Những người phụ nữ mong muốn được pháp luật vào cuộc khi "văn hóa sưu tầm" ngày càng trở nên bình thường hóa.
Việc đánh tráo, cắt ghép và đăng tải hình ảnh khỏa thân của phụ nữ khi chưa nhận được sự đồng ý của họ đang có xu hướng gia tăng. "Văn hóa sưu tầm" đã trở nên phổ biến và được bình thường hóa, hành động phát tán, trao đổi ảnh nhạy cảm, nhiều phụ nữ phải gánh chịu những hậu quả tâm lý, xã hội nặng nề mà không được pháp luật bảo vệ. Những người phụ nữ khao khát được thay đổi luật để vượt qua nỗi ám ảnh này.
"Văn hóa sưu tầm" - Chiến tích của những chàng trai đích thực
Ruby sẽ không bao giờ quên lần đầu tiên nhấp vào cơ sở dữ liệu A****B. Đó là một trang web được gọi là "trang web khiêu dâm trả thù" vào tháng 1 năm 2020, một người bạn đã nhắn tin nhờ cô giúp đỡ. Ruby là một giáo viên cấp hai, từng hỗ trợ thanh thiếu niên, và bạn của cô ấy đã tìm đến cô để xin lời khuyên sau khi người bạn ấy phát hiện ra những hình ảnh của chính mình trên trang web đó.
Ruby (29 tuổi) nói: "Khi vào trang web đó, tôi đã rất kinh ngạc trước tính hệ thống và có tổ chức của nó, với nội dung được cung cấp bởi chính những người xung quanh mình". Theo thống kê có đến hơn 16 trang đầy những hình ảnh nhạy cảm của phụ nữ, kèm theo các bình luận chỉ ra danh tính và thông tin, địa chỉ của nạn nhân.
Cũng có rất nhiều "yêu cầu" về hình ảnh của một số phụ nữ - thường được gọi là "chiến thắng". Những chiến tích được lần lượt để lại trong các bình luận trên trang web.
Ruby kinh hoàng. "Tôi đã bị sốc. Thật sự kinh khủng vì nó tồn tại, nhưng cũng bối rối và không hiểu vì sao nó được cho phép, ai là người được phép làm điều đó". Nhiều tháng sau đó cô vẫn thấy hình ảnh của chính mình đã được thêm vào trang web.
A****B đã sử dụng nhiều tên khác nhau trong vài năm qua, với nhiều biến thể khác nhau như "bảng hình ảnh" hoặc "bảng ẩn danh". Nó đã bị cảnh sát Hà Lan đóng cửa, nhưng sau đó đã xuất hiện trở lại và hiện được lưu trữ từ một miền của Nga.
Tuy nhiên, trang web không phải xuất hiện một lần duy nhất. Đó chỉ là một ví dụ về câu chuyện hình ảnh của các chị em phụ nữ được báo cáo vào tháng trước của Đường dây trợ giúp Revenge Porn (RPH) - (tạm dịch: Đường dây trợ giúp nạn nhân của phim khiêu dâm trả thù).
"Văn hóa sưu tầm" - thứ mà RPH xác định là "một xu hướng mới nổi", "đang gia tăng tốc độ trong những năm gần đây. Trong ngữ cảnh này, "sưu tầm" có nghĩa là đăng tải, so sánh và trao đổi ảnh nhạy cảm của phụ nữ.
Zara Ward, chuyên viên đường dây trợ giúp cấp cao tại RPH cho biết: "Đó là một trong những khía cạnh mất nhân tính nhất khi lạm dụng hình ảnh thân mật của người khác. Phụ nữ như một món đồ chơi, một chiến tích, thành tích để khoe nhau, riu rao khắp nơi.
Chúng tôi thường không hiểu những người này có được hình ảnh ngay từ đầu - đó có thể là người yêu cũ, bạn bè hoặc tin tặc - nhưng đây không phải là nơi mà phụ nữ sẽ tự tải lên hình ảnh của mình. Tất cả những gì chúng tôi thấy trên các bình luận là phụ nữ bị sỉ nhục và phơi bày hình ảnh, không có bất cứ sự đồng thuận nào từ nạn nhân".
Việc này có thể xảy ra ở mọi nền tảng như Mega, Dropbox, Discord, bất cứ nơi nào mà các nhóm có thể chia sẻ. Có nhiều dẫn chứng cho thấy nạn lạm dụng ảnh thân mật khá phổ biến. Một nghiên cứu về vấn đề trên tại Australia, New Zealand và Vương quốc Anh cho thấy cứ 5 người đàn ông thì có một người tham gia vào việc này. Trong thời gian giãn cách xã hội, khi hoạt động trên mạng thay thế tương tác ngoài đời, những cuộc gọi đến RPH nhờ giúp đỡ tăng gấp đôi.
