Cùng giải đáp những vấn đề pháp lí về những giấc mơ và câu chuyện tiền từ thiện.
Thời gian vừa qua, bà Nguyễn Phương Hằng cùng những livestream tố cáo nghệ sĩ Việt "ăn chặn" tiền từ thiện là chủ đề "nóng" nhất nhì mạng xã hội. Vụ việc ngày càng phức tạp khi Quang Vinh đã phản hồi chính thức rằng bà Phương Hằng đang vu khống Thuỷ Tiên về con số 320 tỉ đồng, còn Đàm Vĩnh Hưng thì nghiêm túc chuẩn bị cho vụ kiện "ăn chặn" 96 tỉ tiền từ thiện. Ngày 7/9, Trấn Thành cũng vừa tung 1000 trang sao kê từ thiện, chứng minh sự minh bạch của mình.
Bà Nguyễn Phương Hằng liên tục tuyên bố, bằng chứng nghệ sĩ Việt "ăn chặn" tiền từ thiện đến từ những... giấc mơ của mình. Qua những buổi livestream, bà Phương Hằng tiết lộ mơ thấy nghệ sĩ Hoài Linh giữ 14 tỷ tiền từ thiện trong tài khoản, ca sĩ Thuỷ Tiên có 320 tỷ tiền quyên góp, hay Đàm Vĩnh Hưng có 96 tỷ tiền từ thiện...
Để giải đáp một số thắc mắc của khán giả đối với vụ việc này, đã liên hệ với Luật sư Nguyễn Quang Vinh - Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hoà.
"Những giấc mơ không thành sự thật" có quyền được kiện vì tội vu khống?
Nếu là mơ, nhưng bà Nguyễn Phương Hằng có livestream công khai chia sẻ "giấc mơ" của bản thân và được hàng chục người đón xem. Đồng thời, bà Nguyễn Phương Hằng liên tục nói cụ thể tên các nghệ sĩ như Thuỷ Tiên, Trấn Thành, Đàm Vĩnh Hưng. Có thể coi đây là tội vu khống, nếu "giấc mơ" của bà Phương Hằng không đúng sự thật?
Luật sư Nguyễn Quang Vinh chia sẻ cụ thể về vấn đề này như sau:
"Hành vi sử dụng mạng xã hội để vu khống người khác là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm của hành vi để xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Trường hợp gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Theo quy định tại khoản 1, Điều 156, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi và bổ sung năm 2017) thì tội vu khống được thực hiện bằng một trong các hành vi sau đây:
- Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác;
- Bịa đặt người khác phạm tối và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền".
Những người liên quan, cụ thể là các nghệ sĩ Việt có được quyền kiện bà Phương Hằng vì những giấc mơ hay không, theo luật sư?
"Nếu các nghệ sĩ có cơ sở để khẳng định bà Hằng đã bịa đặt loan truyền các thông tin mà bà Hằng biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hài về quyền lợi, lợi ích hợp pháp của họ thì các nghệ sĩ này có thể tố cáo bà Hằng về các hành vi vu khống đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Việc "căn cứ từ những giấc mơ" để bà Hằng tố các nghệ sĩ về việc làm từ thiện không minh bạch, ăn chặn tiền sẽ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, đánh giá một cách khách quan, toàn diện để xác định 'có căn cứ' tội phạm hay không".
Tội vu khống có mức phạt lên đến hàng chục triệu đồng hoặc phạt tù
Tội vu khống trên mạng xã hội sẽ phải chịu trách nhiệm, bị phạt hình sự hay dân sự? Mức án phạt sẽ như thế nào?
"Hiện nay, trên các trang mạng xã hội, nhiều người có hành vi sử dụng các hình ảnh, bài viết và các đoạn video clip nhằm xuyên tạc, bôi nhọ, xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác. Đây là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm của hành vi, có thể xử lý hành chính theo điểm a khoản 1, Điều 5, Nghị định 167/2013/NĐ-CP.
Hoặc nếu đủ các yếu tố cấu thành tội phạm thì sẽ xem xét xử lý hình sự về tội vu khống. Về mặt dân sự, người vu khống có thể bị buộc cải chính, công khai xin lỗi và phải bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm của mình theo quy định tại Điều 592, Bộ luật Dân sự 2015.
Theo quy định tại khoản 1, Điều 156, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi và bổ sung 2017) thì tội vu khống có ba khung hình phạt như sau:
- Người phạm tội vị phạt từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm.
- Người phạm tội thuộc một hay trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm: Có tổ chức; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Đối với hai người trở lên; Đối với ông, bà, cha, mẹ, người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh cho mình; Đối với người đang thi hành công vụ; Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội; Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%; Vu khống người khác phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng
- Người phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm: Vì động cơ đê hèn; Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 46% trở lên; Làm nạn nhân tự sát.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 10 triệu đến 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm".
Ăn chặn tiền từ thiện có thể xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự
Nếu chuyện ăn chặn tiền từ thiện là có thật, thì người vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm, bị xử lý như thế nào?
"Nếu việc trục lợi/ ăn chặn tiền từ thiện là có thật, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Về xử lý hành chính, có thể căn cứ theo điểm c khoản 1 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP phạt tiền từ 1 triệu đến 2 triệu đồng đối với hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác. Đồng thời, áp dụng hình phạt bổ sung là tịch thu số tiền đã quyên góp được.
Về truy cứu trách nhiệm hình sự, có thể xem xét tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của người khác theo quy định tại Điều 175, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi và bổ sung 2017) với mức hình phạt lên đến 20 năm tù, người phạm tội còn có thể bị phạt từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ số tài sản".
Cảm ơn Luật sư Nguyễn Quang Vinh về những chia sẻ bổ ích trong vụ việc lần này.
Nguồn: TH&PL