Khi thành phố chưa kịp thức giấc, đó là khoảng thời gian bắt đầu ngày làm việc của một du học sinh với công việc phát báo.
Đều đặn suốt hai năm vừa qua, mỗi ngày thức giấc vào khoảng thời gian mà người khác có khi chỉ mới bắt đầu đi ngủ. Cậu bạn Tuấn Kiệt - du học sinh đã tất bật chuẩn bị cho việc đi làm, chỉ có đúng 15' để vệ sinh cá nhân, 2h sáng đến chỗ làm, cậu bạn thoăn thoắt xếp các chồng báo cao quá đầu người lên xe máy, vội vã di chuyển để kịp giao hết 500 tờ trước lúc bình minh.
Chàng trai Vũ Tuấn Kiệt sinh năm 2001 (Thanh Hoá), với những clip tiktok thu hút hàng triệu views về công việc phát báo của mình làm cho nhiều Gen Z trong và ngoài nước tò mò về câu việc này, liệu rằng nó có đủ chi phí để sinh sống tại Nhật Bản? Hành trình mưu sinh để được du học không hề nhàn nhã như nhiều người vẫn tưởng.
Gắn bó với công việc phát báo ngay từ những ngày đầu tiên đặt chân đến xứ sở mặt trời mọc, luôn phải rời khỏi căn phòng trò chỉ vỏn vẹn hơn 14m2 tại quận Nerima, Tokyo để đi làm khi mọi người chưa thức giấc. Những chồng báo cao hơn người được đặt trước xe, cột chặt sau yên để nhanh giao cho kịp đến giờ đi học.
Vũ Tuấn Kiệt
Vũ Tuấn Kiệt sinh năm 2001, hiện đang là du học sinh tại Nhật Bản. Cậu bạn được biết đến từ những clip trên kênh Tiktok cá nhân. Kiệt đã kể về hành trình du học của mình với việc nhận học bổng 100% chương trình Asahi. Công việc phát báo của cậu bạn cũng đã tạo nên một nguồn năng lượng tích cực cùng với sự tò mò về công việc này tại Nhật.
Chở chồng báo như chở cả ước mơ du học nơi xứ người
Tại sao cậu lại bén duyên với nghề phát báo tại Nhật Bản?
Mình du học theo chương trình học bổng Asahi (được tài trợ bởi tờ nhật báo lớn thứ hai Nhật Bản). Du học sinh sẽ được hỗ trợ 100% học phí và ký túc xá, vé máy bay nhưng phải đáp ứng được điều kiện tiên quyết là chấp thuận làm công việc xếp báo, soạn báo và giao báo hàng ngày theo thỏa thuận.
Công việc của cậu diễn ra như thế nào? Cậu có những kỉ niệm, khó khăn và gắn bó với công việc này ra sao?
Mình có mặt ở tiệm báo lúc 2h sáng nên mình phải dậy lúc 1h40, dậy đánh răng rửa mặt, ăn uống rồi mặc đồng phục sao cho cơ thể thoải mái nhiều năng lượng nhất để đi làm.
Công việc của mình là xác nhận xem có nhà nào nghỉ hay nhà nào muốn mua báo thêm sau đó báo đến thì lồng tờ quảng cáo vào trong báo, đến 3 giờ sắp xếp xong mình lên đường đi phát. Buổi sáng mình sẽ cố để kịp đến giờ đi học, buổi chiều công việc có phần nhẹ nhàng hơn, số báo chỉ còn khoảng 200 tờ.
Kỷ niệm khó quên thì nhiều lắm, một số bạn nữ mình nghe kể còn gặp biến thái nữa, công việc này không nhàn như nhiều người nghĩ, đặc biệt là những ngày trời lanh, tuyết phũ trắng.
Phần mình, mình nhớ nhất hôm đi phát ở chung cư, mới phát xong thì năm phút sau quay lại thì thấy cảnh sát đứng đầy ở đó. Mai đọc báo mới biết khoảng thời gian đó vừa xảy ra án mạng , mình cũng thở phào nhẹ nhõm … may mà mình cũng bình an.
