Theo nhiều đánh giá thì dịch Covid-19 sẽ vẫn chưa thể kết thúc trong thời gian sớm, thậm chí chúng còn đang có những sự thay đổi.
Các trường hợp Covid-19 đang gia tăng trở lại tại nhiều quốc gia trên thế giới, nhiều người đã nhận thấy chúng đang có xu hướng phức tạp hơn. Thời điểm này, tại nhiều quốc gia thì dân số đều đã được tiêm vaccine phòng Covid-19 đầy đủ, một số người trong số đó vẫn có thể bị lây nhiễm, nhưng bệnh của họ có nhiều khả năng sẽ nhẹ hơn.
Nhiều nơi ghi nhận gần như trong tất cả các trường hợp nhập viện và tử vong do Covid-19 được báo cáo là của những người không được tiêm chủng. Các yếu tố về sự lây nhiễm vẫn còn tiếp tục tồn tại khi virus vẫn còn biến đổi và miễn dịch trong cộng đồng vẫn chưa đạt hiệu quả cao.
Người chưa được tiêm chủng vẫn rất dễ bị nhiễm Covid-19
Biến thể Delta dễ lây truyền hơn so với những biến thể trước đó, nó vẫn chiếm tỷ lệ ngày càng lớn trong các trường hợp mắc bệnh, chừng nào virus còn lưu hành thì vẫn có những rủi ro, đặc biệt là đối với dân số chưa tiếp cận vaccine. Nếu không được tiêm chủng, sẽ không có biện pháp bảo vệ chống lại virus và biến thể Delta ngày càng phổ biến, trở nên nguy hiểm hơn.
Biến thể Delta dường như có khả năng lây truyền cao hơn 60% so với biến thể Alpha được xác định lần đầu tiên ở Vương quốc Anh. Một số cho thấy biến thể Delta cũng có thể còn nguy hiểm hơn nữa, trong nghiên cứu được thực hiện ở Scotland cho thấy những người đã mắc phải biến thể Delta có nguy cơ phải nhập viện cao gấp đôi, mặc dù tỷ lệ tử vong không xuất hiện.
David Celentano, một nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng John Hopkins từng nhận định: "Khi số lượng lớn hơn những người không được tiêm chủng mắc phải biến thể Delta, số ca nhập viện thực sự có thể tăng lên rất cao". Các nơi khác nhau cũng có mức độ dễ bị tổn thương khác nhau, với tỷ lệ tiêm chủng theo từng quốc gia không giống nhau.
Trong hầu hết các trường hợp mới mắc bệnh ở các quốc gia sẽ phụ thuộc vào tỷ lệ tiêm chủng, bên cạnh đó thì cũng có sự thay đổi bản chất của các nhóm tuổi đang bị ảnh hưởng bởi Covid-19. Theo cuộc thăm dò của Kaiser Family Foundation: Có 85% tất cả những người từ 65 tuổi trở lên nói rằng họ đã được tiêm chủng, tuy nhiên thì tỷ lệ phần trăm đó giảm xuống ở các nhóm trẻ tuổi, còn 66% ở những người từ 50 đến 64, 59% ở những người từ 30 đến 49 và 55% ở những người từ 18 đến 29.
Vaccine chỉ đang bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất
Những người trẻ tuổi hơn và những nhóm đối tượng khác ít có khả năng được chủng ngừa Covid-19 hơn, họ vẫn có nhiều khả năng mắc bệnh, đặc biệt là khi các biến thể Delta trở nên chiếm ưu thế cùng sự xuất hiện của một số biến thể khác với tỷ lệ cao trong cộng đồng.
Theo dữ liệu của CDC, tỷ lệ những người nhập viện với Covid-19 tuổi từ 18 đến 49 đã tăng từ 20% trong tổng số vào tháng 1 lên hơn 40% vào giữa tháng 7, trong khi đó người từ 65 tuổi trở lên chiếm hơn một nửa số ca nhập viện vì Covid-19 vào tháng 1, thì vào tháng 7 chỉ còn 30%.
