Chia sẻ chân thật của Bùi Công Nam về câu chuyện công thức, phong cách âm nhạc và những gì anh đã trải qua trong năm 2021.
Cách đây vài ngày, Bùi Công Nam đã phát hành ca khúc Tết Này Con Sẽ Về. Với một phong thái ung dung và vẻ bề ngoài không-thể-đơn-giản-hơn, nam ca/nhạc sĩ đến buổi trò chuyện cùng về chủ đề âm nhạc của anh, của những người hợp tác cùng anh và những xu hướng âm nhạc trong năm 2022.
Trong buổi phỏng vấn, nhiều lần Bùi Công Nam phải ngừng lại vì những cuộc gọi liên quan đến chương trình Chuyến xe 0Đ đi kèm với sản phẩm mới nhất của anh. Sự tận tâm là điều dễ dàng thấy được ở Bùi Công Nam, dù với âm nhạc hay những chương trình bên lề.
Nội dung liên quan
"Tôi không làm nhạc 'chợ' được vì..."
Một tính từ để miêu tả năm 2021 của Bùi Công Nam?
May mắn. May mắn vì tôi vẫn còn ở đây và may mắn vì gia đình tôi vẫn còn khoẻ mạnh.
Còn nếu là từ để nói về âm nhạc thì như thế nào?
Trong âm nhạc, vẫn là may mắn. Tôi được những đối tác tin tưởng đặt hàng, từ đó giúp tôi có công việc và nhiều khán giả vẫn nghe nhạc của tôi. Tôi cảm thấy may mắn khi mọi người còn nhớ và ủng hộ mình.
Một kỹ năng mà anh đã học được trong năm 2021?
Tôi học nấu ăn. Không hẳn là học được mà cải thiện kỹ năng nấu ăn của bản thân. Ở nhà nhiều quá thành ra buộc mình phải vàp bếp.
Bùi Công Nam của năm 2020 và Bùi Công Nam của năm 2021 khác nhau ở điểm nào?
Trưởng thành. Đó là sự thay đổi tôi thấy rõ nhất.
Khoảng thời gian dịch bệnh là một cơ hội hay thách thức đối với âm nhạc của Bùi Công Nam?
Tôi nghĩ là cả hai. Thách thức là điều đương nhiên. Năm vừa rồi tôi có dự tính sẽ ra vài bài hát, nhưng do bùng dịch nên phải bỏ hết. Đó là một thử thách mà mình phải vượt qua vì đã bỏ tiền quay xong hết rồi.
Trở lại bình thường mới, tôi lại đặt cho bản thân một thử thách tiếp theo là phải cố gắng hoàn thành xong một bài nhạc Tết. May mắn là tôi đã vượt qua thử thách này.
Cơ hội của tôi là có nhiều thời gian để suy nghĩ về cuộc sống, âm nhạc nhiều hơn, có nhiều thời gian để viết nhạc hơn.
Công thức âm nhạc của Bùi Công Nam là gì?
Tôi nghĩ không có công thức đâu, vì nó thuộc về tuýp của nghệ sĩ. Có những nghệ sĩ dù họ làm gì, họ cố gắng ra sao đi chăng nữa thì tuýp hình thức ngôn ngữ âm nhạc của họ vẫn sẽ nằm ở mức độ và tinh thần đó.
Nội dung liên quan
Cho tôi xin lỗi trước. Có một số nghệ sĩ âm nhạc của họ hướng đến đối tượng hơi thấp một xíu, họ cố gắng làm cho nó "sang" hơn thì tôi nghĩ nó cũng không ra được màu đó. Ví dụ như một số người có gu âm nhạc và tuýp ngôn ngữ âm nhạc của họ đã "sang" hơn, họ muốn làm "chợ" đi họ cũng không làm được. Vì nó đã phụ thuộc vào tuýp người rồi.
Ví dụ tôi muốn viết ra một bài hát, nghĩ rằng sẽ có đông đảo khán giả nghe, đi tới cả những ngõ hẻm sâu nhất và đến tai những người công nhân chẳng hạn. Mình sẽ có cách viết "chợ" hơn, hay nói cách khác là mình viết dễ hơn. Nhưng tôi không làm được điều đó .