Lần khác thì mình cũng đang mắt nhắm mắt mở, thì đột nhiên là có nghe tiếng kêu thất thanh từ trong căn nhà đối diện nhà mình phát, coi như là ba chân bốn cẳng té vội, tỉnh cả ngủ, ngày mai cũng thấy cảnh sát đến mà không rõ việc gì, nhưng mà mỗi lần đi qua mình lại bật chế độ cảnh giác cao độ.
Công việc của mình là xác nhận xem có nhà nào nghỉ hay nhà nào muốn mua báo thêm sau đó báo đến thì lồng tờ quảng cáo vào trong báo, đến 3 giờ sắp xếp xong mình lên đường đi phát. Buổi sáng mình sẽ cố để kịp đến giờ đi học, buổi chiều công việc có phần nhẹ nhàng hơn, số báo chỉ còn khoảng 200 tờ.
Kỷ niệm khó quên thì nhiều lắm, một số bạn nữ mình nghe kể còn gặp biến thái nữa, công việc này không nhàn như nhiều người nghĩ, đặc biệt là những ngày trời lanh, tuyết phũ trắng.
Phần mình, mình nhớ nhất hôm đi phát ở chung cư, mới phát xong thì năm phút sau quay lại thì thấy cảnh sát đứng đầy ở đó. Mai đọc báo mới biết khoảng thời gian đó vừa xảy ra án mạng , mình cũng thở phào nhẹ nhõm … may mà mình cũng bình an.
Lần khác thì mình cũng đang mắt nhắm mắt mở, thì đột nhiên là có nghe tiếng kêu thất thanh từ trong căn nhà đối diện nhà mình phát, coi như là ba chân bốn cẳng té vội, tỉnh cả ngủ, ngày mai cũng thấy cảnh sát đến mà không rõ việc gì, nhưng mà mỗi lần đi qua mình lại bật chế độ cảnh giác cao độ.
Chở chồng báo đi phát cũng là lúc mình hiểu đó là cả ước mơ phía sau, là những bài học , những đức tính mình cần có để hoàn thiện bản thân mình hơn.
Tuấn Kiệt
Du học
Mức lương của công việc phát báo ở Nhật là bao nhiêu? Nó có cao và công việc có nhàng như cách người ta hay nói? Mức thu nhập đó có giúp cậu có cuộc sống du học "như mơ".
Mức lương mà mình nhận được thường là khoản được từ 20-23 triệu, gọi là cao thì không nhưng nó khá ổn định vì tiền nhà và tiền học đã được bên báo lo cho. Số tiền mình nhận được để chi trả tiền ăn uống, điện nước cũng như tiết kiệm hay phục vụ sở thích cá nhân, thường thì mọi người sẽ tích cóp để học lên cao đẳng hoặc đại học.
Công việc này không nhàn, mình không muốn so sánh với công việc nào hết, vì kiếm được đồng tiền thì việc nào cũng có nhiều khó khăn. Nhưng ngược lại mình nhận được cũng khá xứng đáng với công sức mình bỏ ra, nó nằm không chỉ ở vấn đề tiền, nó còn là những bài học, đức tính mình cần có để hoàn thiện bản thân hơn.
Công việc này không nhàn, mình không muốn so sánh với công việc nào hết, vì kiếm được đồng tiền thì việc nào cũng có nhiều khó khăn. Nhưng ngược lại mình nhận được cũng khá xứng đáng với công sức mình bỏ ra, nó nằm không chỉ ở vấn đề tiền, nó còn là những bài học, đức tính mình cần có để hoàn thiện bản thân hơn.
Công việc có ảnh hưởng đến việc học của cậu không? Cậu sắp xếp nó như thế nào và yếu tố nào đã giúp cậu trụ lại Nhật suốt khoảng thời gian vừa qua khi không dựa vào gia đình?
