Cùng netizen Việt biến việc ăn chay trở nên bình thường và thú vị, đó là những gì mà Shu Lê - cô gái theo đuổi chế độ ăn thuần chay 13 năm mong muốn.
Nếu trước đây nghe nói đến ăn chay trường, ăn thuần chay nhiều người sẽ nghĩ "Ôi sao mà làm được, ăn như thế chắc kham khổ lắm". Nhưng ngày nay, không ít các bạn trẻ Việt đã lựa chọn theo đuổi chế độ ăn chay từ rất sớm và biến nó thành một phong cách sống hiện đại và thú vị.
Điển hình có thể nói đến Shu Lê, chủ nhân của kênh TikTok @le.shushu với gần 170K lượng người theo dõi - một kênh chuyên chia sẻ các món thuần chay theo phong cách món Âu, Ngoài sự yêu thích từ các bạn theo đuổi chế độ ăn chay, kênh của Shu Lê còn nhận được sự quan tâm từ cả những bạn có niềm đam mê với ẩm thực.
Từ năm 11 tuổi, Shu Lê đã cùng gia đình sang Đức sống và chỉ vừa về định cư tại Hà Nội khoảng tầm 2 năm trước. Tuy chỉ mới gia nhập TikTok từ những ngày giãn cách giữa tháng 7 nhưng những clip của Shu Lê được netizen Việt đón nhận rất nồng hậu bởi sự chăm chút về mặt hình ảnh trong nấu ăn và cách mà Shu Lê biến tấu món ăn khiến người xem vô tình lướt qua cũng khó mà biết đó là món chay!
Người Việt phải nói được và nói giỏi tiếng Việt
Theo chân gia đình sang Đức từ bé nhưng Shu Lê luôn cố gắng trau dồi Tiếng Việt. Chia sẻ với , Shu Lê nói rằng gia đình luôn muốn giữ nền văn hoá cho con cái, nên ở nhà bắt buộc phải nói tiếng Việt với nhau.
Shu bộc bạch rằng kể cả em trai sinh bên đấy, nói sành sõi tiếng Đức nhưng Shu biết người Đức sẽ không bao giờ nhìn nhận em trai là người mang dòng máu của họ nên trong suy nghĩ của Shu: "Người Việt bắt buộc phải nói được tiếng Việt!"
Hi chị ShuShu Lê
Hi , mọi người có thể gọi mình là Shu
Chị Shu tham gia TikTok từ khi nào? Những ngày đầu tham gia, chị có đặt cho mình mục tiêu phải trở nên nổi tiếng?
Ngày thứ ba giãn cách ở Hà Nội, Shu ở nhà chán quá nên cũng dùng thử. Chủ yếu Shu muốn lan toả sự yêu thích ăn chay với mọi người và chia sẻ những công thức giúp cho món chay và việc ăn thuần chay thú vị hơn thôi.
Còn nổi tiếng chắc không đâu, Shu ngại ống kính kinh khủng luôn ấy nên chẳng dám quay mặt mình. Mãi gần đây thì cũng ráng xuất hiện vài ba giây để giao lưu do mọi người cũng hỏi nhiều quá *cười*
Mới về Việt Nam cách đây cũng không lâu, chị có gặp khó khăn như văn hoá, ngôn ngữ chẳng hạn?
Có thể nói do ở Đức cũng lâu rồi nên về mặt ngôn ngữ Shu cũng hơi bị kém một tí. Nhưng do gia đình cũng khuyến khích nói Tiếng Việt khi ở nhà với cả chị cũng tự đọc thêm sách ý nên cũng không khó khăn nhiều mấy.
Nhưng thú thật nhé, do ít được luyện tập nên về phản xạ chị cũng hơi kém, kiểu vài cụm từ diễn đạt trong Tiếng Việt thì nhiều khi chị phải mất thời gian để nhớ ra *cười*
Lúc đầu chị có sợ xây dựng kênh theo hướng nấu thuần chay kiểu Âu sẽ kén người xem?
Chắc chắn sợ luôn ấy, không riêng gì kiểu Âu mà nhất là đồ chay. Mình thấy đồ chay chưa được đón nhận tốt nên cũng không mong đợi hay đặt mục tiêu phải tiến một bước thật xa đâu. Shu còn sợ chả ai xem cơ.
