Là bộ phim thứ 60 của Walt Disney, Encanto có thật sự ghi điểm trong lòng khán giả?
Lưu ý: Bài viết tiết lộ nội dung phim.
Bộ phim hoạt hình mới nhất của nhà Chuột, Encanto vừa ra mắt không lâu trên toàn cầu và đang nhận được nhiều sự chú ý. Ca khúc We Don't About Bruno trong Encanto (tên việt: Xin đừng nhắc gì tới Bruno) tuy không được gửi tranh giải tại Oscar, nhưng lại đang được khán giả nhiệt tình ủng hộ trên các trang nhạc số, chiếm vị trí top 1 Billboard Global 200 vào ngày 7/2 vừa qua. Vậy, điều gì khiến người ta không muốn nhắc tới Bruno trong phim nhưng ca khúc Bruno lại được ưa chuộng ngoài đời đến thế?
Trong các tác phẩm thành công trước đó của Walt Disney, phương thức kể chuyện đều đi theo lối thoại truyền thống, âm nhạc chỉ giúp chắp cánh thêm cho những phân cảnh cao trào (chẳng hạn như Let It Go trong Frozen).
Nhưng với bộ phim thứ 60, Encanto, bạn sẽ không thể hiểu được nội dung phim, nếu bỏ hết những bài hát ra khỏi diễn biến. Nói cách khác, Encanto là một vở nhạc kịch phiên bản hoạt hình. Cách xây dựng góc máy, động tác và di chuyển của nhân vật trong các bài hát, điển hình là We don't talk about Bruno, có độ chân thực và liền mạch rất cao, hoàn toàn có thể tái hiện trên một sân khấu thật.
Việc sử dụng nhạc kịch là điểm sáng tạo và mới lạ của Encanto, nhưng cũng là con dao hai lưỡi. Khán giả khu vực Đông Nam Á, nơi vẫn còn tương đối xa lạ với Broadway, sẽ khó lòng cảm được. Mặt khác, những khúc mắc mất nhiều thời lượng để xây dựng lại được xử lý qua loa, có phần lép vế so với phần âm nhạc và hình ảnh được chăm chút. Điều này khiến thông điệp phim gửi gắm khó gây được sự xúc động trong lòng khán giả, nhất là khi so sánh với người tiền nhiệm như Coco (cùng đề tài gia đình). Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Encanto không có nhiều chi tiết mang hàm ý sâu sắc.
Chẳng hạn như phép màu nhìn thấy trước tương lai của Bruno. Vốn là một quyền năng tuyệt vời, nhưng nó lại khiến Bruno trở thành kẻ không may, bị xa lánh bởi chính người thân trong gia đình. Khán giả dễ dàng cảm thấy Bruno thật đáng thương khi bị đổ lỗi, nhưng có đúng là lời tiên tri Bruno thốt ra vô hại?
Trong tâm lý học, có một hiện tượng gọi là lời tiên tri tự ứng nghiệm (self-fulfilling prophecy). Khi ta tin vào một điều chưa xảy ra, nó vô tình kích hoạt những hành động và phản ứng của ta, góp phần biến điều ta tin trở thành sự thật.
Bruno nói trời có vẻ sẽ mưa vào đúng ngày cưới của Pepa. Chính câu nói của Bruno khiến Pepa nghĩ nhiều, nỗi lo mất kiểm soát, tạo thành cơn bão. Phải chú thích thêm, bối cảnh địa lý của Encanto là Columbia, nơi người ta tin rằng đám cưới gặp trời mưa thì cuộc hôn nhân sẽ thất bại, nên Pepa mới lo lắng nhiều như vậy.
Điều này còn được khẳng định khi trong những phân cảnh khác, Pepa thường xuyên phải tự trấn an bản thân để không bị ướt bởi chính đám mây mù tạo ra trên đầu.
Cánh bướm cũng là một chi tiết giàu ý nghĩa khác xuất hiện trong Encanto. Về mặt địa lý, cánh bướm rất phù hợp để đại diện cho Colombia, vốn là nơi có số lượng các loài bướm lớn nhất trên thế giới. Trong thơ ca, cánh bướm thể hiện sự mềm yếu, mong manh, nhưng đồng thời cũng tươi mới, tràn đầy sức sống, là biểu tượng tình yêu vượt lên trên cả sinh tử (từng được dùng trong phim hoạt hình Lương Sơn Bá Chúc Anh Đài năm 2004).
Nhà toán học Edward Norton Loenz khi thực hiện mô phỏng các hiện tượng thời tiết nhận thấy, một lần đập cánh của bướm, ở điều kiện thích hợp, có thể gây ra những thay đổi trong bầu khí quyển Trái đất, dẫn tới trì hoãn hoặc thúc đẩy sự hình thành của một lốc xoáy cách đó hàng nghìn cây số. Hiệu ứng này được gọi là hiệu ứng cánh bướm (Butterfly effect).
Hiệu ứng cánh bướm đã từng được áp dụng trong nhiều phim khoa học viễn tưởng, nổi tiếng nhất là bộ phim cùng tên sản xuất năm 2004 về du hành vượt thời gian. Nhân vật có ý tốt muốn sửa chữa chuyện trong quá khứ, nhưng những hành vi làm ra lại vô tình làm thay đổi hoàn toàn tương lai, gây hại cho bản thân và những người xung quanh.
Trong Encanto, nhân vật Abuela cũng bị quá khứ trói buộc, nên luôn nắm chặt ngọn nến, cố gìn giữ những gì đang có. Bà muốn biết về tương lai, lại sợ biến cố trước đó lặp lại trong tương lai, thế nên bà vẫn luôn để Bruno, người đại diện cho tương lai, phải sống trong bóng tối. Chỉ đến khi Mirabel đưa Abuela đến bờ sông đối diện chuyện cũ, vết thương lòng khép lại, bà mới có thể ôm chặt Bruno.
Có rất nhiều bàn luận về khả năng kỳ diệu của Mirabel là gì, thiết nghĩ đó chính là hàn gắn vết thương lòng, giúp những thành viên trong gia đình vượt qua những lo âu khó nói thành lời. Có lẽ, đây cũng là thông điệp tuyệt vời để xoa dịu người xem, sau một năm 2021 nhiều mất mát.
Cho dù đã trải qua rất nhiều chuyện đau buồn, chúng ta cũng không nên giống như Abuela không dám nhắc tới Bruno, mà càng nên tin tưởng vào những gì mình có, và mọi chuyện trong tương lai rồi sẽ ổn thôi.
Nguồn: TH&PL