn về những cái còn thiếu. Nó là một hành trình dài vô tận. Theo nữa cần có sự hỗ trợ từ nhiều bên lắm. Mình mong trong tương lai, trên những kênh truyền thống sẽ có nhiều chương trình về chủ đề này với hướng tiếp cận dễ chịu và cởi mở, bớt khô khan.
Theo dõi SexEdu by Trang tại đây: YouTube | Facebook | Instagram | Website
GenVie ra mắt tuyến bài Người chơi hệ 18+ với mong muốn đem đến những câu chuyện, góc nhìn đa màu sắc trong thế giới tình dục của người trẻ. Đây là nơi để bạn mở lòng mình đón nhận vấn đề, thấu cảm và có cho mình những sự lựa chọn đúng đắn khi "làm chuyện 18+".
Nguồn: TH&PL