Nhưng mình nghĩ thôi cứ làm, được thì được, không được thì thôi!
Đâu là clip đã mang kênh ShuShu Lê đến gần hơn với mọi người hơn chị nhỉ?
Món được mọi người quan tâm nhất chắc là vịt quay chay làm từ nấm, sau khoảng 10 tiếng đăng tải, clip được hẳn 1 triệu view.
Tâm trạng của chị lúc ấy như thế nào?
Phải nói là Shu cảm thấy rất may mắn ấy do có được sự quan tâm từ mọi người.
Hiện tại nói ăn thuần chay phổ biến thì cũng không hẳn, nên khi nhận được sự quan tâm, không bàn đến tiêu cực hay tích cực, nhưng tạo được nội dung khiến người ta dừng lại xem đã khiến mình thấy rất vui rồi.
Nếu phải chọn ba điều giúp cho kênh ShuShu Le của chị nổi bật hơn những kênh khác, đó sẽ là gì?
Thứ nhất chắc là ăn chay theo phong cách mới. Ở nước ngoài có cụm từ được gọi là Vegan 2.0 ấy - phong cách ăn chay hoàn tới mới bằng cách không chỉ hướng đến người ăn chay, mà còn dành cho người ăn thịt đang muốn ăn healthy hơn bằng việc cung cấp những thực phẩm chay, những món ăn chay trông giống hệt thịt. Đó là yếu tố tiên quyết mà chị áp dụng cho kênh.
Thứ hai chắc là ăn chay vì môi trường và động vật. Còn yếu tố cuối cùng chắc là việc Shu luôn cố gắng cùng mọi người lan toả thông điệp "Bình thường hoá việc ăn chay". Với mình, ăn chay không phải là sự ép buộc, phải như thế này thế kia, đơn giản là chỉ không ăn thịt thôi!
Hành trình để đạt 160K follower theo chị có tốn thời gian và khó khăn?
Nếu nói tốn thời gian thì cũng không hẳn, do mình làm nội dung xuất phát vì niềm vui nên không quan tâm nhiều đến view. Shu để tâm nhiều đến chất lượng clip và người xem rút ra được gì cơ. Hành trình để có được số follower như hiện tại với Shu là một sự hạnh phúc, vì vừa được ăn ngon lại còn được chia sẻ với mọi người!.
Ăn chay là 13 năm còn ăn thuần chay là 12 năm
Một con số ấn tượng cho hành trình ăn thuần chay của Shu Lê, 12 năm đồng hành cùng thuần chay với Shu đó không phải là điều gian nan mà lại là một hành trình thú vị. Vì ở đó, Shu thấy hạnh phúc, được chia sẻ và cũng được đóng góp nhiều hơn cho môi trường.
Tại sao giữa nhiều loại ăn chay, chị lại chọn thuần chay chứ không phải ăn chay có trứng và sữa để dễ dàng hơn trong việc nấu và ăn uống?
Shu cũng bắt đầu từ ăn chay ấy chứ.
Bên nước ngoài họ hay có những buổi giao lưu nói về bảo vệ động vật, bảo vệ môi trường rồi biến đổi khí hậu các kiểu. Mình thấy hay nên cũng tham gia học hỏi, tìm hiểu rồi làm tình nguyện viên, dần dà hiểu sâu hơn về ngành chăn nuôi nên bắt đầu ăn chay.
Sau 1 năm thử với ăn chay thì chuyển hẳn sang thuần chay do mình dị ứng lactose trong sữa ấy nên cũng thử xem sao. Rồi dần đến giờ, Shu ăn thuần chay cũng ngót nghét 12 năm.
Nội dung liên quan
Được biết chị có sở hữu một nhà hàng thức ăn nhanh theo kiểu món Âu chay, vậy việc quay dựng các clip có ảnh hưởng nhiều đến thời gian làm việc của chị?
Lúc giãn cách, thời gian mình không thiếu thời gian nhưng bây giờ quán của mình mở lại nên cũng hơi bận. Mà ở quán Shu thì mỗi tuần sẽ đóng cửa 1 ngày, nên mình dành hẳn ngày hôm đấy lên nội dung, mua nguyên liệu rồi quay mấy món cùng lúc luôn.
