Nhiều nhà tuyển dụng cho biết có một sự táo bạo mới trong cách Gen Z thể hiện quan điểm.
Là một người thuộc thế hệ thiên niên kỷ (hay còn được gọi là Gen M - những người có năm sinh từ khoảng năm 1981 đến năm 1995) với thói quen che giấu bản thân trên TikTok.
Jessica Fain hiểu rằng quần jeans bó sát và kiểu tóc "side part" (chia tóc theo tỉ lệ các tỷ lệ và chải hất sang một phía bên đầu) đang trên đà biến mất hoàn toàn.
Nhưng khi cô Fain, Giám đốc sản phẩm tại một công ty công nghệ lớn, nghe nói rằng một số biểu tượng cảm xúc yêu thích của cô cũng có thể sắp "trôi vào dĩ vãng" - cụ thể là "icon mặt cười ra nước mắt" (laughing-sobbing face) - cô đã quyết định lắng nghe lời khuyên từ cấp dưới của mình.
"Tôi nghe nói rằng việc sử dụng biểu tượng cảm xúc này không còn thú vị nữa", cô Fain, 34 tuổi, cho biết cô đã viết trên kênh Slack kết nối cô với các đồng nghiệp trẻ
"Vâng, tôi chỉ sử dụng biểu tượng cảm xúc đó tại nơi làm việc để trông chuyên nghiệp. Tối rất tiếc khi phải nói với chị điều này", cô ấy nhớ lại câu trả lời của một nhân viên trẻ tuổi hơn.
Cô Fain đủ "lớn tuổi" để nhớ những gì đã thịnh hành với thế hệ thiên niên kỷ, đó là áo liền quần ngắn, màu hoa hồng, bia thủ công, "Netflix and chill"... Nhưng giờ đây, cô nhận được cảm giác cảnh báo trước từ các đồng nghiệp rằng cô ấy cũng sắp đến lúc phải nghỉ hưu.
Không thể phủ nhận rằng khi sự thay đổi thế hệ có xu hướng diễn ra, một nhóm nhân viên mới đang xác định các chuẩn mực và phong cách nơi làm việc. Và họ không ngại đặt câu hỏi không chỉ về việc sử dụng biểu tượng cảm xúc mà còn tất cả những cách thức làm việc lỗi thời của những người quản lý lớn tuổi hơn họ một chút, từ quan điểm của họ về chính trị trong văn phòng đến nỗi ám ảnh với công việc.
Andy Dunn, 42 tuổi, người đồng sáng lập thương hiệu may mặc cao cấp Bonobos, nói rằng: "Tôi cảm thấy rất chắc chắn rằng tôi là một người nhàm chán. Tôi đã chấp nhận điều đó".
Đó là một đường đứt gãy giữa các ngành và các vấn đề. Tại một doanh nghiệp bán lẻ có trụ sở ở New York, các nhà quản lý đã rất đau khổ khi gặp phải những nhân viên trẻ mong muốn nghỉ việc có lương khi phải đối mặt với chứng rối loạn lo âu hoặc đau bụng kinh. Tại một công ty thực phẩm chức năng, một nhân viên Gen Z đã đặt câu hỏi tại sao cô ấy cần phải chấm công cho một ngày làm việc tiêu chuẩn tám giờ đồng hồ khi cô ấy có thể hoàn thành danh sách việc cần làm vào buổi chiều.
Colin Guinn, 41 tuổi, đồng sáng lập của công ty robot học Hangar Technology, cho biết: "Những thế hệ trẻ này đang giải quyết vấn đề và họ kiểu 'Này các bạn, hóa ra chúng ta không cần phải làm như những người già này nói rằng chúng ta phải làm', 'Chúng ta thực sự có thể làm bất cứ điều gì chúng ta muốn và thành công'. Và những người già như chúng tôi kiểu 'Chuyện gì đang xảy ra vậy?'".
Những người trong độ tuổi 20 thể hiện sự khó chịu trước thói quen của những người lớn tuổi là một xu hướng cũ nhưng nhiều nhà tuyển dụng cho biết có một sự táo bạo mới trong cách Gen Z bày tỏ quan điểm của mình.
Và một số thành viên của Gen Z, được định nghĩa là 72 triệu người sinh từ năm 1997 đến 2012 (ở Mỹ), hoặc đơn giản là bất kỳ ai còn quá trẻ để nhớ vụ khủng bố ngày 11/9 gây chấn động tại Hoa Kỳ, nhanh chóng khẳng định đặc điểm này.
