Sự xuất hiện của biến thể mới không khỏi khiến mọi người "hoang mang" trước vô vàn nghi vấn.
Vaccine vốn mang lại hiệu quả bảo vệ tốt, nhưng cấp độ của virus lây truyền trong cộng đồng tiến hóa cũng sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh đối với tất cả mọi người, bất kể là đã tiêm phòng hay chưa.
Sự phát triển của biến thể Delta, loại biến thể dễ dàng lây truyền từ người sang người hơn nhiều so với các chủng virus trước đây, đã khiến việc đi tới nơi công cộng trở nên nguy hiểm hơn.
Đó là một trong những lý do tại sao Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh (CDC) gần đây đã thay đổi các khuyến nghị về việc đeo khẩu trang. Giờ đây họ khuyên những người đã tiêm vaccine mà sống ở những khu vực tồn tại biến thể mới nên đeo khẩu trang trong nhà.
Việc xác định khi nào nên chấp nhận rủi ro và khi nào không nên chủ yếu phụ thuộc vào hoàn cảnh và sở thích của cá nhân. Ví dụ, những người có hệ thống miễn dịch yếu nên cẩn thận hơn những người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh.
Dưới đây là câu trả lời cho một số câu hỏi phổ biến khác:
1. Nguy cơ mắc bệnh sau khi đã tiêm vaccine có cao không?
Điều này phụ thuộc vào từng loại vaccine. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học New England vào tháng 7 cho thấy 2 liều vaccine Pfizer mRNA có hiệu quả 88% trong việc ngăn ngừa bệnh do biến thể Delta, trong khi chúng có hiệu quả 93,7% đối với biến thể Alpha. Vaccine Moderna mRNA được cho là có khả năng bảo vệ tương tự. Nghiên cứu chỉ ra rằng vaccine Astra-Zeneca có hiệu quả 67% đối với biến thể Delta và 74,5% đối với biến thể Alpha.
2. Những người đã tiêm vaccine có thể mắc "chứng bệnh kéo dài" (hội chứng hậu Covid-19) không?
"Chứng bệnh kéo dài" hay "hội chứng hậu Covid-19" là cụm từ dùng để chỉ hiện tượng các bệnh nhân duy trì các triệu chứng suy nhược trong một thời gian dài.
Những người đã tiêm vaccine có thể mắc nhưng không nhiều như những người chưa được tiêm vaccine. Theo các tài liệu nội bộ của CDC do The Washington Post thu được gần đây, những người đã được tiêm vaccine nhưng bị nhiễm biến thể Delta có thể lây lan virus như những người bị nhiễm bệnh mà chưa được tiêm chủng.
Biến thể Delta có xu hướng tập trung ở mũi và họng, đó là lý do tại sao CDC khuyến nghị mọi người đeo khẩu trang. Tuy nhiên, vì những người đã tiêm vaccine có xu hướng có phản ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn trước virus, nên có thể, chúng chỉ lây nhiễm trong một khoảng thời gian ngắn - mặc dù thông tin này vẫn chưa được nghiên cứu một cách nghiêm túc.
3. Tới khi nào thì trẻ em dưới 12 tuổi có thể tiêm vaccine?
Các ước tính hiện tại dao động từ ít nhất là một hoặc hai tháng đến năm 2022. Về vấn đề này, các quan chức FDA cho biết họ hy vọng trẻ em dưới 12 tuổi sẽ đủ điều kiện tiêm chủng vào giữa mùa đông, sau bốn đến sáu tháng thử nghiệm lâm sàng nữa.
Tuy nhiên, vaccine Pfizer có dấu hiệu lạc quan hơn. Vào tháng 6, Pfizer đã bắt đầu thực hiện nghiên cứu 4.500 trẻ em từ 5 đến 11 tuổi ở Mỹ, Ba Lan, Phần Lan và Tây Ban Nha và họ hy vọng sẽ thu thập được đủ dữ liệu vào tháng 9 để xin các cơ quan chức năng cấp phép sử dụng khẩn cấp.