Thứ nhất, tôi không có cảm xúc với nó. Thứ hai là tôi không có ngôn ngữ phù hợp - ngôn ngữ của tuýp nghệ sĩ đó - để nói ra được. Thành ra tôi nghĩ nó màu sắc âm nhạc thuộc về tuýp nghệ sĩ.
Giống như sẽ được mặc định là: "À bạn này thuộc tuýp nghệ sĩ này nè, âm nhạc của bạn đó phải như vậy nè" dù bạn có làm gì đi chăng nữa. Tôi nghĩ sẽ có những thay đổi, nhưng thay đổi đó không có biên độ cao để biến từ cái này thành cái khác trong khoảng thời gian ngắn.
Nếu cố gắng lai lai một chút gì đó "chợ", lai lai một chút gì đó "sang sang" thì về bản chất vẫn sẽ không thay đổi hoàn toàn. Phong cách âm nhạc thuộc về tuýp nghệ sĩ và ngôn ngữ âm nhạc của mỗi người.
Anh có đặt ra giới hạn cho âm nhạc của mình không?
Có. Giống như tôi nói hồi nãy, khi viết một bài hát mà muốn nó dễ nghe hơn, giai điệu "chợ" hơn, thì tôi lại không cho phép mình làm điều đó. Cảm giác tôi không hạnh phúc với câu từ viết ra và giai điệu của chính mình.
Đó giống như một giới hạn mà tôi không được phép vượt qua.
Có một nội dung nào đó mà anh không bao giờ cho phép mình làm?
Thật ra tôi muốn khám phá nhiều nội dung khác nhau lắm, đó là lì lợm, phá cách hơn. Nhưng tôi chưa có cơ hội để làm, chứ thật ra bản thân không có giới hạn về nội dung.
Cho tôi nói lại về dòng nhạc "chợ" hay "sang", hàn lâm hay bình thường. Tôi nghĩ là cái đó không quan trọng, không đánh giá được là nhạc nào sẽ tốt hơn, nhạc nào sẽ được mọi người công nhận hơn. Với tôi, trong âm nhạc, mỗi người đều có lượng khán giả riêng.
Và khán giả cũng vậy, họ thích gì nghe đó. Một khán giả nghe nhạc "chợ" thì không có nghĩa là họ sẽ không "sang", và một người nghe nhạc "sang" chưa chắc đã không "chợ". Âm nhạc không có giới hạn, ai nghe cũng được, miễn sao họ thích. Và ai viết, ai ra sản phẩm âm nhạc cũng được miễn sao họ hợp với gu âm nhạc đó.
Có định nghĩa nào về sự hài lòng trong âm nhạc của anh không?
Khái niệm hài lòng của tôi là sau khi viết ra, nghe lại bài hát mà không khó chịu. Lúc đó tôi đã hạnh phúc rồi. Có nhiều bài hát được đặt hàng và muốn viết theo ý của khách, nhưng tôi lại cảm thấy không hạnh phúc với những sự gò bó đó, thì tôi không thể hài lòng.
Tôi luôn luôn phải hài lòng với bài hát chính mình viết ra trước rồi mới đồng ý gửi cho người khác nghe.
Đâu là cách giải quyết vấn đề khi anh không viết được?
Thật ra không có cách giải quyết nào ngoài việt cố tìm cho bằng được. Tôi thường rơi vào trường hợp viết hoài vẫn không thấy hay, rất bực mình, khó chịu. Những lúc đó, tôi đặt câu hỏi với bản thân: "Tại sao mình không viết được cái này?" ,"Tại sao mình không giải quyết được đề bài này?".
