Sự chênh lệch về vaccine của các quốc gia, cũng như động thái về sử dụng vaccine của những nước giàu đang gây ra nhiều tranh cãi về mặt đạo đức.
Trong bối cảnh những biến thể mới của virus với mức độ lây lan nhanh chóng, vấn đề vaccine được hầu hết các quốc gia xem như giải pháp duy nhất nhanh chóng và hiệu quả trong việc khống chế dịch bệnh. Tuy nhiên, phía sau những hy vọng về vaccine phòng Covid-19 vẫn còn nhiều vấn đề gây tranh cãi xoay quanh.
Tình trạng lãng phí vaccine tại nhiều nước trên thế giới
Vấn đề về thủ tục của các loại vaccine, cũng như khâu bảo quản cũng khiến việc tiếp cận vaccine tại nhiều nước gặp phải khó khăn. Tại nhiều quốc gia hiện nay đã xảy ra tình trạng hết hạn dẫn đến việc bỏ phí một lượng lớn vaccine, trong khi nhiều nước vẫn đang loay hoay trong công tác này.
Minh chứng bi thương cho việc này là tại một số thời điểm thì Israel có đến 80.000 liều vaccine Pfizer hết hạn bị vứt bỏ, riêng bang North Carolina của Mỹ đã có đến 800.000 liều vaccine bị hết hạn, có khoảng 3.000 liều đã bị tiêu hủy ở Ba Lan… và nhiều hơn nữa những con số không mong muốn, điều này đã tạo nên vô số những thiệt hại lên đến mức triệu đô ở mỗi quốc gia.
Nhiều nước ban hành những hạn chế về điều kiện tiêm vaccine khiến nguồn cung bị dư thừa và hết hạn. Đồng thời tại một số quốc gia thì người dân có thái độ từ chối vaccine cũng khiến tình trạng lãng phí gia tăng. Tuy nhiên vấn đề về mặt đạo đức được đặt ra là các nước vẫn giữ lại những liều vaccine sắp hết hạn thay vì chia sẻ nó.
Song đó ta cũng thấy được hầu hết các loại vaccine hiện nay đều cần có quy trình bảo quản rất nghiêm ngặt, nên một số nước chưa có điều kiện về công tác y tế hay hậu cần thì rất khó để có thể nhập vaccine. Chưa kể việc này cũng có thể làm mất một khoản chi phí cho việc vận chuyển, hay vấn đề điều khoản trách nhiệm pháp lý cũng khiến mọi thứ trở nên phức tạp hơn rất nhiều.
Việc nhập một lượng lớn vaccine lưu trữ, cũng như vấn đề phân bổ chưa hợp lý khiến vaccine dần hết hạn và khi đã qua thời hạn sử dụng thì chúng sẽ không còn khả năng kích thích tạo ra miễn dịch. Dễ dàng thấy được vấn đề về thời gian cũng gây ra nhiều khó khăn trong việc phân bổ những loại vaccine sắp hết hạn cho các nước.
Nhiều nước tiến hành tiêm chủng liều tăng cường
Trước những lo ngại với những biến chủng mới thì hiện nay nhiều quốc gia đã bắt đầu có những kế hoạch cũng như tiến hành tiêm chủng mũi thứ 3 cho người dân. Trước đó, khi có thông tin về việc một số nước như: Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, Pháp… tiến hành liều tiêm tăng cường, thì phía WHO cũng đã khuyến nghị yêu cầu các nước tạm dừng việc tiêm chủng ít nhất đến cuối tháng 9 để hoàn thành mục tiêu các quốc gia có được ít nhất 10% dân số được tiêm vaccine.
Theo nhiều chuyên gia nhận định thì tình trạng mất cân bằng trong vaccine phòng Covid-19 đang diễn ra ngày càng rõ rệt. Nhất là khi động thái về mũi tiêm tăng cường được đánh giá chưa thật sự cần thiết, cũng như chưa có nhiều nghiên cứu chứng minh thì nhiều nước lại nhập một lượng lớn vaccine để tiêm trong khi có thể san sẻ với các nước khó khăn.
Hành động này của các nước vấp phải nhiều tranh cãi vì tiến hành thực hiện trong bối cảnh mà nhiều quốc gia trên thế giới vẫn đang vật lộn với tình trạng thiếu nguồn cung vaccine. Một thực tế ta có thể nhận thấy là có đến 80% nguồn vaccine được tập trung vào các quốc gia có mức thu nhập trung bình hoặc cao, đồng thời cũng đã có mức độ phủ sóng vaccine nhất định.
Mặc dù một số nước vẫn phớt lờ những yêu cầu từ giới chuyên gia nhưng vẫn có động thái cam kết về việc đảm bảo nguồn vaccine hỗ trợ cho các quốc gia nghèo. Tuy nhiên vấn đề hiện nay là dịch bệnh vẫn có rất nhiều khả năng kéo dài trong thời gian tới, việc giải quyết không đồng nhất sẽ khó có thể kiểm soát được tình hình dịch bệnh.
Nhóm đối tượng trẻ em bắt đầu được triển khai tiêm vaccine
Hiện nay, trước những ghi nhận về số ca nhiễm ở đối tượng là trẻ em khiến mối quan ngại về dịch bệnh càng gia tăng nên có nhiều nước đã bắt đầu những kế hoạch về việc mở rộng đối tượng tiêm chủng. Nhiều nước cho rằng trẻ em cũng chiếm một số lượng dân số đáng kể nhất định và cũng sẽ có vai trò lớn trong miễn dịch cộng đồng.
Vấn đề này đã tạo ra vô số những tranh cãi vì có nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ em thường có nguy cơ mắc Covid-19 thắp hơn người lớn, các biến chứng nặng hay tử vong hầu như cũng rất hạn chế. Trong khi một phần đông trên thế giới cần nguồn cung cấp hơn vaccine hơn trẻ em, việc những nước có điều kiện kinh tế tiêm cho nhóm người chưa thực sự là đối tượng của virus đã được một số chuyên gia nhận định là "sai lầm về mặt đạo đức".
Theo BBC dẫn lời Giáo sư Eleanor Riley, một nhà miễn dịch học tại Đại học Edinburgh: "Nếu nguồn cung cấp vaccine không giới hạn, chúng tôi có thể tiếp tục tiêm cho những người trên 12 tuổi, nhưng không có. Cuối cùng, đó là một quyết định chính trị liệu có nên ưu tiên trẻ em hơn những người lớn đang chết ở những nước khác trên thế giới hay không?".
Mọi thứ vẫn đang gây ra rất nhiều tranh cãi bởi mỗi một quốc gia sẽ có những chính sách và quan điểm hoàn toàn trái ngược nhau. Trên thực tế thì nguồn vaccine phòng Covid-19 hiện nay đang có tình trạng khan hiếm nên việc ưu tiên cho một số nhóm đối tượng chưa cần thiết sẽ vẫn sẽ vấp phải những luồng dư luận trái chiều.
Giữa thời điểm dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, tiêm ngừa vaccine là một trong những biện pháp hữu hiệu để chúng ta bảo vệ sức khoẻ và trở lại cuộc sống bình thường. Tuyến bài Toàn cảnh Vaccine sẽ giúp độc giả có cái nhìn tích cực, lạc quan và sự hiểu biết nhất định về vaccine Covid-19 để nâng cao ý thức tiêm ngừa và phòng chống dịch bệnh.
Nguồn: TH&PL