Nhìn chung, số ca nhập viện vẫn còn giảm so với mức đỉnh điểm, vì vậy số lượng người trẻ mắc bệnh nặng không lớn bằng số ca nhập viện của những người lớn tuổi trong đợt tăng đột biến tồi tệ nhất vào mùa đông trước đó. Tuy nhiên, thì những người trẻ tuổi hiện vẫn đang chiếm tỷ lệ lớn hơn trong số các ca nhập viện.
Những người dễ bị tử vong vì Covid-19 nhất được bảo vệ mạnh mẽ hơn nhiều so với năm ngoái, chúng ta đã biết ngay từ đầu dịch bệnh rằng độ tuổi là đại diện tốt nhất cho thấy nguy cơ chống chọi được với Covid-19 của một người. Đó là lý do tại sao người dân và công nhân trong viện dưỡng lão tại Mỹ được ưu tiên khi bắt đầu tiêm chủng vào đầu năm 2021, theo phân tích dữ liệu của AARP, gần 80% người dân sống trong viện dưỡng lão đã được tiêm chủng đầy đủ chỉ tính đến cuối tháng 6.
Việc ưu tiên cho những nhóm đối tượng có nguy cơ cao, vô tình dẫn đến tình trạng không cân xứng trong phân bổ vaccine tại một số nơi, điều này sẽ dẫn đến những nhóm chưa được tiêm chủng sẽ có nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng. Có thể nói khi tỷ lệ tiêm chủng vaccine vẫn còn thấp thì nguy cơ về sự lây nhiễm còn cao và virus có khả năng phát triển tạo nên các biến thể nguy hiểm hơn.
Những người đã được tiêm chủng có thể bị nhiễm Covid-19
Vaccine phòng Covid-19 rất tốt, nhưng chúng không hoàn hảo, một số người đã được chủng ngừa đầy đủ vẫn sẽ bị nhiễm virus và họ cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến một số trường hợp mắc bệnh ngày càng tăng. Khi vaccine Pfizer/BioNTech và Moderna lần đầu tiên được phê duyệt, tỷ lệ hiệu quả đáng kinh ngạc 95% đã thu hút mọi sự chú ý, nhưng ngay cả khi đó thì vaccine vẫn không thể mang đến hiệu quả tuyệt đối.
Tỷ lệ sẽ tăng lên khi biến thể Delta trở nên chiếm ưu thế hơn, như Irfan đã báo cáo bằng chứng cho thấy vaccine Pfizer/BioNTech vẫn có hiệu quả 80% trong việc ngăn ngừa bệnh tật. Những điều đó có nghĩa là một số lượng lớn hơn người được tiêm chủng có thể bị nhiễm virus và các triệu chứng khi biến thể tiếp tục lây lan.
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết hầu hết những người được tiêm chủng mắc Delta đều không có triệu chứng, Phó Giám đốc CDC Jay Butler cũng nhận định vaccine có thể giúp hạn chế khả năng lây lan. Vaccine đang cung cấp khả năng bảo vệ ấn tượng chống lại bệnh nặng, được phản ánh qua số lượng rất nhỏ những người được tiêm chủng phải nhập viện hoặc tử vong vì Covid-19.
Butler nói: "Ca bệnh đột phát có xu hướng nhẹ hơn ngay cả khi chúng xảy ra, tiêm chủng làm giảm nguy cơ nhập viện và tử vong". Song đó thì Jen Kates, Giám đốc Y tế toàn cầu của Kaiser Family Foundation cũng có những nhận định: "Càng nhiều virus lưu hành, càng nhiều đột biến xảy ra và càng có nhiều khả năng xuất hiện một biến thể mới gây chết người hơn, khả năng lây truyền cao hơn hoặc kháng vaccine hơn, tất nhiên sẽ có những tác động nghiêm trọng hơn đến sức khỏe cộng đồng".
Nguồn: TH&PL