Xem phim lậu, hành động tưởng chừng vô hại nhưng lại hại vô cùng.
Ngày nay, hầu hết giới trẻ sống và hoạt động mạnh mẽ trên mạng xã hội. Bằng việc online hằng ngày, người trẻ không chỉ "lướt" tin tức mà còn xem video và phim trực tuyến. Không khó để bắt gặp một người xem phim lậu trên những trang web vi phạm bản quyền "có tiếng", điển hình chính là chiếc tên đang được "réo gọi" ngay lúc này: Phimmoi.
Vào ngày hôm qua (19/8), Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM cho biết đang điều tra vụ án xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan, theo quyết định khởi tố vụ án hình sự liên quan đến website phimmoi xảy ra tại TP.HCM. Một trang web chiếu phim lậu được xếp vào hạng "cứng đầu" tồn tại và hoạt động suốt 9 năm, có thể thấy, để làm được như vậy, Phimmoi không thể thiếu sự "ủng hộ" của giới trẻ - những người "xem chùa".
Xem phim lậu ngày càng trở thành thói quen chung của nhiều người?
Đối với người trẻ Việt Nam nói riêng, không khó để kể về một vài những trang web đăng tải và cho phép xem phim lậu miễn phí, thậm chí còn có thể kể được rất nhiều những chiếc tên quen thuộc.
Việc xem phim lậu và trang web đăng tải phim lậu không còn là những vấn đề mới. Từ đầu những năm 2010 cho đến nay, chúng ta chứng kiến rất nhiều sự "mọc lên" và "bay màu" của những trang web đăng tải phim không có bản quyền. Nhưng như thể tre già măng mọc, trang web này biến mất thì ắt sẽ có trang web khác xuất hiện để thế chỗ. Có thể thấy rằng có cầu thì sẽ có cung. Khi nhu cầu xem phim lậu của người trẻ còn quá lớn thì những trang web như vậy vẫn sẽ còn tồn tại.
Hầu hết người trẻ không suy nghĩ quá nhiều về vấn đề phim lậu hay phim bản quyền. Họ chỉ đơn giản là muốn thỏa mãn mong muốn được xem và giải trí của bản thân, nên dần dần, việc tìm kiếm tên bộ phim kèm tên web phim lậu trở thành một thói quen khó bỏ.
Vậy tại sao giới trẻ lại xem phim lậu nhiều đến thế?
Có rất nhiều điều ảnh hưởng đến hành vi xem chương trình và phim được đăng tải vi phạm bản quyền. Tuy nhiên, chúng ta có thể nói đến ba nguyên nhân điển hình sau:
Thứ nhất, chúng ta là động vật xã hội.
Chúng ta thích làm theo "bầy đàn" và có lẽ người trẻ có cảm giác rằng tất cả mọi người đều xem phim lậu. Rõ ràng điều này hoàn toàn không đúng, nhưng ý nghĩ này lại là "hợp pháp hóa" việc xem phim được đăng tải vi phạm bản quyền trong tâm trí của mọi người. Điều này đặc biệt đúng đối với những người trẻ bởi họ đang ở độ tuổi mà nhu cầu "hòa nhập" xã hội rất mạnh mẽ.
Không chỉ vậy, một số người tin rằng vi phạm bản quyền không gây ra tác hại thực tế nào. Nếu có nảy sinh một chút nghi ngờ đi chăng nữa thì nó cũng thường được hợp lý hóa một cách sai lầm bằng cách nói rằng ngành công nghiệp phim ảnh đã kiếm đủ tiền từ bộ phim đó rồi, hay việc truy cập và xem những nội dung được đăng tải trái phép không mấy quan trọng nếu chỉ dành cho mục đích sử dụng cá nhân.
Thứ hai, xem lậu vừa dễ, lại vừa miễn phí.
Thế hệ trẻ hiện tại có thể truy cập vô hạn vào những phương tiện mà cho phép họ thực hiện hành vi bất hợp pháp. Vì vậy mà nhiều người không thể hiểu được tại sao họ lại cần phải trả tiền cho một thứ gì đó khi mà họ có thể nhận được nó miễn phí.
Nguyên nhân cuối cùng có thể kể đến là do vẫn còn ít người cố gắng ngừng xem lậu.
Nội dung vi phạm bản quyền rất dễ được lan truyền trên mạng nên người trẻ cho đó là điều bình thường, hoặc không thì ắt sẽ có người "đánh bản quyền" và gỡ chúng xuống. Họ tin rằng việc vi phạm bản quyền không mang đến hậu quả xấu thực sự nào. Nhận thức không đúng đắn này lại càng củng cố niềm tin rằng vi phạm bản quyền không phải là một vấn đề đáng lo ngại.
