"Sống nhạy cảm" - họ có thể là những người nhìn xa trông rộng về thế giới của chúng ta.
Phải "vật lộn" để đối phó với mùi, âm thanh và hình ảnh hàng ngày, thay vì là một điểm yếu, sự nhạy cảm cực độ này có thể là một sức mạnh trong mọi thứ, ngay cả trong các đại vấn đề như đại dịch hay khủng hoảng khí hậu.
Những "bức xúc" khó nói của một người sống nhạy cảm
Cảm thấy mình quá nhạy cảm với thế giới này - Lena, người không thể đối phó với đám đông hay ánh đèn rực rỡ hay Melissa thường bảo chồng xem phim trước mình để xem liệu trong đó có bất kỳ hành vi bạo lực, máu me hay đáng sợ nào không.
Khi những đứa con lớn đưa các cháu về, bà phải lui sang phòng khác vì tiếng cười nói ồn ào, tiếng nói tục, chửi thề và mùi mẫn của chúng lấn át. Còn Lucia cho biết cô có thể cảm thấy "từng sợi quần áo của mình" và đôi khi cảm giác rất nhột hoặc khó chịu. Đôi khi, cô ấy phải dừng lại trong khi quan hệ tình dục với đối tác của mình vì nó trở nên "quá nhột". Lena, Melissa và Lucia đều tự mô tả mình là người nhạy cảm cao.
Genevieve von Lob, một nhà tâm lý học lâm sàng làm việc với nhiều người nhạy cảm đặc biệt là trẻ em có giải thích: "Khi những người này có thông tin, họ xử lý nó sâu sắc hơn và công phu hơn nhiều. Họ có xu hướng tiếp nhận nhiều thông tin hơn từ nhiều loại kích thích khác nhau. Và sau đó, họ xử lý nó kĩ càng hơn so với một người không nhạy cảm".
Khi The Guardian yêu cầu độc giả chia sẻ trải nghiệm về độ nhạy cảm cao của họ, hơn 300 người đã trả lời. Hơn 40.000 từ, đó là những gì họ viết về cảm giác kiệt quệ vì khả năng điều chỉnh cảm xúc hoặc kiệt sức vì làm việc trong văn phòng không gian mở hay thậm chí chỉ đi siêu thị. Một số người cho biết họ đeo tai nghe "để chặn thế giới" và tránh các phương tiện truyền thông xã hội vì sợ một lời nói một phía sẽ làm hỏng ngày hoặc cả tuần của họ. Nhiều người chia sẻ sự chỉ trích tại nơi làm việc có thể ở lại với họ trong nhiều năm.
Thật khó để giải thích cho ai đó tại sao tiếng ồn và ánh sáng của ti vi vào buổi sáng như bị 'đấm' vào mặt. Một người khác có viết: "Tôi ước mình không phải là một người nhạy cảm - điều đó đã khiến cuộc sống của tôi trở nên khó khăn hơn nhiều". Những người khác nhớ lại mình đã được bảo "phải cứng rắn lên" khi còn nhỏ, hoặc đã sống hàng chục năm với cảm giác có điều gì đó không ổn xảy ra với họ.
Kết quả là, nhiều người nhạy cảm cao có lòng tự trọng thấp, Von Lob nói: "Thường thì họ có thể đã bị bắt nạt ở trường. Xã hội có xu hướng coi đó là một điểm yếu và họ có thể bị gán cho những cái mác như 'mong manh' hoặc 'quá khích'. Tôi nghĩ những người nhạy cảm cao thường có thể cảm thấy cô đơn và bị hiểu lầm hay không bình thường. Họ cảm thấy thế giới quá khắc nghiệt, quá ồn ào đối với họ. Không có gì ngạc nhiên khi họ đấu tranh để chấp nhận bản thân và họ đấu tranh để đánh giá giá trị những món quà vì những thông điệp mà họ đã nhận được".
Điều quan trọng là chấp nhận bản thân mình
Chấp nhận bản thân là chìa khóa quan trọng. Độ nhạy cao là bẩm sinh và không phải là điều cần được chẩn đoán hoặc "điều trị", mặc dù mọi người có thể học các cơ chế đối phó khi cuộc sống trở nên quá tải. Von Lob nói:
"Những người rất nhạy cảm cần phải điều chỉnh tốc độ của bản thân bởi vì họ tiếp nhận nhiều hơn và họ có nhiều cảm xúc mãnh liệt hơn, họ cần thời gian để xử lý cảm xúc trong cơ thể, vì vậy vận động có thể thực sự hữu ích như đi bộ, kickboxing, khiêu vũ hoặc yoga, bất kỳ loại vận động nào mà họ thích. Bởi vì họ là những người suy nghĩ sâu sắc, họ có thế giới nội tâm rất phong phú và điều thực sự quan trọng đối với họ là có được những kết nối sâu sắc và có ý nghĩa đó trong các mối quan hệ".