Còn hôm nào không kịp, mình sẽ mua và chuẩn bị nguyên liệu trước rồi dậy sớm quay và đến quán trễ hơn bình thường một chút.
Bận rộn với quán nhưng chị vẫn trả lời toàn bộ comment của các bạn?
Shu thấy việc giao lưu với mọi người là một niềm vui. Thường Shu sẽ tranh thủ 5 đến 10 phút nghỉ trưa hay lúc quán vắng khách để lên giao lưu với mọi người. Thông qua nói chuyện như thế thì chị cũng hiểu mục tiêu ăn chay trong các bạn là gì, giúp các bạn giải đáp được hết khúc mắc và được kết thêm bạn mới nữa, do ở Việt Nam mình cũng ít bạn.
Các món chay chị nấu ở nhà hàng và cái món chay chị chia sẻ trên TikTok có giống nhau?
Không giống lắm đâu, ở quán chị đa phần là thức ăn nhanh, như burger rồi hotdog này. Còn món ăn mình chia sẻ thì rộng hơn, cả những món ăn nhanh đến những món trong mâm cơm cũng có.
Nhưng thiên về các món Tây thì chị có sợ người xem khó làm theo? Như thiếu gia vị chẳng hạn?
Thật ra trong nhà có gì Shu nấu đấy, cũng ráng dùng nguyên liệu dễ tìm nhất để nấu thôi chứ không quá cầu kỳ đến mức không làm theo được. Còn về gia vị thì chỉ một phần khá nhỏ thôi, nếu bạn không có cái này thì dùng cái khác.
Còn nếu bạn thắc mắc có thể comment hoặc nhắn thẳng cho mình, mình sẽ hướng dẫn gia vị thay thế. Thường đa phần là các loại nguyên liệu như basil, nguyệt quế thôi nên có thiếu 1 xíu vị nhẹ thôi chứ không hẳn là làm hỏng vị của món ăn đó.
Chị nghĩ sao khi một số người giữ quan điểm "Ăn chay mà dùng đồ giả mặn thì tâm không tịnh" ?
Ôi quan điểm này mình gặp siêu nhiều. Trên kênh, đặc biệt ở những clip về thịt chay thì không thiếu bình luận như thế luôn. Hiện tại ăn chay cũng cải tiến hơn rồi, việc đặt tên như các món thịt là vì mình phát triển dựa theo cách nấu món đấy, chỉ là thay thịt bằng nấm, rau củ quả nên đành đặt tên thế thôi.
Nhưng Shu vẫn luôn luôn tôn trọng ý kiến của các bạn đấy do mỗi người có trải nghiệm cuộc sống riêng, cách nhìn riêng nên hầu như mình cũng không trả lời họ. Còn quá đáng quá thì mình cũng cố giải thích nhưng hầu như là mình chịu.
Ngoài câu chuyện "đồ giả mặn", chị Shu có gặp những bình luận tiêu cực khác?
Ngoài việc đồ giả mặn, những câu mình hay gặp nhất chắc là "Ăn chay để làm gì? Mình chỉ sống 1 lần tại sao ăn làm gì?" Những comment đấy xuất hiện liên tục nên mình cũng lướt qua luôn, mình cũng không muốn giải thích lại.
Nội dung liên quan
Vậy có bình luận nào khiến chị phải trả lời lại ngay?
Những bình luận không văn minh lắm thì ban đầu mình cũng đáp trả lại như "Hãy dùng lời văn minh hơn và đừng nói thế". Nhưng sau này Shu học được cách đối mặt với bình luận tiêu cực, không nên để nó ảnh hưởng mình. Shu dành thời gian để tập trung vào các bình luận tích cực hơn, giúp các bạn giải thích thắc mắc.
Còn bình luận tiêu cực, mình lấy đó để làm động lực để phát triển, để làm nhiều món hơn, ra nhiều công thức hơn giúp đỡ các bạn đang ăn chay. Song song đó, Shu luôn tôn trọng các suy nghĩ khác nhau nên không bao giờ tắt phần bình luận và vẫn để cho mọi người trao đổi.
Việt Nam là đất nước siêu thích hợp cho việc ăn chay - ăn thuần chay.