Mặc dù không thể biết điều này phổ biến như thế nào, nhưng những con số truy cập đã là hồi chuông cảnh tỉnh sự việc này.
Khi Ruby được thêm vào chuỗi A****B vào tháng 5 năm 2020, cô ấy là nạn nhân với hình ảnh thứ 72.000. Một nghiên cứu chung về lạm dụng hình ảnh thân mật trên khắp Australia, New Zealand và Anh cho thấy 1/5 đàn ông là thủ phạm. Các cuộ gọi "kêu cứu" đến RPH tăng gấp nhiều lần. Các số liệu của nó cho thấy phụ nữ có khả năng bị chia sẻ hình ảnh thân mật của họ gấp 5 lần so với nam giới.
"Theo truyền thống, chúng tôi nghĩ về 'nội dung khiêu dâm trả thù' là khi ai đó đăng hình ảnh của bạn lên Pornhub và gửi cho bạn liên kết hoặc gửi hình ảnh và video cho tất cả bạn bè và gia đình của bạn để làm tổn thương và sỉ nhục bạn", Elena Michael từ nhóm vận động #NotYourPorn cho biết.
Tại Anh, mục 33 của Đạo luật Tòa án và Tư pháp Hình sự năm 2015 quy định việc tiết lộ "ảnh và phim khiêu dâm riêng tư với mục đích gây đau khổ" là bất hợp pháp.Tuy vậy, việc đăng tải ảnh nóng để trả thù chỉ là một trong nhiều hình thức lạm dụng. "Sự thật là, nhiều kẻ phát tán hình ảnh không muốn nạn nhân phát hiện ra. Chúng làm việc đó trong bí mật", Michael nói.
Sophie Compton đến từ tổ chức My Image My Choice tin rằng "văn hóa sưu tầm" sẽ làm tổn thương rất nhiều đến nạn nhân cùng với những vết xước khó lòng xóa được.
"Tôi đã xem xét các trang web và tham gia vào các diễn đàn, những thứ ngôn ngữ thấp hèn thông thường, thực sự khiến tôi cảm thấy ớn lạnh. Các áp phích thực sự không coi nạn nhân là con người, nó giống như những tấm cổ phiếu và cổ phiếu thì sẽ được giao dịch. Họ có thể là bất kỳ ai và tất cả mọi người".
Clare McGlynn, giáo sư luật tại Đại học Durham, nói rằng đây là "thông điệp khó nhất". "Mọi người thà nghĩ thủ phạm lạm dụng hình ảnh thân mật là những kẻ hư hỏng hoặc một loại người cực kỳ độc hại. Sự thật đó là những người đàn ông và con trai thân thiết với chính bạn. Các nhóm kín, các cuộc trò chuyện của các chàng trai, liên kết bằng hình ảnh khiêu dâm và 'trò đùa' đã trở nên hoàn toàn phổ biến".
McGlynn chỉ vào nhóm bóng bầu dục tại Đại học Oxford Brookes họ đã thách thức người chơi có được càng nhiều ảnh khoả thân của "Brookes girl" càng tốt để chia sẻ và xếp hạng. Có một nhóm Facebook riêng tư "chỉ dành cho nam giới" Bristol được thành lập để chia sẻ hình ảnh của các đối tác và bạn đời cũ đã thu hút được 7.000 thành viên chỉ trong vài ngày.
Giáo sư Nicola Henry, học giả pháp lý xã hội tại Đại học RMIT Australia đã nghiên cứu động cơ của thủ phạm qua việc phân tích các nền tảng, diễn đàn và trang blog nơi hình ảnh được chia sẻ, đồng thời phỏng vấn những kẻ đăng tải.
"Truyền thông thường chú ý vào vấn đề phát tán ảnh nóng để trả thù người yêu cũ, nhưng trên thực tế, việc này thường nhằm mục đích thỏa mãn tình dục hoặc gây ấn tượng trên mạng. Ví dụ, tại một số trang web, nhiều người chia sẻ hình ảnh của vợ và bạn gái để nhận lời khen từ những người dùng khác", giáo sư cho biết.
Vết xước chẳng thể nào lành lại được
Đối với Helen (28 tuổi) cảm giác như thể cô ấy là một người hoàn toàn khác với cô của ngày trước khi những hình ảnh thân mật của bản thân được chia sẻ trong một phòng trò chuyện được mã hóa.
Vào mùa xuân năm nay, cô ấy nhận được một "thông báo" ẩn danh trên tài khoản Facebook của mình rằng những bức ảnh nhạy cảm của cô đã được tập hợp trong một thư mục Google Drive và đăng trực tuyến.