Tôi không biết có phải Tổ đang thương mình không nhưng mà chỉ khi vào giai đoạn đỉnh điểm của sự khó khăn trong viết nhạc thì sẽ luôn có một nút thắt. Tự nhiên sẽ đến một lúc trong đầu tôi nảy lên: "À nó đây rồi, tìm được nó rồi". Tôi chẳng biết sao, có lẽ là Tổ thương mình. (cười)
Nội dung liên quan
![[ĐỘC QUYỀN] Tóc Tiên: "Anh Touliver đụng vào cũng đâu đụng được"](https://media.viez.vn/prod/2021/12/21/small_photo_2021_12_21_15_21_14_e8bb31b0c3.jpg "[ĐỘC QUYỀN] Tóc Tiên: \"Anh Touliver đụng vào cũng đâu đụng được\"")
"Đâu phải cứ bỏ chất liệu dân gian vào là thành hit"
Có người nghĩ bài mới của anh nên giao cho Noo Phước Thịnh vì Năm Qua Đã Làm Gì rất viral. Anh có nghĩ như vậy không?
Thật ra đây cũng là một cái duyên. Ban đầu, tôi không chủ động viết bài Năm Qua Đã Làm Gì. Đó là yêu cầu từ một chương trình đặt hàng tôi viết một bài hát phù hợp cho mùa Xuân. Lúc đó tôi cũng có cảm hứng viết một bài nhạc Tết nhưng chưa biết sẽ viết bài gì.
Khi ngồi xuống viết thì mình suy nghĩ là "À thôi, người ta viết nhạc về năm mới nhiều quá, mình viết nhìn lại năm cũ đi". Ban đầu chương trình định để tôi hát, nhưng sau đó cũng là một cái duyên khi chương trình có gửi cho anh Noo nghe. Anh Noo thích quá, muốn hát bài này. Sau đó ekip có hỏi ý kiến, tôi lập tức nói: "Nếu anh Noo hát thì quá tuyệt vời rồi".
Mỗi bài hát mình viết ra, đôi khi ý của mình đặt là như vậy nhưng ngôn ngữ âm nhạc của người nghệ sĩ trình diễn lại khác. Tôi nghĩ cái nào cũng có cái hay hết, quan trọng là thông điệp của bài hát được truyền tải đúng với nội dung mình mong muốn là mình đã hạnh phúc rồi.
Một lúc giữ cả hai vai trò là ca sĩ - nhạc sĩ, điều này có gây khó khăn cho Bùi Công Nam?
Tôi cũng không biết là khó khăn hay lợi thế nữa nhưng cảm thấy nếu viết mà không đi hát thì hơi tiếc. Tôi cũng không còn thời gian nhiều, không như các bạn trẻ tầm 18 - 20.
Tôi đã qua 25 rồi nên muốn làm cái gì thì phải làm cái đó. Tôi muốn được đi hát những đồng thời không bỏ việc sáng tác. Tôi muốn mọi người biết đến mình là một nhạc sĩ biết hát.
Đó có phải một sự tham lam?
Tôi nghĩ đơn giản là mình muốn hát và có khả năng hát thì sẽ tận dụng thôi. Nếu nói để khỏi lu mờ việc là nhạc sĩ thì tôi nghĩ không hẳn bởi tôi chỉ đơn thuần là muốn được hát và được thể hiện giọng hát của mình cho mọi người nghe thôi.
Anh vừa viết một bài hát cho Tóc Tiên và cô ấy chia sẻ rằng anh đã "đo ni đóng giày" cho mình?
Chị Tiên rất nhiệt tình trong các dự án âm nhạc và đặc biệt là tìm những bài hát mới. Chị cũng có trao đổi với tôi nhiều về định hướng sắp tới của chị sẽ làm nhạc gì. Tôi nắm được tinh thần và lúc đó bắt đầu suy nghĩ.
Bài của chị Tiên thực sự là tôi "đo ni đóng giày". Vì tôi nghĩ từ quãng giọng cho đến ca từ, cách thể hiện của chị ra sao để viết một bài phù hợp.
Liệu có phải anh đang định hình mình là một nhạc sĩ có thể viết cho tất cả nghệ sĩ không?
Nếu mà nói tất cả thì chắc không đâu. Sẽ có một vài nghệ sĩ, tôi nghĩ rằng mình sẽ viết được cho họ và họ thể hiện được âm nhạc của mình. Có một vài đối tượng nhất định thôi chứ không phải ai tôi cũng viết được đâu. (cười)
Bùi Công Nam muốn trở thành một ngôi sao hát nhạc của mình hay một nhạc sĩ làm việc với những ngôi sao?