Shu Lê chia sẻ với , Việt Nam chính là đất nước phù hợp nhất cho người ăn chay vì không thể điểm mặt gọi tên hết sự đa dạng của các loại rau, củ quả ở Việt Nam và đặc biệt, giá cả để cho việc ăn chay ở Việt Nam phải nói là siêu lý tưởng!
Bên cạnh đó, điều khiến Shu thích thú nhất ở Việt Nam và luôn tự hào chia sẻ cho các bạn ở nước ngoài có lẽ là sự đa dạng trong món chay. Khi người Việt mình ăn chay, chúng ta luôn cố gắng biến hoá món ăn để trở nên đa dạng nhất, đó là điều ở Việt Nam có mà nước ngoài có lẽ chưa thể sánh bằng.
Vì sao chị Shu chọn quay về Việt Nam để phát triển nhà hàng chay chứ không phải là ở Đức?
Hồi đấy Shu về Việt Nam do đi công tác theo công ty chứ lúc đấy chưa có nhà hàng đâu. Khi về đây điều thôi thúc Shu mở nhà hàng là nhận thấy lối sống ăn chay ở Việt Nam, ở Hà Nội phát triển quá. Hồi đấy có mấy lần về chơi tìm nhà hàng chay là "nổ não" luôn ấy, nhưng hai năm trước về khắp nơi đầy rẫy các nhà hàng chay nên mình khá thích thú.
Vừa có trong tay kiến thức nấu các món chay và kinh nghiệm làm ở nhà hàng chay khi ở Đức nên chị rủ rê bạn mở luôn một quán ăn nhanh chuyên đồ Chay phong cách Âu. Lúc đấy mình vừa làm ở công ty vừa vận hành nhà hàng, sau này do muốn tập trung nên mình chỉ làm ở nhà hàng thôi.
Gia đình nghĩ gì khi đứa con trở về Việt Nam kinh doanh sau ngần ấy năm sống ở Đức? Có bao giờ chị nghĩ mình sẽ quay trở lại Đức?
Ba mẹ lúc đầu cũng hơi lo, do ở xa nhau đến hàng trăm cây số, với cả ba mẹ cũng sợ chị không quen văn hoá rồi không hoà nhập được khi sống ở Việt Nam. Nhưng bây giờ thì yên tâm rồi.
Còn trở về Đức thì thú thật, lúc mới về thì chỉ nghĩ đơn giản là đi công tác rồi sẽ về lại Đức thôi. Nhưng từ khi có quán, Shu xem nó như đứa con nên có lẽ sẽ ở lại Việt Nam. Còn Đức thì chắc thỉnh thoảng về thăm ba mẹ thôi.
Là người có cơ hội sinh sống và học tập tại nhiều đất nước, chị nghĩ điều đó ảnh hưởng như thế nào đến lối sống thuần chay của chị?
Sống ở Đức, có một thời gian được du học ở Thượng Hải, cũng như được trải nghiệm du lịch ở nhiều đất nước khác nhau cho mình cơ hội được học và trải nghiệm. Những điều đó định hình cho lối sống của Shu hiện tại khá nhiều nhờ vào chuyện được tiếp xúc với nền ẩm thực đa dạng ở các nước cũng như được gặp nhiều người và cùng họ chia sẻ câu chuyện ăn chay.
Lúc đấy ăn chay chưa phát triển, việc đi du lịch hẳn sẽ khó khăn lắm?
Shu ăn chay tầm 2008, lúc đấy việc ăn chay chưa phổ biến lắm nên trước khi đến một đất nước mình cũng hay tìm trước ở blog của các bạn ăn chay đang sống tại nơi đó này. Do có một số nước họ có chế độ ăn thịt nhiều ấy nên mình cũng cẩn thận tìm hiểu trước khi đi.
Nhiều người cũng có cho mình nguyện vọng ăn chay nhưng hay lo sợ rằng ăn chay không đủ chất, vậy chị nghĩ sao về vấn đề này?
Ai cũng gặp phải vấn đề đấy, kể cả Shu cũng từng trải qua rồi. Thật ra nguồn dinh dưỡng khi lấy được từ thịt thì chúng ta vẫn có thể lấy từ nhiều nguồn thực vật khác nhau để bù đắp lại. Nhưng cái quan trọng là mình cần hiểu rõ cơ thể mình, hiểu rằng cơ thể đang cần dung nạp một lượng dinh dưỡng thế nào, do thể trạng mỗi người rất khác nhau. Rồi sau đó mới tìm hiểu mình nên nạp chúng thế nào từ những loại thực vật mình thích.