4. Làm thế nào để bác sĩ xác định tôi mắc biến thể Covid nào?
Các xét nghiệm Covid-19 thông thường không xác định được loại biến thể. Để tìm hiểu cấp độ lây lan của một biến thể, CDC phải lấy mẫu, xác định chúng bằng cách xác định trình tự vật chất di truyền của chúng và sau đó ước tính tỷ lệ nhiễm bệnh mà biến thể ấy gây ra.
5. Triệu chứng có khác nhau khi mắc các biến thể khác nhau?
Triệu chứng từ các biến thể tương tự với triệu chứng của virus ban đầu, chẳng hạn như sốt, ho khan, khó thở. Tuy nhiên, khi mắc biến thể Delta, bệnh nhân cũng có thể biểu hiện nhiều triệu chứng hơn giống như bị cảm lạnh, bạn sẽ bị sổ mũi, đau họng và đau đầu. Gần đây, theo nghiên cứu Zoe Covid Symptom về các triệu chứng khi mắc Covid, các báo cáo về việc mất khứu giác và vị giác đã trở nên ít phổ biến hơn.
6. Khi nào thì khả năng miễn dịch của vaccine suy yếu? Nó có giống nhau giữa vaccine mRNA và các loại khác?
Gần đây, hãng Pfizer đã nói rằng hiệu quả của vaccine mRNA của họ giảm xuống 84% trong khoảng 4 đến 6 tháng sau khi tiêm mũi thứ hai, dựa trên một nghiên cứu nội bộ chưa được bình duyệt. Một nghiên cứu trên tạp chí Nature chỉ ra vaccine mRNA có tiềm năng miễn dịch lâu dài.
7. Khi nào mọi người cần tiêm mũi tăng cường? Hay là mũi tăng cường chỉ dành cho người suy giảm miễn dịch và người già?
Nó phụ thuộc một phần vào loại biến thể nào sẽ phát sinh trong tương lai. Hiện tại, các chuyên gia chưa xác định trước được khi nào những người đã được tiêm phòng khỏe mạnh cần phải tiêm mũi thứ ba, nhưng điều đó có thể thay đổi. Các cơ quan y tế công cộng đã cho rằng những người có hệ thống miễn dịch yếu có thể cần phải tiêm mũi tăng cường trong mùa đông này.
8. Nếu tôi từng bị mắc Covid-19 với các triệu chứng nhẹ thì tiêm vaccine có tác dụng gì?
Một lợi ích lớn của việc tiêm chủng là nó giúp làm giảm lượng virus tổng thể tồn tại trong cộng đồng, khiến mọi người an toàn hơn. Một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng vaccine cung cấp sự bảo vệ tốt hơn trong thời gian dài hơn so với việc lây nhiễm tự nhiên.
Ví dụ, một nghiên cứu ở Trung Quốc, được công bố gần đây trên tạp chí y khoa The Lancet, cho thấy chỉ 40% những người được tiêm vaccine Covid-19 có kháng thể chống lại virus Corona vài tháng sau đó.
9. Nếu tôi từng mắc Covid-19 thì tôi có cần tiêm 2 mũi không?
Có. Một nghiên cứu gần đây ở Anh, được đăng tải trên tạp chí Nature, chỉ ra rằng một mũi tiêm vaccine Pfizer có hiệu quả 33% trong việc làm giảm bệnh tật từ biến thể Delta. Nhưng hai tuần sau khi tiêm mũi thứ hai, mức độ bảo vệ đó đã tăng lên 88%.
Giữa thời điểm dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, tiêm ngừa vaccine là một trong những biện pháp hữu hiệu để chúng ta bảo vệ sức khoẻ và trở lại cuộc sống bình thường. Tuyến bài Toàn cảnh Vaccine sẽ giúp độc giả có cái nhìn tích cực, lạc quan và sự hiểu biết nhất định về vaccine Covid-19 để nâng cao ý thức tiêm ngừa và phòng chống dịch bệnh.
Nguồn: TH&PL