Anh là một trong số các quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao trên thế giới, mặc dù vậy thì nơi đây vẫn phải đối mặt với một đợt bùng phát dịch lớn.
Với chiến dịch tiêm chủng của quốc gia, ngay từ đầu nhiều chuyên gia đặt niềm tin vào hiệu quả của vaccine phòng Covid-19 có thể mang đến những hiệu quả tích cực trong việc ngăn chặn sự lây nhiễm, cùng với mục đích đạt được miễn dịch cộng đồng. Tuy nhiên với sự xuất hiện của biến thể Delta thì dường như kế hoạch này của Chính phủ phải rơi vào "ngõ cụt" bởi mức độ lây nhiễm nhanh chóng của virus.
Những tranh cãi ban đầu về miễn dịch cộng đồng tại Anh
Lập luận đằng sau việc đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng là sẽ giảm thiểu nguy cơ bùng pháp tương tự như đợt dịch thứ hai của bệnh Cúm Tây Ban Nha năm 1918. Trong một kịch bản miễn dịch cộng đồng thành công, dân số của một quốc gia sẽ bị nhiễm virus, phục hồi và sau đó có khả năng miễn dịch với nó, khiến chúng chống lại sự tái nhiễm.
Theo Vallance, để điều này có hiệu quả thì virus sẽ cần phải lây lan đến khoảng 60% dân số Anh, chiến lược đó có thể dẫn đến 40 triệu người bị nhiễm bệnh. Tùy thuộc vào tỷ lệ tử vong, khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế và các yếu tố khác nhưng được ước tính là 1% trên toàn cầu, tỷ lệ tử vong cải thiện khả năng miễn dịch có thể dao động từ 300.000 đến hơn một triệu.
Các chuyên gia lập luận rằng miễn dịch cộng đồng này không "có vẻ là một lựa chọn khả thi" vì nó có thể khiến dịch vụ y tế Quốc gia của Vương quốc Anh áp đảo những bệnh nhân rất nặng. Thay vào đó, họ kêu gọi các biện pháp giãn cách xã hội nghiêm ngặt hơn so với khuyến nghị của Chính phủ hiện nay.
Các nhà khoa học, bao gồm các nhà di truyền học, sinh vật học và vật lý học cho rằng tỷ lệ lây nhiễm ở Anh phản ánh tỷ lệ tăng trưởng của các nước châu Âu đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong các trường hợp mắc mới. Và họ cảnh báo rằng nếu không có các biện pháp tích cực giãn cách xã hội thì "đợt bùng phát này sẽ ảnh hưởng đến hàng triệu người trong vài tuần tới".
Tỷ lệ tiêm vaccine cao nhưng miễn dịch cộng đồng thấp
Khi mùa đông gần kề thì tỷ lệ lây nhiễm gia tăng một cách đột biến khiến nhiều chuyên gia lo ngại, điều này có thể sẽ là minh chứng cho sự thất bại trong việc thực hiện kế hoạch miễn dịch cộng đồng nhờ vào sự lây nhiễm hay tiêm chủng. Bởi lẽ Chính phủ nước họ đang quên mất rằng miễn dịch có thể bị suy giảm theo thời gian, nhất là khi đối mặt với sự bùng phát của loại biến thể mới.
So với nhiều nước khác thì Anh lại có cho mình những hướng đi hoàn toàn trái ngược, họ không cho rằng chứng nhận tiêm chủng hay vấn đề khẩu trang là quan trọng, luôn kiên trì với chiến dịch tiêm chủng. Điều này khiến tỷ lệ lây nhiễm trong cộng đồng cũng cao, tương đương với tỷ lệ tiêm chủng của quốc gia này.
Dẫn lời Tim Spector, giáo sư chuyên về dịch bệnh di truyền Đại học King's College London trên Wall Street Journal, vị này nhận định: "Gỡ bỏ hoàn toàn hạn chế được tiến hành trong kỳ vọng việc tiêm vaccine phòng Covid-19 và miễn dịch tự nhiên sẽ nhanh chóng chiến thắng dịch bệnh. Thực tế cho thấy chỉ như vậy thôi là không đủ".