Tôi nghĩ cũng cân bằng. Đương nhiên là ngôi sao hát lúc nào cũng sẽ thích vì bài hát của mình có thể sẽ được nhiều người biết đến hơn. Nhưng bài của mình đưa cho một ngôi sao mà cảm thấy không hợp thì tôi sẽ không đưa.
Nói chung tôi sẽ cân bằng, nếu ngôi sao phù hợp thì perfect, nếu một người chưa có tên tuổi hoặc ngôi sao chưa nổi tiếng mà hợp thì tôi vẫn giao cho họ. Tôi vẫn ưu tiên về yếu tố "hợp" nhưng không phải không quan tâm về tên tuổi. Khi tên tuổi lớn thì lượng fan họ nhiều, bài hát của mình sẽ dễ viral hơn.
Anh có nghĩ nhiều bài hát hiện tại mang chất liệu văn hóa dân gian, văn học là một công thức thành công trong âm nhạc hiện nay?
Không hẳn. Có lẽ là mọi người nghe từ dân gian cảm thấy quen thuộc. Còn nếu nói đó là một công thức để tạo hit thì tôi nghĩ không phải. Có nhiều bài không có chất liệu dân gian vẫn hit ầm ầm đó thôi.
Với Bùi Công Nam, những bài hát của tôi không có chủ đích bỏ chất liệu dân gian vào để thành hit hay không. Đơn giản tôi cảm thấy thích và khi khán giả nghe thì cảm thấy quen thuộc với màu nhạc dân gian một chút thôi.
Lúc tôi viết bài Chí Phèo, tôi đâu có nghĩ nó hit hay gì đâu. Đơn giản là mình thấy thích và mình cảm thấy nó hợp với nội dung của bài hát. Yếu tố dân gian không quyết định được việc hit hay không.
Đâu là dòng nhạc Bùi Công Nam nghĩ sẽ trở nên phổ biến trong năm nay?
Tôi nghĩ luôn luôn vẫn là ballad, còn xu hướng thì có thể quay về R&B.
Có nhận định là World Music và Bilingual Music (nhạc song ngữ) sẽ là trend của âm nhạc Việt Nam 2022, anh nghĩ sao?
Tôi nghĩ sẽ có xu hướng, còn trend thì anh không chắc. Đây là xu hướng đi từ Rap Việt ra. Rap là một cái gì đó luôn cần có tiếng Anh, tiếng Việt chen nhau.
Tôi nghĩ đó sẽ là những xu hướng mọi người sẽ đi theo trong thời gian tới, còn để trở thành một dòng nhạc thịnh hành thì tôi không chắc đâu vì dù gì cũng có nhiều khán giả nghe tiếng Anh sẽ không cảm được.
Đâu là màu nhạc mà anh mong muốn hướng tới trong năm 2022?
Tôi nghĩ sẽ bứt phá, làm khác đi. À chỉ là sẽ phá cách thôi, chứ còn bứt phá thì chưa biết được. Khi nào ra thì mọi người sẽ thấy. Nói chung nó sẽ khác nhiều so với những gì tôi đã làm trước giờ. Không còn là một chàng thư sinh nữa, có thể là một chàng bad boy hay là gì đó. (cười)
Còn về dòng nhạc thì vẫn là pop ballad thôi. Tôi cũng sẽ hạn chế trào phúng lại. Không phải là mình không trào phúng nhưng mà hạn chế.
Bùi Công Nam dự đoán thị trường âm nhạc trong năm 2022 sẽ như thế nào?
Tôi nghĩ sẽ bùng nổ về mặt chất lượng. Số lượng thì có thể vẫn có nhưng mà sẽ bùng nổ về chất lượng hơn. Khán giả sẽ nghe nhạc tốt hơn, người ta sẽ yêu nhạc chất lượng hơn.
Cảm ơn Bùi Công Nam vì buổi phỏng vấn!
Nguồn: TH&PL