Mình không thể phủ nhận công việc này ảnh hưởng đến vấn đề học hành, làm đêm, một ngày chỉ ngủ khoảng 4 tiếng, khoảng 800 tờ báo được phát, sau đó lên trường học ngay. Đôi lúc mình cũng đã phải ngủ gục trên bàn học, những ngày tự học nếu mà bạn không xác định trước thì rất dễ là bỏ bê chuyện học hành.
Những ngày đi làm về mình khá mệt, chỉ muốn được ngủ nhưng mình cũng cố gắng học bài khoảng 30 - 1h, tính mình cũng lười nên cũng sắp xếp thời gian hợp lý để cân bằng việc học và đi làm.
Không riêng gì mình, một số anh chị mình biết thời gian ngủ trên giường của họ chưa đến 3 tiếng, học từ tối cho tới lúc đi làm, thực sự rất là nể phục.
Những ngày đi làm về mình khá mệt, chỉ muốn được ngủ nhưng mình cũng cố gắng học bài khoảng 30 - 1h, tính mình cũng lười nên cũng sắp xếp thời gian hợp lý để cân bằng việc học và đi làm.
Không riêng gì mình, một số anh chị mình biết thời gian ngủ trên giường của họ chưa đến 3 tiếng, học từ tối cho tới lúc đi làm, thực sự rất là nể phục.
Du học không phải là con đường như mơ, nhưng chắc chắn đó là đường để tự lập, tự lớn khôn. Đổ mồ hôi để lấy con chữ!
Tuấn Kiệt
Du học
Du học - cuộc chơi sòng phẳng với những bài học không thể mua bằng tiền
Tại sao cậu lại chọn du học Nhật chứ không phải là một đất nước khác, Nhật luôn được ví von là một đất nước “khó sống” và đắt đỏ?
Việc này với mình thì khá là tình cờ, vì hồi cấp 3 trường mình có liên kết với một công ty đào tạo học viên đi Nhật có liên quan đến học bổng Asahi. Thầy chủ nhiệm đã phân tích cho mình nghe về khó khăn và những gì nhận được khi đi theo diện này. Quan trọng nhất là cách mình học tự lập và tự chủ tài chính của bản thân.
Mình chưa bao giờ coi Nhật bản sẽ là màu hồng, là những chuỗi ngày chỉ toàn ánh nắng cả. Cũng đã lên dây cót chuẩn bị tinh thần đối đầu. Nhưng vẫn không tránh khỏi những lần "muốn khóc thật to" giữa Tokyo.
Mình chưa bao giờ coi Nhật bản sẽ là màu hồng, là những chuỗi ngày chỉ toàn ánh nắng cả. Cũng đã lên dây cót chuẩn bị tinh thần đối đầu. Nhưng vẫn không tránh khỏi những lần "muốn khóc thật to" giữa Tokyo.
Cậu có từng bị sốc với việc đặt chân đến Nhật du học và có những nét văn hóa nào tại Nhật làm cậu “hoang mang”?
Đầu tiên điều làm mình hoang mang đó chính là dù đã chuẩn bị tinh thần, cũng có thử hình dung ra độ khó khăn khi làm việc và học tập tại Nhật, nhưng mình vẫn bị sốc vì những gì mà chúng mình đã và đang phải làm. Nó nằm ngoài sức tưởng tượng khi mình mới 18 tuổi.
Mối quan hệ xã hội ở Nhật họ khá là rõ ràng trong mọi chuyện, chẳng hạn như trong công việc với trong cuộc sống bạn sẽ thấy cùng là một người nhưng biểu hiện khác xa nhau, 5 phút trước là cái người mà đang cười đùa với bạn, 5 phút sau vào công việc vẫn là cái người ấy nhưng khiển trách bạn, mắng mỏ bạn rất là kinh khủng, áp lực ở đây khá lớn.
