Văn hóa internet bao gồm những cụm từ có thể gây nhầm lẫn cho những người không ở trong văn hóa fandom, một trong số đó là "OTP".
Ngày nay, khi mạng xã hội ngày càng được ưa chuộng sử dụng thì văn hóa internet lại ngày càng được mở rộng hơn nữa bằng những nhóm người khác nhau với những chủ đề khác nhau. Cũng vì thế mà những cụm từ có thể gây nhầm lẫn cho những người không ở trong văn hóa fandom cũng càng một xuất hiện nhiều hơn.
Một trong những cụm từ phổ biến nhất đang được quan tâm trở lại là thuật ngữ "OTP". Dạo gần đây, thuật ngữ này được sử dụng rất nhiều trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Twitter và TikTok, đặc biệt là khi các bộ phim "boys love", phim về tình yêu giữa nam và nam, được sản xuất và công chiếu rộng rãi hơn ở nhiều quốc gia, trong đó có cả Việt Nam.
Văn hóa "ship OTP" là gì?
"OTP" là viết tắt chữ cái đầu của cụm từ "One True Pairing" (một cặp đôi thực), mang ý nghĩa chỉ mối quan hệ hư cấu được người hâm mộ ủng hộ, hy vọng nhất trong chương trình truyền hình, phim ảnh hay tiểu thuyết.
Và từ "ship" hay "shipping", bắt nguồn từ từ gốc là "relationship" (mối quan hệ), dùng để chỉ việc người hâm mộ, cá nhân hoặc một nhóm người hy vọng một cặp đôi có quan hệ lãng mạn thực sự.
Có thể nói rằng việc sự ghép đôi lãng mạn do người hâm mộ tưởng tượng ra giữa một cặp đôi hoặc nhiều người hay nhân vật - là một việc làm phổ biến trong bất kỳ văn hóa fandom nào. Và họ đang ngày càng thể hiện sự tận tâm và nhiệt tình của bản thân đối với "OTP" bằng cách "cống hiến hết mình" cho các cặp đôi yêu thích của họ, với đa dạng phương thức, từ bình chọn giải thưởng, đăng tải bài đăng trực tuyến đến gửi quà thực tế, mua các vật phẩm liên quan đến OTP và thậm chí là viết tiểu thuyết, "fan-fic".
Có người sẽ nghĩ rằng sẽ có một số biểu hiện kỳ thị đằng sau hành động gán ghép các cặp đôi theo hướng giả tưởng giữa những người ngoài đời thực (trái ngược với các nhân vật hư cấu trong sách và phim), nhưng rõ ràng, điều đó không ngăn được người hâm mộ "ship OTP" của họ bằng tất cả niềm tin và nhiệt huyết, với "châm ngôn": OTP là thật.
Việc "đẩy thuyền" phản ánh điều gì về cuộc sống của người trẻ?
"Shipping" là hành động thể hiện rất nhiều điều về cuộc sống của người "đẩy thuyền". Và một trong số đó là do họ cảm thấy cô đơn. Chính sự cô đơn này đã thúc đẩy nhu cầu trải nghiệm sự lãng mạn và tình yêu cho dù chỉ bằng một cách gián tiếp. Không chỉ vậy, nhiều người còn tích lũy kinh nghiệm và học hỏi cách yêu từ những bộ phim thuộc thể loại lãng mạn ngày càng được công chiếu nhiều trên mạng.
Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều người trẻ không có và chưa có nhu cầu yêu đương nhưng lại thực sự cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc khi nhìn người khác hạnh phúc. Bởi vậy mà họ yêu thích cảm giác được "ship OTP" hơn bất cứ điều gì. Và tất nhiên, "OTP" này hoàn toàn có thể trở thành một loại "vitamin" mang đến cho họ niềm vui và sạc thêm cho họ năng lượng mỗi khi họ cảm thấy đuối.
Trong khi đó, nhiều người "ship OTP" là vì họ ủng hộ và trân trọng tình cảm anh em dễ thương giữa hai người đó. Thực tế, không phải tất cả những người ship OTP đều cố gắng thôi miên bản thân rằng hai người đó là một cặp đôi thực sự, có tình cảm yêu đương thực sự. Có người "ship OTP" chỉ đơn giản là vì họ yêu thích, ủng hộ và trân trọng tình anh em, tình bạn của hai người đó.
"Ship OTP" có thể mang đến những ảnh hưởng tiêu cực nào?
Việc gán ghép hay "đẩy thuyền" một cặp đôi nam - nam sẽ rất bình thường nếu họ có thái độ ủng hộ một cách lành mạnh và tôn trọng OTP của họ, cũng như tôn trọng tất cả mọi người.
