Tiếng Việt bị "lai căng" một cách "make it complicated" và Gen Z đang làm gì?
Chắc hẳn ai cũng từng nghe qua câu nói đã "làm mưa làm gió" trong vài năm trước: "Liệu một couple mà quá thiên về cảm xúc thì mối quan hệ này có healthy không, balance không?". Cô gái trẻ này đã làm "dậy sóng" cộng đồng người Việt vì cách nói pha trộn giữa tiếng Anh và tiếng Việt, không phải vì lí do công việc hay học tập, đây có lẽ là "make color".
Tiếng Việt là một ngôn ngữ đẹp đẽ vì sự đa dạng và phong phú của nó. Từng câu từng chữ của tiếng Việt đều mang một âm sắc riêng, biểu lộ một cảm xúc riêng mà ít ngôn ngữ nào dịch ra có thể "làm tròn vai" mà giữ được vẻ đẹp gạo cội của tiếng Việt.
Hay như mới đây, trong một đoạn video được phát trực tiếp, Chi Pu đã gây tranh cãi khi luôn "cố gắng" nói lồng ghép tiếng Anh vào tiếng Việt. Điển hình là "mọi chuyện thì luôn đơn giản nhưng people cứ make it complicated", "mình cứ enjoy cái moment này", "những cái hoạt activities".
Trước sự lồng ghép, pha trộn ngôn ngữ này, có lẽ nhiều bạn trẻ cũng cần nghiêm túc nghĩ lại xem liệu chúng ta có đang hòa tan giữa thời kỳ hội nhập.
Chúng ta có đang bị "hòa tan"?
Một số từ tiếng Anh được ta dùng trong cuộc sống hằng ngày đã trở nên quen thuộc đến mức chính mình không nhận ra, và đôi khi những từ đó được nói bằng tiếng Việt còn khá "ngượng" miệng. Ta thường nói "hello" thay vì xin chào, "bye bye" thay vì tạm biệt, "thank you" thay cho lời cảm ơn và "sorry" để xin lỗi.
Bên cạnh đó, vì môi trường học tập hoặc làm việc, có nhiều từ chuyên ngành mà ta thường dùng "nửa ta - half Tây" và xuất hiện nhan nhãn trên mạng xã hội như: "gửi mail", "nhận inbox", "search mạng", "content",... và ti tỉ những ngôn từ khác không thể đếm xuể.
Điều đáng lên án ở đây là một số bạn trẻ lồng tiếng Anh vào câu nói chỉ để… sang hay cảm thấy sành điệu hơn vì được "Tây hóa". Chính quan điểm lệch lạc này đã khiến chúng ta bị "lai căng" và phần nào làm mai một đi vẻ đẹp vốn có của tiếng Việt.
Không chỉ trong lời nói, vẫn còn nhiều hoạt động khác mà chúng ta có sự thiên vị với tiếng Anh. Chẳng hạn là những hình xăm, tranh quote trang trí nhà cửa hay những dòng chữ được in lên quần áo, tất cả đều dùng tiếng Anh.
Trước sự "lai căng", đã có một số bạn trẻ tiên phong trên con đường "giữ gìn" tiếng Việt
Bình "tĩnh"
Hệ thống các nhà phát triển trang Đồ chơi chữ đã ra mắt bộ sưu tập bình nước có tên "bình yên", "bình an" và nhận được rất nhiều sự ủng hộ của cộng đồng mạng. Những con chữ tiếng Việt trên chiếc lọ thủy tinh đã phần nào mang lại cho người ta cảm giác "bình yên" đúng nghĩa.
Dự án "Xăm tiếng Việt đi" của @tattoonista.an
Trích @tattoista.an: "Xăm tiếng Việt đi" là 1 dự án mà anh đã ấp ủ từ vài tháng trước, và bây giờ có lẽ là thời điểm hợp lí để anh triển khai. Không ai có thể chối bỏ tiếng Việt là 1 loại ngôn ngữ rất đẹp và nhiều ý nghĩa vì thế anh muốn đưa nét đẹp đó vào hình xăm".
Thậm chí anh còn mạnh tay giảm hẳn 50% chi phí xăm hình cho những ai yêu và theo đuổi dự án "Xăm tiếng Việt đi" của mình.
Tan Nguyen: sự tử tế với tiếng Việt, với người Việt
Là một người đang sinh sống tại nước Mỹ, Tan Nguyen cùng những người bạn đã bắt tay xây dựng một thương hiệu mang tên "Sua - Vờ - Ni" để lan tỏa vẻ đẹp của tiếng Việt ra cộng đồng thế giới. Với thông điệp "bảo vệ ông bà - bảo vệ cộng đồng", nhóm nhắc nhở chúng ta luôn nhớ về cội nguồn, về ông bà tổ tiên của mình.
Nền văn hóa Việt Nam được thể hiện qua những bức tranh được in sắc xảo trên từng chiếc áo, từ "phụ nữ" cho ta thấy được giá trị của phái nữ, những hi sinh của các quý cô trong cuộc sống,...
"Sua - Vờ - Ni" đã làm tròn vai trò của mình - là một món quà lưu niệm để ta gợi nhớ về những truyền thống, những công lao mà cha ông ta đã cất công gầy dựng. Khi nhận một món quà, ta sẽ đọc được tiếng Việt một cách hào hứng và tự hào là người con mảnh đất hình chữ S.
Để có được tiếng Việt như ngày hôm nay, ông cha ta đã trải qua không ít bão táp để đấu tranh cũng như phát triển nó. Từ những lần bị đô hộ, bị ảnh hưởng của tiếng Hán, tiếng Pháp, chúng ta vẫn không lung lay trước những khó khăn. Vì vậy, giới trẻ chúng ta hãy cùng chung tay giữ gìn để rồi phát triển để tiếng Việt một ngày có thể vươn tầm thế giới.
Nguồn: TH&PL