Phía Vương Quốc Anh đâu đó cũng đã có những bước đi đúng hướng khi ghi nhận vào mùa hè không xảy ra bất kỳ đợt bùng phát dịch nào, số ca nhiễm cũng chỉ dao động vào khoảng 25.000 đến 40.000 trong suốt tháng 8 và 9 do tỷ lệ tiêm chủng cho người dân cao, ước tính đã có 90% người từ 16 tuổi đã sinh được kháng thể chống lại virus. Tuy nhiên, hiện nay thì Anh lại có gần 700 ca mắc trên 1 triệu dân số mỗi ngày, theo thống kê từ Oxford, cao hơn nhiều lần so với các quốc gia khác ở Châu Âu.
Nguyên nhân của sự trở lại lần này tại Anh
Theo các chuyên gia thì sự bùng phát này đến từ nhiều lý do khác nhau, một trong số chúng là sự không đề cao giãn cách xã hội và xem nhẹ các quy định về an toàn. Ngoài ra, còn do miễn dịch có thể sẽ suy giảm theo thời gian, tỷ lệ trẻ em tiêm chủng vẫn còn thắp, tự do trong nhiều hoạt động…
Bên cạnh đó vấn đề tiêm chủng vaccine tại Anh lại mắc phải một số khó khăn ở nhóm thanh thiếu niên, đến từ tâm lý thờ ơ mà việc tiêm chủng cũng trở nên bị chậm đi rất nhiều. So với tỷ lệ cao ở các nhóm độ tuổi khác, người trẻ chưa tiêm chủng đầy đủ lại thường đi đến những địa điểm đông đúc, tạo nên nguy cơ về sự lây nhiễm.
Vấn đề miễn dịch tự nhiên hiện cũng không có quá nhiều dữ liệu để cho thấy thời gian rõ ràng cơ thể được bảo vệ. Miễn dịch từ vaccine cũng đang bị suy giảm theo thời gian, khiến tình trạng lây nhiễm vẫn cứ tiếp tục gia tăng trong cộng đồng, vấn đề này cũng đã được các chuyên gia nghiên cứu về vaccine làm rõ.
Cách tiếp cận của Vương quốc Anh đối với coronavirus vẫn tương đối nhẹ nhàng so với những nơi khác có tỷ lệ lây nhiễm tương tự. Khi các quốc gia trên thế giới cố gắng tìm ra cách tốt nhất để hạn chế sự lây lan của Covid-19 cùng với chiến dịch tiêm chủng thì Anh lại chọn nới lỏng hầu hết các biện pháp giãn cách.
Anh có đang tụt hậu so với nước khác trong giãn cách xã hội?
Tại Mỹ, nhiều sự kiện công cộng như mùa bóng chày và bóng rổ, các lễ hội như Coachella và Lễ diễu hành của thành phố New York đã bị hủy bỏ. Ngược lại, Cúp bóng bầu dục đã diễn ra trên khắp Vương quốc Anh, hơn 60.000 người đã tham dự một cuộc đua ngựa đông đúc ở Cheltenham, phía Tây Nam nước Anh.
Tại Pháp, có gần 4.500 trường hợp được xác nhận, tất cả các quán cà phê, quán bar và nhà hàng, cũng như các tụ điểm khác như hộp đêm và rạp chiếu phim, đã được lệnh đóng cửa. Tây Ban Nha, quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề thứ hai ở châu Âu đã ngừng các hoạt động trên toàn quốc, công dân chỉ được phép rời khỏi nhà để mua hàng, làm việc và chăm sóc sức khỏe.
Israel cũng đã ra lệnh đóng cửa một phần các trung tâm mua sắm và nhà hàng. Úc và New Zealand đang ra lệnh rằng bất kỳ ai nhập cảnh vào đất nước này sẽ phải tự cách ly trong 14 ngày. Trong khi đó thì vẫn chưa có lệnh cấm chính thức đối với các cuộc tụ tập lớn ở Anh, chẳng hạn như tại nhà hàng hoặc các sự kiện thể thao, mặc dù một số tổ chức đã tự hủy bỏ các sự kiện.
Vậy nên, tái thiết lập biện pháp an toàn phòng chống dịch bệnh vẫn luôn là giải pháp cần thiết.
Nguồn: TH&PL