Mối quan hệ xã hội ở Nhật họ khá là rõ ràng trong mọi chuyện, chẳng hạn như trong công việc với trong cuộc sống bạn sẽ thấy cùng là một người nhưng biểu hiện khác xa nhau, 5 phút trước là cái người mà đang cười đùa với bạn, 5 phút sau vào công việc vẫn là cái người ấy nhưng khiển trách bạn, mắng mỏ bạn rất là kinh khủng, áp lực ở đây khá lớn.
"Nhập gia tùy tục" cậu thích điều gì và học tập được điều gì từ người Nhật trong hai năm qua?
Mình thích ở người Nhật đó là sự cố gắng, kiên cường và linh hoạt, có người nói người Nhật không thông minh, nhưng ở đâu cũng có người này người kia , mình thấy họ cũng rất linh động và quyết tâm trong việc họ làm. Đơn giản như việc chỉ cần có khách muốn mua báo, thì bằng bất cứ giá nào họ cũng sẽ đưa bằng báo đến tay khách, có thể nói là không từ một thủ đoạn nào, miễn là khách hài lòng.
Điều mình học được nhiều nhất chắc là sự kiên cường của người Nhật, họ luôn cố gắng làm việc cho đến cùng, dù nắng mưa, bão ,tuyết. Bằng mọi giá là phải hoàn thành công việc. Nên sau này bản thân mình có lúc ngã xe đổ xe đổ báo, không còn ngồi suy nghĩ ngồi trách đời, trách bản thân như hồi mới làm nữa, mình gượng gắng đứng dậy, sắp xếp lại mọi thứ để nhanh mà hoàn thành công việc rồi nghỉ ngơi, mình càng chần chừ thì càng phải làm lâu, càng phải dầm mưa nhiều hơn …
Điều mình học được nhiều nhất chắc là sự kiên cường của người Nhật, họ luôn cố gắng làm việc cho đến cùng, dù nắng mưa, bão ,tuyết. Bằng mọi giá là phải hoàn thành công việc. Nên sau này bản thân mình có lúc ngã xe đổ xe đổ báo, không còn ngồi suy nghĩ ngồi trách đời, trách bản thân như hồi mới làm nữa, mình gượng gắng đứng dậy, sắp xếp lại mọi thứ để nhanh mà hoàn thành công việc rồi nghỉ ngơi, mình càng chần chừ thì càng phải làm lâu, càng phải dầm mưa nhiều hơn …
Du học, làm thêm mệt mỏi, cậu có cảm thấy hối tiếc với quyết định du học, hay đây là một cuộc chơi "sòng phẳng", một sự đánh đổi con chữ "đắt giá"?
Mệt mỏi là điều không thể tránh khỏi thậm chí là nhiều, nhưng mình cũng tìm cho mình những cái hay cái vui để mình trải nghiệm chứ. Du học đâu chỉ có học ở trên sách vở đâu, còn là học cách tự lập, cách làm người, cách để khiến bản thân mình mạnh mẽ hơn nữa chứ.
Buồn và nhớ nhớ, đôi lúc nản chí thì có đó, nhưng nhìn lại thì mình không thấy hối tiếc với việc đi du học, nó là lựa chọn xứng đáng với những gì mà mình đã bỏ ra.
Nhận lại được không chỉ kiến thức trên sách vở, mà còn là những bài học khắc cốt ghi tâm, nâng tầm giá trị bản thân mình lên. Những bài học mà có cho tiền cũng chưa chắc bạn sẽ biết được.
Buồn và nhớ nhớ, đôi lúc nản chí thì có đó, nhưng nhìn lại thì mình không thấy hối tiếc với việc đi du học, nó là lựa chọn xứng đáng với những gì mà mình đã bỏ ra.
Nhận lại được không chỉ kiến thức trên sách vở, mà còn là những bài học khắc cốt ghi tâm, nâng tầm giá trị bản thân mình lên. Những bài học mà có cho tiền cũng chưa chắc bạn sẽ biết được.
