Omicron có nhiều đột biến hơn Delta và vẫn còn nhiều "bí ẩn" mà chúng ta chưa biết.
Vào ngày hôm qua (27/11), Tổ chức Y tế Thế giới đã gán chữ cái Hy Lạp "Omicron" cho một biến thể Covid mới xuất hiện ở Nam Phi. Cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc đã công nhận biến chủng mới này, xác định ban đầu thuộc dòng B.1.1.529, là một biến thể đáng quan ngại.
Các chuyên gia y tế vô cùng lo ngại về khả năng truyền nhiễm của biến thể Omicron vì nó có một chòm sao đột biến bất thường và đặc điểm khác với các biến thể khác cần phải quan tâm.
Maria Van Kerkhove, giám sát kỹ thuật của WHO về Covid-19, cho biết trong một video được đăng tải trên Twitter rằng: "Omicron, B.1.1.529, được coi là một biến thể đáng lo ngại vì nó có một số đặc tính cần chú ý. Biến thể này có một lượng lớn các đột biến và một số đột biến đó có những đặc điểm mà chúng ta cần bận tâm".
Các chuyên gia lo ngại rằng sự gia tăng nhanh chóng của các ca nhiễm mới ở tỉnh Gauteng, Nam Phi - nơi ghi nhận đầu tiên chủng virus đột biến nguy hiểm - có thể đồng nghĩa với việc biến thể này có khả năng né tránh phản ứng miễn dịch tốt hơn cả các biến thể khác. Theo báo cáo của WHO, số ca nhiễm Omicron "đang bắt đầu gia tăng" ở hầu hết các tỉnh của Nam Phi.
Tổ chức chỉ gắn nhãn các chủng Covid là các biến thể cần quan tâm khi chúng dễ lây lan hơn, có độc lực hơn hoặc có khả năng né tránh các biện pháp y tế công cộng hơn, bao gồm cả vaccine và trị liệu. Dữ liệu được trình bày tại cuộc họp giao ban hôm thứ Năm (25/11) vừa qua do Bộ Y tế Nam Phi tổ chức chỉ ra rằng một số đột biến của Omicron có liên quan đến khả năng kháng kháng sinh đã được cải thiện, nghĩa là nó có thể làm giảm tác dụng bảo vệ của vaccine.
Theo một bài thuyết trình tại cuộc họp, một số đột biến nhất định cũng có thể làm cho Omicron dễ lây lan hơn, trong khi những đột biến khác vẫn chưa được báo cáo cho đến nay, điều này khiến các nhà nghiên cứu không thể hiểu rõ cách mà chúng có thể tác động đến hành vi của chủng.
"Bằng chứng sơ bộ cho thấy nguy cơ tái nhiễm với biến thể này cao hơn so với các biến thể đáng lo ngại khác", WHO cho biết trong một thông báo được công bố vào hôm qua.
Việc chỉ định biến thể mới đáng lo ngại cùng với những cảnh báo từ các cán bộ y tế đã khiến thị trường toàn cầu một lần nữa rơi vào tình trạng "lao đao". Giá dầu và các cổ phiếu du lịch, giải trí đã giảm mạnh trước thông tin này.
WHO cho biết sẽ mất nhiều tuần để nắm bắt được những biến thể này ảnh hưởng như thế nào đến việc chẩn đoán, điều trị và vaccine.
Vậy chúng ta đã biết những gì về Omicron?
Nhà khoa học Nam Phi Tulio de Oliveira cho biết tại cuộc họp ngày 25/11 vừa qua rằng biến thể Omicron có khoảng 50 đột biến nhưng hơn 30 đột biến đó nằm trong protein đột biến, vùng của protein tương tác với tế bào người trước khi xâm nhập vào tế bào.
Không chỉ vậy, vùng gắn thụ thể - phần của virus tiếp xúc với tế bào của chúng ta đầu tiên - có 10 đột biến, lớn hơn nhiều so với biến thể Delta chỉ có hai đột biến, biến thể mà đã lây lan nhanh chóng vào đầu năm nay, trở thành chủng "đáng gờm" nhất trên toàn thế giới.
Mức độ đột biến này thể hiện rằng nó rất có thể đến từ một bệnh nhân không thể loại bỏ sạch virus, từ đó tạo cơ hội cho nó tiến hóa về mặt di truyền. Giả thuyết tương tự cũng đã được đề ra với biến thể Alpha trước đó.
Van Kerkhove nói rằng: "Có rất nhiều nghiên cứu đang được tiến hành ở Nam Phi và các quốc gia khác để xác định rõ hơn đặc điểm của biến thể này về khả năng lây truyền, về mức độ nghiêm trọng và tác động đến các biện pháp đối phó của chúng ta như việc chẩn đoán, điều trị hoặc vaccine".
Khoảng 100 bộ gen biến thể Omicron đã được xác định ở Nam Phi, chủ yếu ở tỉnh Gauteng. Biến thể này cũng đã được phát hiện ở Israel, Botswana và Hong Kong.
Các quan chức y tế cho biết rằng nhiều đột biến được xác định trong biến thể Omicron có liên quan đến việc tăng khả năng kháng kháng thể, điều này có thể làm giảm hiệu quả của vaccine và ảnh hưởng đến cách virus phản ứng liên quan đến việc tiêm chủng, điều trị và lây truyền.
Liên minh châu Âu, Anh, Israel, Singapore và Mỹ là năm trong những quốc gia bắt đầu áp dụng các hạn chế về đi lại đối với các quốc gia Nam Phi.
WHO đã cảnh báo các quốc gia về việc vội vàng hạn chế việc di chuyển, nói rằng họ nên "tiếp cận một cách khoa học dựa trên rủi ro".
Nguồn: TH&PL