Ziad Ahmed, 22 tuổi, người sáng lập và Giám đốc điều hành của công ty tiếp thị Gen Z JUV Consulting, công ty đã gửi các chuyên gia của họ đến làm việc với các thương hiệu như JanSport. Nhớ lại phát biểu tại một hội nghị nơi mà một phụ nữ Gen Z, một nhân viên cấp khởi điểm, nói với anh ấy rằng cô ấy không cảm thấy cách tiếp thị của cấp trên phản ánh đầy đủ các giá trị tiến bộ của cô ấy.
"Lời khuyên của anh dành cho công ty chúng tôi là gì?", người phụ nữ trẻ hỏi.
"Để bạn làm phó chủ tịch thay vì một thực tập sinh", anh nói với cô.
Gen Z là thế hệ không ngần ngại bày tỏ quan điểm
Bắt đầu từ thập kỷ đầu tiên của thế kỷ, sự dịch chuyển của Gen M từ đại học đến nơi làm việc đã thúc đẩy một loạt các lời khuyên về việc tuyển dụng những thành viên thuộc thế hệ "cứng đầu". "Những người trẻ tuổi này cho bạn biết lớp học yoga của họ bắt đầu lúc mấy giờ", một phân đoạn của chương trình 60 Minutes vào năm 2007 có tên The 'Millennials' Are Coming cảnh báo.
Theo thời gian, những người thuộc Gen M đó đã trở thành những nhà quản lý và nơi làm việc đã được định hình lại theo hình ảnh của họ. Đã có những tấm biển #ThankGodIt'sMonday được dán trên các bức tường của WeWork.
Gen M chỉ ra rằng đối với một thế hệ nhân viên tiến vào làm việc ở phòng trong suốt và sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, và cảm thấy may mắn khi đạt được bất kỳ loại hình công việc nào, thì không có gì ngạc nhiên khi thấy sự "hối hả" giữ một vị trí quan trọng. Trong khi đó, Gen Z đang bắt đầu sự nghiệp của họ ở một thời điểm mới của cuộc khủng hoảng - giữa một đại dịch đã làm tăng thời gian, địa điểm và cách chúng ta có thể làm việc.
Một cuộc khảo sát vào mùa thu năm 2021 đối với các ứng viên Gen Z từ công ty phần mềm tuyển dụng RippleMatch cho thấy hơn 2/3 số người trẻ này mong muốn có công việc làm việc từ xa vô thời hạn.
Những mâu thuẫn giữa các thế hệ hiện nay đặc biệt rõ ràng trong các công ty được điều hành và cung cấp dịch vụ cho nhóm nhân khẩu học phần lớn thuộc Gen M.
Gabe Kennedy, 30 tuổi, người sáng lập thương hiệu thực phẩm bổ sung thảo dược Plant People, nhận thấy khi anh tuyển dụng nhân viên Gen Z rằng một số người không quan tâm đến thói quen làm việc cứng nhắc vốn dĩ là điều tự nhiên đối với nhóm 10 người hầu hết là Gen M của anh.
Anh Kennedy trầm ngâm: "Các thế hệ cũ quen với việc chấm công hơn nhiều. Họ kiểu 'Tôi ngày càng thành công, nhận lương hưu và sở hữu khoản tiền lớn'. Tới gen M thì 'Vẫn còn văn phòng nhưng tôi có thể chơi Ping-Pong và uống cà phê nitro'. Còn đối với thế hệ tiếp theo là Gen Z thì 'Trời ơi, tôi có thể kiếm sống bằng cách đăng bài viết lên mạng xã hội khi tôi muốn và theo cách tôi muốn'".
Ali Kriegsman, 30 tuổi, đồng sáng lập của công ty kinh doanh công nghệ bán lẻ Bulletin, trước đây không biết phải trả lời như thế nào khi nhân viên Gen Z của cô ấy khăng khăng đòi nghỉ nhiều ngày vì đau bụng kinh hoặc do gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần: "Tôi đã thức dậy nhưng không ở trong tình trạng tốt về mặt tinh thần. Nên hôm nay, tôi sẽ không đi làm", đây là kiểu tin nhắn văn bản điển hình.
Theo bản năng, Kriegsman muốn tán thưởng những nỗ lực của họ trong việc ưu tiên sức khỏe - nhưng cô cũng biết rằng việc trả lương cho nhân viên ngay cả khi họ nghỉ có thể làm giảm giá trị kinh doanh.