Nhật Bản nổi tiếng là đất nước với văn hóa Karoshi - cậu có bị ảnh hưởng bởi nét văn hóa này?
Thật sự là có, đơn giản như việc trời mưa mà ngã xe, tay chân xước sát, áo mưa rách nó cứ quệt vào vết thương rồi mưa gió, nước nó ngấm vào, mình cũng đâu dám gọi cho tiệm đâu, vì mình biết câu trả lời lúc nào cũng sẽ: "Mày cố gắng đi, mọi người đều như vậy cả".
Có lúc mình bị đau dạ dày, mình cũng chỉ biết cố gắng mà phát nốt trong khi đang còn tỉnh táo thôi. Không thể nào nhờ cậy vào ai cả. Mình cũng đã thử bày lý do, nhưng sẽ phải đi bệnh viện, bác sĩ xác nhận mình bị gì thì mới cho nghỉ được, 2h sáng chẳng ai khám bệnh và đưa giấy xác nhận cho mình cả, nó khá khắc nghiệt, mình chọn cố nốt cho xong việc. Mình chỉ biết cắn răng cắn cổ để mà đi làm với cái bụng đau.
Có lúc mình bị đau dạ dày, mình cũng chỉ biết cố gắng mà phát nốt trong khi đang còn tỉnh táo thôi. Không thể nào nhờ cậy vào ai cả. Mình cũng đã thử bày lý do, nhưng sẽ phải đi bệnh viện, bác sĩ xác nhận mình bị gì thì mới cho nghỉ được, 2h sáng chẳng ai khám bệnh và đưa giấy xác nhận cho mình cả, nó khá khắc nghiệt, mình chọn cố nốt cho xong việc. Mình chỉ biết cắn răng cắn cổ để mà đi làm với cái bụng đau.
Chia sẻ công việc trên trang TikTok nhận được rất nhiều phản hồi từ mọi người, bạn có ủng hộ việc du học sinh chọn làm nghề này khi sang Nhật du học?
Theo mình thì mình không có một lời khuyên nào rõ ràng về việc này cả vì mỗi người mỗi khác, sự chịu đựng trong vấn đề mỗi con người mỗi khác, cùng là khổ nhưng người này chịu được khổ kiểu này, người kia là chịu được khổ kiểu kia. Lời khuyên của mình là hãy chọn công việc phù hợp với bản thân bạn.
Trước khi sang thì cũng nghe là khổ, thức đêm thức hôm làm mưa làm tuyết, nhưng cũng chỉ đến đấy thôi, không hình dung rõ ràng được.
Đó cũng là lý do các video phát báo của mình ra đời, nó không phải là để kể lể hay than vãn về sự khó khăn của công việc này. Mà là để mọi người hay chí ít là những người có ý định theo báo có cái nhìn trực quan hơn về công việc này. Mình muốn họ có một lựa chọn đúng đắn, xem bản thân mình có thực sự phù hợp với kiểu khó khăn này không, lựa chọn được công việc mà phù hợp với bản thân cũng sẽ giảm bớt áp lực một cách đáng kể khi mà đi du học.
Trước khi sang thì cũng nghe là khổ, thức đêm thức hôm làm mưa làm tuyết, nhưng cũng chỉ đến đấy thôi, không hình dung rõ ràng được.
Đó cũng là lý do các video phát báo của mình ra đời, nó không phải là để kể lể hay than vãn về sự khó khăn của công việc này. Mà là để mọi người hay chí ít là những người có ý định theo báo có cái nhìn trực quan hơn về công việc này. Mình muốn họ có một lựa chọn đúng đắn, xem bản thân mình có thực sự phù hợp với kiểu khó khăn này không, lựa chọn được công việc mà phù hợp với bản thân cũng sẽ giảm bớt áp lực một cách đáng kể khi mà đi du học.
()
Nguồn: TH&PL