Nhớ về khoảng thời gian đó, Cô nhớ mình đã gục xuống giường vì sốc; chạy một mạch, rơi xuống đất để khóc, chạy lại, rồi lại rơi. Những hình ảnh trong tin nhắn được tạo ra bởi người đã từng cùng cô đồng hành suốt 5 năm yêu nhau. Helen nói: "Người yêu cũ của tôi đã đảm bảo với tôi rằng anh ấy sẽ xóa hết. Chúng tôi đã nói chuyện với tư cách bạn bè cho đến vài tuần trước khi điều này xảy ra. Tôi không có lý do gì để nghĩ rằng anh ấy sẽ làm điều đó, tôi rất sốc trước việc làm của anh ta".
Hơn 18 tháng trôi qua, cô ấy vẫn phải vật lộn với nỗi đau do chính "người mình yêu" gây ra. Việc hẹn hò đối với bản thân cô giờ đây đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều. "Tôi từng cởi mở, tự tin và tự hào về tính dục của mình. Việc này đã phá hoại điều tôi yêu quý ở bản thân", cô nói.
"Có những khoảnh khắc, tôi cảm thấy xấu hổ không thể kiểm soát hoặc bất chợt sợ hãi. Tôi né tránh sự thân mật bởi thật đáng sợ khi trao niềm tin cho ai đó".
Bạn trai cũ của cô bị cảnh sát thẩm vấn và cũng đã gửi cô lời nhắn thừa nhận đã chia sẻ ảnh nóng, nhưng nói thêm rằng anh ta "không bao giờ có ý định làm tổn thương cô"."Tôi đã vui mừng khi nhận được lời thú tội mà cảnh sát có thể sử dụng, nhưng tuyên bố không có ý định tổn thương tôi đã bảo vệ anh ta khỏi việc bị truy tố", cô kể lại.
Ruby và những nạn nhân tại thị trấn địa phương cũng không tìm được sự trợ giúp từ pháp luật. Nhiều kẻ phát tán ảnh có thể biện minh cho hành động bằng cách nói rằng họ làm việc đó cho vui hoặc để thỏa mãn nhu cầu cá nhân.
"Chúng tôi đang vận động để loại bỏ yếu tố động cơ khỏi luật. Chia sẻ những hình ảnh thân mật khi không có sự đồng thuận là điểm mấu chốt và đó là điều bất hợp pháp", Ruby nói.
Ruby và các nạn nhân khác trong nhóm WhatsApp từ thị trấn địa phương cũng không tìm thấy sự hỗ trợ, giúp đỡ nào từ pháp luật. Những kẻ phá hoại thừa nhận làm những điều đó chỉ để cho vui, không nghĩ việc làm đó sẽ làm các cô gái bị tổn thương. Chia sẻ những hình ảnh thân mật mà không được sự đồng ý là điểm mấu chốt và đó là điều bất hợp pháp, những cô gái mong muốn có sự thay đổi và nhận được sự bảo vệ của pháp luật.
Có những dấu hiệu cho thấy mọi thứ sẽ thay đổi. Ủy ban Pháp luật xem xét về các luật liên quan đến việc lạm dụng hình ảnh thân mật bắt đầu vào năm 2019. Tuy nhiên, McGlynn cảnh báo, thay đổi luật là một quá trình rất chậm - và chỉ là một phần của giải pháp.
Bà nói: "Nó cũng quay trở lại với sự thay đổi văn hóa, giáo dục, việc làm trong trường học. Bằng chứng từ các nghiên cứu cho thấy cũng giống như các cô gái vị thành niên bị áp lực phải gửi ảnh khoả thân, thì các nam thanh niên cũng cảm thấy áp lực phải khỏa thân và chia sẻ chúng, để đạt được "chiến thắng". Nhiều cậu trai tuổi vị thành niên vẫn có áp lực phải khoe "chiến tích" để chứng tỏ bản thân là đàn ông - điều đó cần thay đổi".
Ruby bối rối và vô cùng băn khoăn không biết có nên thông báo cho nạn nhân về việc hình ảnh nhạy cảm của họ đang trôi nổi trên mạng, bị trao đổi, chia sẻ, thu thập và bình luận bởi những người lạ.
"Điều đó thực sự khó khăn. Trên trang web, có những cô gái tôi nhận ra và cảm thấy mình có nghĩa vụ đạo đức phải nói với họ. Nhưng liệu có nên không khi họ chẳng thể làm gì nếu biết tin, ngay cả nếu báo cảnh sát. Bởi vậy, tôi nghĩ rằng mình sẽ không báo tin và làm trật hướng cuộc sống của họ", cô chia sẻ.
Nguồn: TH&PL