Hành vi xem lậu có mang đến vấn đề gì không?
Việc xem lậu khiến giới trẻ coi nhẹ giá trị của những nội dung sáng tạo.
Sự gia tăng của các bộ phim và chương trình truyền hình trực tuyến khiến chúng trở nên "kém đặc biệt hơn" so với những gì mà có lẽ chúng đã từng đối với các thế hệ cha mẹ. Những người trẻ cũng có xu hướng làm nhiều việc và xem nhiều thứ cùng một lúc khi xem nội dung trực tuyến, vì vậy các chương trình mà họ xem hiếm khi thu hút được toàn bộ sự chú ý của họ.
Một số người coi việc trả phí để xem phim là "lãng phí tiền bạc".
"Tôi không có ý định xem nó nhiều lần thì tại sao tôi lại phải trả tiền để xem nó?"
"Tôi không muốn lãng phí tiền vào thứ mà tôi không yêu thích"
Thái độ của một bộ phận người trẻ cho rằng họ "lãng phí tiền bạc" vào những nội dung sáng tạo là một điều đáng báo động khi mà phim và chương trình truyền hình là một phần trong văn hóa sáng tạo của chúng ta và là một trong những nơi mà một số lượng lớn người kiếm sống từ đó.
Tiếp xúc với những quảng cáo không được kiểm soát trên các trang web vi phạm bản quyền có thể khiến giới trẻ suy nghĩ và hành động lệch lạc.
Hiện nay, phần lớn người trẻ bắt gặp các quảng cáo về cờ bạc, công nghiệp tình dục và giảm cân khi truy cập các trang web vi phạm bản quyền.
Một nghiên cứu của Đại học Ballarat đã xác nhận mối quan hệ giữa các trang web đăng tải nội dung lậu và những quảng cáo trực tuyến. Nghiên cứu này chỉ ra rằng 99% quảng cáo xuất hiện trên những trang web đó được phân loại là "rủi ro cao" - nghĩa là chúng quảng bá cho những hàng hóa hoặc dịch vụ nằm ngoài nền kinh tế hợp pháp và có thể là bất hợp pháp, giả mạo hoặc hàng nhái. Và Phimmoi là một trong những trang web có chứa những quảng cáo liên quan đến những nội dung đáng báo động này.
Ngoài ra, với lượng quảng cáo độc hại như vậy, người dùng truy cập các trang web này cũng sẽ có nguy cơ bị lộ thông tin cao đáng kể.
Có giải pháp gì để "chấm dứt" tình trạng này?
Giải pháp đơn giản nhất để ngăn chặn việc xem phim lậu là chặn quyền truy cập vào các trang web đăng tải nội dung vi phjam bản quyền và xử lý mạnh tay với các trang web này. Nhiều quốc gia ở Châu Âu đã thông qua luật cho phép chặn các trang web được thiết kế để cung cấp quyền truy cập vào những nội dung được đăng tải trái phép. Không có người dùng truy cập, các trang web này cũng sẽ dần sụp đổ vì thiếu kinh phí duy trì, đồng thời, người dùng vì không thể xem lậu nữa cũng sẽ tìm đến các nguồn phim chính thống khác.
Một biện pháp thiết thực khác là tích cực phổ biến những ứng dụng, trang web chiếu phim bản quyền. Trên thực tế, ở Việt Nam có rất nhiều ứng dụng cũng như trang web mua bản quyền phim và show truyền hình rồi thực hiện dịch và thậm chí là chiếu hoàn toàn miễn phí. Mọi người cũng có thể dễ dàng truy cập, chứ không phải là cứ muốn xem phim hay xem chương trình truyền hình có bản quyền đầy đủ là đều phải mất phí.
Là một thế hệ tiếp cận nhiều với công nghệ và quen thuộc với nội dung sáng tạo cũng như sáng tạo nội dung, người trẻ nên và cần hiểu rõ hơn ai hết về những gì được gọi là bản quyền và tôn trọng bản quyền.
Ngày 19-8, Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM cho biết đang điều tra vụ án xâm phạm quyển tác giả, quyền liên quan theo quyết định khởi tố vụ án hình sự liên quan đến website: www.phimmoi.net. Các thông tin xoay quanh vụ việc được CineON liên tục cập nhật tại đây.
Nguồn: TH&PL