Chung quy khi ăn chay mọi người nên tạo cho mình niềm vui, sự thoải mái. Đừng "đùng" một phát đang ăn mặn rồi chuyển ngay sang ăn chay, hãy chuyển đổi từ từ, mỗi tuần một ngày ăn chay, rồi tăng dần lên. Khi mình cảm thấy vui vẻ với chế độ ăn mình đang theo đuổi, mình sẽ biết được ăn như thế nào là tốt cho cơ thể và làm cho mỗi bữa ăn không chỉ dinh dưỡng mà còn hấp dẫn tạo cảm giác thích thú ngay. Chứ chỉ ăn cơm với rau thì việc không đủ dinh dưỡng cũng dễ hiểu.
Trước đây mình luôn phải giải thích tại sao mình lại lựa chọn ăn chay, nhưng may quá giờ không cần nữa rồi.
Shu Lê không thể giấu nổi nụ cười khi thấy ngày càng nhiều bạn trẻ đang theo đuổi chế độ ăn thuần chay. Nếu trước đây các quán chay khá hiếm hoi thì giờ đây chúng ta dễ dàng tìm thấy vô vàn quán Chay đa dạng từ Á đến Âu để phục vụ nhu cầu của mọi người. Shu tâm sự với , nếu trước đây lúc nào cũng phải giải thích về việc ăn chay, thì giờ đây ăn chay cũng bắt đầu được bình thường hoá, càng nhiều người lựa chọn và hiểu thêm về lối sống này.
Và Shu tin rằng ngày càng nhiều bạn trẻ chọn ăn chay, ăn thuần chay sẽ giúp tương lai của lối sống này được thoải mái và mở rộng hơn nữa.
Chị bắt đầu với YouTube trước nhưng sao lại chọn TikTok làm nơi dừng chân? Chị có nghĩ sau này mình sẽ lại phát triển YouTube 1 lần nữa?
Năm 2017 ở nhà ôn thi nên Shu có thời gian nấu ăn nhiều cộng với việc lúc đấy đang thích photography ấy nên cũng tập dùng camera, rồi sẵn tiện nên chị làm YouTube luôn. Lúc đấy làm chơi thôi nên mình cũng không đặt mục tiêu kiếm tiền, nên khi bận lại thì chị bỏ ngang luôn.
Còn về TikTok, Shu không lường trước được, do nổi lên quá bất ngờ. Hiện tại mình cũng bận rộn với cả kênh đang có lộ trình sẵn rồi nên mình cũng không nghĩ nhiều đến việc quay YouTube.
Nhưng sau này, có thời gian nhiều hơn chắc Shu sẽ cân nhắc do YouTube nói gì thì nói vẫn là một nền tảng tốt để chia sẻ. Có thể mình sẽ làm YouTube nhưng sẽ thiên về chia sẻ về ăn chay, ăn thuần chay chứ không hoàn toàn nấu ăn như TikTok.
Nội dung liên quan
Vậy còn tạo lập hội nhóm cho cộng đồng ăn thuần chay, chị Shu nghĩ sao?
Mình thấy dùng những gì có sẵn là tốt nhất rồi, do tạo mới nó mất thời gian lắm. Cộng đồng ăn chay ở Việt Nam đã ít nên mọi người trước tiên hãy support lẫn nhau đã.
Các bạn ăn chay có nhu cầu tìm hiểu sâu hơn khi mà tìm đến mình, mình cũng thường giới thiệu các bạn vào các cộng đồng ăn chay để các bạn có thể gặp gỡ nhiều người hơn để cùng giao lưu, học hỏi. Càng nhiều người có kiến thức về thuần chay thì lại càng tốt ấy mà.
Chị Shu có học về dinh dưỡng? Do ngoài nấu ăn, những kiến thức về dinh dưỡng chị chia sẻ khá đa dạng?
Mình học về ngôn ngữ, còn về kiến thức chắc chắc do kinh nghiệm và trải nghiệm do mình ăn chay cũng hơn 10 năm rồi.