Thời gian ở cùng thiên nhiên có thể hữu ích. Bạn có đủ không gian để đơn giản hóa cuộc sống. Điều quan trọng là không nên so sánh mình với người khác, bởi vì bạn có những điểm mạnh độc đáo của riêng mình. Bởi vì nhạy cảm cao là một thế mạnh hay "siêu năng lực". Samira nói: "Ưu điểm của nó là nó khiến tôi trở thành một người biết lắng nghe, giỏi trò chuyện. Tôi có thể dễ dàng tìm ra các ý nghĩa cơ bản, tôi rất trực quan và tôi có đời sống nội tâm phong phú với vốn từ vựng giàu cảm xúc".
Louise, một nhà nghiên cứu đã tin rằng thật "sai lầm" khi quá nhạy cảm. Chỉ ở độ tuổi 30, khi cô ấy không hạnh phúc trong công việc của mình, cô ấy đã nghỉ ngơi để học điêu khắc và kết nối lại với tình yêu nghệ thuật của mình:
"Kỳ nghỉ đó đã hoàn toàn thay đổi tôi. Tôi đã gặp những người nhạy cảm tương tự và lần đầu tiên nhận ra rằng nhạy cảm là OK. Những người tôi gặp ở đó không cho rằng 'mềm mỏng' là xấu, và thoải mái thảo luận về sự nhạy cảm của bản thân, khả năng tìm thấy niềm vui trong những điều đẹp đẽ, cảm nhận sâu sắc về thế giới xung quanh.
Gặp gỡ những người chấp nhận bản chất yên tĩnh, vui vẻ của họ đang biến đổi và tôi quay lại đón nhận sự nhạy cảm của chính mình. Tôi bắt đầu đọc và sáng tạo một lần nữa và suy nghĩ cẩn thận về sự nghiệp của mình và cách nó đã thất bại trong việc nuôi dưỡng tôi. Tôi đã tự cho phép mình trở thành người nhạy cảm như bản chất từ đó đến giờ của mình".
Sự nhạy cảm của Louise đã trở thành thế mạnh và đó là lý do thành công của nghiên cứu liên quan đến việc làm việc với những người dễ bị tổn thương. Công việc của cô ấy dựa vào tư duy sâu sắc và sự kết nối sâu sắc giữa con người với nhau: "Tôi ước gì mình đã nhận ra sớm hơn rằng sự nhạy cảm cao có thể là một thế mạnh, hơn là một điểm yếu".
Có một câu hỏi đặt ra rằng liệu độ nhạy cao có phải là dấu hiệu của chứng tự kỷ hay không, nhưng Michael Pluess, giáo sư tâm lý học phát triển tại Đại học Queen Mary, London nói rằng: "Mặc dù cả hai đều có hệ thống giác quan nhạy bén hơn, nhưng "nhạy cảm và tự kỷ là có lẽ là hai điều khá riêng biệt. Mọi người đều nhạy cảm, chúng ta sẽ không thể tồn tại nếu không nhạy cảm với môi trường nhưng một số người nhạy cảm hơn những người khác, và độ nhạy cao hơn có lợi ích và cũng có những thách thức".
Nội dung liên quan
Von Lob nói rằng bạn cần phải biết rằng nhạy cảm cao không phải là một điểm yếu. Trên thực tế, đó có thể là chính xác những gì chúng ta cần, giá như xã hội có thể nhận ra và nuôi dưỡng những người có những đặc điểm này:
"Điều đó thực sự tốt trong vai trò lãnh đạo. Họ thường là những người sáng tạo, vì vậy họ có thể là những người nhìn xa trông rộng về thế giới của chúng ta. Với một ý thức rất mạnh mẽ về công lý và sự công bằng họ là những người lắng nghe rất tốt, rất tận tâm bởi vì họ xem xét chi tiết. Chúng ta cần những kỹ năng và nhận thức như thế này trên thế giới vào lúc này".
Theo von Lob, ứng phó liên tục với đại dịch và tình trạng khẩn cấp về khí hậu đều là những lĩnh vực quan trọng có thể được hưởng lợi từ khả năng của những người có độ nhạy cảm cao: "Họ có thể sử dụng niềm đam mê, kiến thức trực quan và sự tự nhận thức của mình để trở thành một phần của giải pháp".
Nguồn: TH&PL