"Là một doanh nhân, đôi khi tôi muốn ngừng quản lý nhóm của mình vì việc đến kỳ kinh nguyệt khiến tôi mất cân bằng nội tiết tố", cô nói. "Nhưng tôi đang ở một vị trí mà tôi phải vượt qua".
Các nhà quản lý, như Kriegsman, hiểu rõ bản năng mà Gen Z phải bảo vệ sức khỏe của mình, tìm kiếm ranh giới giữa công việc và cuộc sống - nhưng một số người lại bị bối rối bởi cách họ thể hiện thẳng thắn những mong muốn đó. Nói cách khác, họ không quen với việc không tuân thủ cấp bậc tại nơi làm việc.
Điều kỳ lạ của một thế hệ có thể nhanh chóng được bình thường hóa?
Có ai đó đã kiểm tra những người trẻ này chưa? Họ đang nói chuyện khác đi, nhắn tin nhiều hơn, mặc sai quần áo và vẫn nhắn tin. Họ có bao giờ đặt điện thoại xuống không?
Các nhà nghiên cứu gọi đây là hiệu ứng "người trẻ ngày nay" - và lưu ý rằng nó đã xảy ra đối với Gen M. Cort Rudolph, một nhà tâm lý học tổ chức, cho biết: "Việc mọi người có xu hướng phàn nàn về những người trẻ hơn họ là một điều tự nhiên".
Mỗi thế hệ mới, được đặt tên bởi các nhà tiếp thị và được hệ thống hóa bởi các chuyên gia tư vấn tại nơi làm việc "bán" các mẹo về cách quản lý giới trẻ bí ẩn, có thể "tấn công" những người đến trước họ vì họ chỉ tập trung vào bản thân. Đầu tiên là thế hệ "tôi", sau đó là thế hệ "tôi, tôi, tôi", nghĩa là càng về các thế hệ gần đây thì lại càng quan tâm nhiều đến bản thân.
Tuy nhiên, nhiều nhà quản lý cảm thấy rằng bỏ qua sự phân chia giữa những người trẻ tuổi và những người ít tuổi hơn một chút không phải là một lựa chọn hay. Nó định hình việc tuyển dụng. Nó định hình hoạt động tiếp thị. Và trong năm qua, nó đã định hình cách các công ty phản ứng với một quốc gia đang gặp nhiều xáo trộn.
Tero Isokauppila, 37 tuổi, Chủ tịch một doanh nghiệp thực phẩm, đã nghe nhân viên cấp dưới hỏi rằng liệu công ty của anh có đăng ảnh hình vuông màu liên kết với phong trào này trên Instagram hay không. Elaine Purcell, 34 tuổi, đồng sáng lập công ty khởi nghiệp chăm sóc thai sản Oula, đã nhận được tin nhắn từ một trong những nhân viên trẻ tuổi nhất của cô sau vụ xả súng tại các spa ở khu vực Atlanta vào tháng 3, hỏi rằng nhóm có thể làm gì để hỗ trợ người Mỹ gốc Á.
Đối với nhiều nhà lãnh đạo doanh nghiệp, điều này kêu gọi một sự điều chỉnh đáng hoan nghênh sau nhiều thập kỷ khi các doanh nghiệp hầu như im lặng trước sự bất bình đẳng chủng tộc cả trong và ngoài văn phòng của họ. Nhưng một số nhà quản lý cũng đang phải vật lộn để cân bằng giữa nhu cầu tham gia chính trị của nhân viên với ý thức của họ về những gì phù hợp với thương hiệu của họ.
Nhiều người cũng nhận thức được rằng một sơ suất có thể dẫn đến phản ứng dữ dội, hoặc bị nhân viên phản đối: "Một số cựu nhân viên trẻ sẵn sàng 'cắt đường lui' của họ hơn nhiều", Rodriguez nói. "Đối với tôi, đó là hành động thiển cận. Nhận được sự hài lòng trên mạng xã hội nhưng lại chỉ trích một người có thể tiếp tục giúp bạn một cách chuyên nghiệp có xứng đáng với tầm ảnh hưởng truyền thông xã hội không?".
Những người thuộc Gen M cũng đã thể hiện rõ tính cách của họ thông qua quá trình phát triển tại nơi làm việc. Có thể thấy rằng, điều kỳ lạ của một thế hệ có thể nhanh chóng được bình thường hóa.
Nguồn: TH&PL