Theo Shu, người ăn chay nên có một cộng đồng riêng để giải đáp các thắc mắc trong quá trình ăn chay mà mình gặp phải. Như hồi ở Đức, mình sống ở Freiburg - nơi được mệnh danh là thành phố xanh của nước Đức nên họ ăn thuần chay nhiều lắm. Mình cũng hay trao đổi với các bạn rồi tham gia cộng đồng ăn chay, vào đấy mình có cơ hội gặp các chuyên gia dinh dưỡng nên họ cũng chia sẻ thêm cho mình, dạy mình nhiều kiến thức.
Nên khi làm TikTok, Shu cũng chia sẻ lại cho mọi người để clip mình phần nào sinh động hơn, vậy thôi chứ mình cũng chẳng học chuyên sâu gì đâu.
Ngoài nhà hàng chay, chị cũng có cho mình một thương hiệu sản xuất các thực phẩm chay, vậy quá trình lên từ ý tưởng đến sản xuất đã mất bao lâu?
Mình và các bạn mất khá nhiều thời gian cho Butcher. Mình luôn đặt ra mục tiêu làm sao để sản xuất ra các sản phẩm đồ chay có thể thay thế thịt trong bữa ăn, không chỉ về dinh dưỡng mà phải mang lại kết cấu giống thịt nhất có thể. Shu muốn đây là sản phẩm không chỉ cho người ăn chay mà còn cho những người có thói quen ăn thịt và mong muốn được thử tập quen với ăn chay.
Butcher nói đúng hơn thì vẫn đang thử nghiệm thôi, do chị làm hỏng rồi vứt suốt. Chỉ cần sai tí thôi, ví dụ như thành phần protein cao quá thì ăn vào là chẳng khác cao su mấy luôn, nên nói chung vừa tốn thời gian vừa tốn kém.
Nhưng bọn mình vẫn tự bảo nhau rằng hãy làm mọi thứ chậm một chút, kiểu ăn chắc mặc bền. Các sản phẩm của Butcher sản xuất, hiện đang phục vụ cho quán là chủ yếu, chung quy, mình cũng muốn tìm hiểu về khẩu vị của mọi người thông qua phản hồi của khách.
Chị có sợ Butcher sẽ khó cạnh tranh lại với các thương hiệu lớn trên thị trường? Vì hiện tại, nhiều cơ sở sản xuất đồ chay cũng trở nên đại trà hơn.
Mình thấy một thị trường cạnh tranh thì càng thú vị để tham gia. Với cả đồ của mình nói đúng thì cũng khá khác so với sản phẩm của thị trường đồ chay Việt Nam. Kiểu hơi hướng Tây như salami rồi ham này. Với lại đi theo hướng này, mình và các bạn cũng chấp nhận là sẽ có lượng khách ít hơn, nhưng vẫn rất vui vì được đóng góp vào thị trường đồ chay Việt Nam.
Dành một lời khuyên cho các bạn đang mong muốn theo con đường thuần chay thì chị Shu mong muốn nói gì với các bạn?
Mình biết ăn chay theo chế độ thuần chay với người mới bắt đầu sẽ rất chán, thật luôn ấy. Nhưng Shu mong mọi người cởi mở hơn và hiểu rõ tại sao mình ăn chay và quyết định ăn chay. Cách tốt nhất là hãy chuyển đổi theo tốc độ riêng, hãy tập chuyển dần từ chế độ ăn thịt dần sang ăn chay và tạo ra sự thích thú cho mình. Đặc biệt hãy bình thường hoá việc ăn chay, đừng ép buộc bản thân mà hãy để cơ thể tập quen dần với nó.
Thuần chay không khó khăn, nó rất đa dạng. Shu không có lời khuyên gì giúp được mọi người một cách trọn vẹn nhưng thứ mình giúp được là hỗ trợ mọi người bằng những công thức ăn chay không mất quá nhiều thời gian nhưng vẫn mang lại sự đẹp mắt và ngon miệng!
Cảm ơn những chia sẻ của chị Shu, hy vọng những chia sẻ của chị có thể tạo động lực cho nhiều bạn đang mong muốn cũng như đang theo đuổi ăn chay và ăn thuần chay.
Cảm ơn đã cho Shu được nói lên câu chuyện của bản thân, Shu chúc mọi người nhiều sức khoẻ và niềm vui nhé!
Nguồn: TH&PL