Tuy nhiên, ngày nay, khi mà văn hóa OTP ngày càng phát triển, tinh thần "đẩy thuyền" của người hâm mộ cũng ngày một nhiệt huyết hơn. Sẽ không thể tránh khỏi sự xuất hiện của những người quá ảo tưởng và tin tưởng mù quáng vào mối quan hệ của OTP, tin tưởng bất chấp rằng "OTP là thật".
Chính thái độ thiếu thực tế này có thể mang đến nhiều ảnh hưởng tiêu cực tới cả người "được ship" lẫn người "đi ship".
Một điểm gây tranh cãi liên quan đến vấn đề gán ghép hai người cùng giới tính nam trong cộng đồng người hâm mộ ở các nền văn hóa là mâu thuẫn cố hữu giữa sự kỳ thị đồng tính phổ biến trong xã hội và bản chất ủng hộ những người đồng tính vốn có trong hành vi gán ghép này.
Câu hỏi thường được đặt ra là tại sao người hâm mộ rất yêu thích việc "ship" thần tượng của mình nhưng lại phản đối tình yêu "đồng tính luyến ái" trong cuộc sống thực? Nhiều người sống với tư duy tiêu chuẩn kép rằng họ chỉ ủng hộ những mối quan hệ đồng tính hư cấu chứ không thể chấp nhận rằng điều ấy xảy ra trong thực tế.
"Shipping" là một phần quan trọng, đặc biệt là trong văn hóa người hâm mộ K-pop và những người yêu thích thể loại phim, truyện tranh về tình yêu đồng tính nam. Những "shipper" này trải dài theo các mức độ. Có những người chỉ nghĩ rằng tình cảm giữa OTP của họ chỉ đơn thuần là dễ thương, nhưng những người hâm mộ mạnh mẽ hơn, họ lại thực sự tin rằng OTP của họ là có thật và kiên quyết phản đối bất kỳ ai có suy nghĩ trái ngược với họ.
Không chỉ vậy, văn hóa "shipping" có thể trở thành một hoạt động ích kỷ và bê tha khi những con người thực có cảm xúc thực lại là những người bị thao túng tâm lý bởi mục đích giải trí và tưởng tượng. Văn hóa "shipping" trong văn hóa fandom đã trở nên phổ biến đến mức nó thực sự trở thành một "mặt hàng" có thể bán được. Tiểu thuyết hay các vật phẩm liên quan đến "OTP" được người hâm mộ làm ra và bán cho những người có cùng sở thích.
Tuy nhiên, một vấn đề lớn hơn và thường không được chú ý nhất là sự ảnh hưởng của văn hóa "shipping" lên chính bản thân những người nổi tiếng. Bản chất của văn hóa "shipping" là sự gượng ép về bản chất tự nhiên của mối quan hệ giữa hai người - nghĩa là hành động ghép đôi này đồng nghĩa với việc người hâm mộ định nghĩa mối quan hệ của hai người thay mặt cho hai người đó.
Nhiều người hâm mộ dường như đã quên rằng chính những thần tượng, nghệ sĩ họ yêu thích mới là những người thực sự có quyền xác định mối quan hệ của riêng họ. Nói một cách thẳng thắn, có thể nhiều người nổi tiếng sẽ không thể có một tình bạn, tình anh em bình thường mà không thấy ngại ngùng khi biết rằng hàng nghìn người hâm mộ trên toàn cầu nghĩ rằng họ thể hiện tình cảm với nhau mỗi đêm.
Người nổi tiếng hoàn toàn có thể có mối quan hệ lành mạnh với những người khác. Biểu hiện thái quá của văn hóa shipping chỉ làm méo mó thêm những mối quan hệ này. Sự gán ghép mù quáng sẽ khiến bản thân người gán ghép quên mất rằng mối quan hệ đó chỉ là hư cấu, trở nên thất vọng khi mối quan hệ thực tế họ lại không đúng như những gì mình mong muốn.
Nhiều người hâm mộ độc hại sẵn sàng tấn công một người thứ ba ngoài cuộc không liên quan nếu trong quá trình "ship OTP", họ phát hiện ra người ngoài cuộc ấy là người yêu của một trong hai người.
Rõ ràng, hành động "ship OTP" không chỉ là một hành động có thể coi thường hay coi nhẹ. Bởi tùy theo thái độ của từng người, cách họ thể hiện sự ủng hộ của mình là văn hóa này có thể mang đến những tác động tiêu cực khác nhau. Và cũng giống như việc hâm mộ thần tượng, hâm mộ người nổi tiếng, mỗi người cần có một "cái đầu lạnh" để lý trí hơn khi thể hiện hành động và thái độ của mình, để không ảnh hưởng tới cuộc sống và sự nghiệp của người khác.
Nguồn: TH&PL