Các ngôi sao Gen Z có ảnh hưởng sâu sắc hơn nhiều so với số tiền họ kiếm được hay những sản phẩm họ đã làm.
Danh sách những người có ảnh hưởng nhất thế giới Time100 năm nay có đầy đủ các ngôi sao trẻ như Billie Eilish và Lil Nas X, những người được vinh danh cùng những biểu tượng và người tạo ra sự thay đổi có số tuổi nhiều hơn họ gấp hai, ba lần.
Đối với những Gen Z-er được vinh danh trên Time100, sức khỏe tinh thần là yếu tố quan trọng nhất của họ
Gen Z - những người có năm sinh trong khoảng từ năm 1997 đến năm 2009 - là thế hệ thoải mái hơn nhiều khi thảo luận về tình trạng sức khỏe tinh thần của mình và cũng nhận sự giúp đỡ về vấn đề này nhiều hơn so với các thế hệ trước.
Một nghiên cứu năm 2018 của Hiệp hội Tâm lý học Mỹ cho thấy 37% Gen Z đã được điều trị hoặc trị liệu sức khỏe tâm thần chuyên nghiệp, trong khi đó, Gen X đạt 26% và Baby Boomers cùng những người ở độ tuổi lớn hơn nữa lần lượt chỉ đạt 22% và 15%.
Nguyên nhân tác động khiến những người trẻ này tìm kiếm sự trợ giúp lại rất rõ ràng: Với việc biến đổi khí hậu đe dọa tương lai và Covid-19 diễn ra gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến phương thức học tập, làm việc và thậm chí là thị trường việc làm và nền kinh tế cũng bị khủng hoảng, Gen Z có "thừa" những lý do để cảm thấy lo lắng hoặc chán nản.
Một yếu tố khác có thể là họ ngày càng nhận thức rõ hơn về ảnh hưởng của việc "im lặng". Khi bạn chứng kiến hậu quả của việc không trị liệu các vấn đề tinh thần thần từ các thế hệ trước, thì việc này có thể khuyến khích bạn có một cách tiếp cận khác của riêng mình.
Không chỉ vậy, mạng xã hội có lẽ mới là yếu tố lớn nhất. Không giống như các thành viên của các thế hệ trước, Gen Z đã lớn lên trong một thế giới mà mọi người chia sẻ rộng rãi những thông tin chi tiết về bản thân, từ màu tóc đến bản dạng giới. Đây không chỉ là điều có thể làm được mà còn là điều mọi người mong đợi.
Thật không may, một cuộc sống "công khai" cũng tồn tại cả những mặt trái. Tính bảo mật phát triển mạnh trên các nền tảng như Instagram, nơi khuyến khích người dùng chia sẻ và lưu giữ các phiên bản cuộc sống của họ, lại có thể nhanh chóng thúc đẩy một "cuộc đua vũ khí" của những người theo chủ nghĩa hoàn hảo.
Tất nhiên, những tác động tiêu cực này không chỉ ảnh hưởng đến Gen Z, nhưng đặc điểm nhận dạng vẫn đang phát triển của giới trẻ (chưa kể đến não bộ) khiến họ trở nên đặc biệt nhạy cảm. Một báo cáo đáng lo ngại gần đây của Wall Street Journal cho biết cuộc nghiên cứu của Facebook cho thấy 32% bạn trẻ nữ tuổi teen đổ lỗi cho Instagram vì khiến họ cảm thấy tồi tệ hơn về cơ thể của mình.
Trong khi đó, một cuộc thăm dò về những thanh thiếu niên từng có ý định tự tử ghi nhận rằng 13% người dùng Instagram ở Anh và 6% người dùng Mỹ nói rằng nền tảng này là một nguyên nhân.
Naomi Osaka, Simone Biles, Lil Nas X, Willow Smith và Billie Eilish: Tại sao những người này có thể ảnh hưởng lớn đến Gen Z?
Tuy nhiên, dù mạng xã hội có thể gây hại cho những người trẻ tuổi đang phải vật lộn với sức khỏe tinh thần của mình thì nó lại cũng có thể là một nguồn cảm hứng rất cần thiết. Nhìn thấy những người khác - đặc biệt là những người có tầm ảnh hưởng lớn, như Eilish hoặc Lil Nas X - cởi mở về những vấn đề mà họ gặp phải có thể khuyến khích một thanh thiếu niên đang âm thầm chịu đựng nào đó chia sẻ với người khác và nhận sự giúp đỡ nếu cần.
Sự trung thực trong cảm xúc có sức mạnh rất lớn. Một video trực tiếp về một siêu sao khóc trong cơn hoảng loạn hoặc một dòng tweet của một vận động viên trẻ giải thích lý do họ rời khỏi một cuộc thi để tập trung vào sức khỏe tinh thần là những nội dung thực tế và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, đặc biệt là với một thế hệ coi trọng tính xác thực.
Ngôi sao quần vợt 23 tuổi Naomi Osaka, người được vinh danh trên bảng xếp hạng của Time, là một ví dụ điển hình khác. Việc Osaka sẵn sàng chia sẻ công khai về việc cô phải chiến đấu với những vấn đề về sức khỏe tinh thần, và thậm chí là từ bỏ các danh hiệu giải đấu lớn để ưu tiên chăm sóc bản thân - đã truyền cảm hứng cho những người khác và mở màn cho những đề tài bài luận quan trọng về áp lực mà chúng ta đặt lên người trẻ.
"Cô ấy cho thấy bạn có thể là một trong những người giỏi nhất trên thế giới với những gì bạn làm, đồng thời vẫn có thể chiến đấu cho công lý và cởi mở về những thách thức bạn phải đối mặt", ngôi sao bóng đá NFL Russell Wilson đã viết lời tri ân dành cho vận động viên quần vợt này.
Hoặc nhìn vào vận động viên trẻ được vinh danh khác: Simone Biles. Khi vận động viên thể dục dụng cụ 24 tuổi tuyên bố quyết định không tham gia một số mục thi tại Olympic để chăm sóc sức khỏe tinh thần, cô đã nhận rất nhiều lời chỉ trích, nhưng cũng có một lượng lớn người ủng hộ. Như Serena Williams đã viết trong lời tri ân tới Biles: "Tôi ước gì cô ấy xuất hiện khi tôi còn trẻ để tôi noi theo và cố gắng thực hiện ước mơ của mình".
Sau đó là sự xuất hiện của Lil Nas X, việc cậu từ chối ép buộc mình phải khớp vào khung kỳ vọng xung quanh vấn đề chủng tộc hoặc giới tính và phản ứng mạnh mẽ trước các nhà phê bình, đã truyền cảm hứng cho những người theo dõi cậu.
"Việc có một người đồng tính nam trong giới Hip-hop làm điều bản thân muốn và phá vỡ các kỷ lục có ý nghĩa rất lớn đối với chúng tôi và với Black excellence (người da đen thể hiện những phẩm chất và khả năng tuyệt vời khiến cộng đồng người da đen tự hào). Cách cậu ấy không ngại làm mọi người khó chịu rất ngầu", Kid Cudi viết trong lời tri ân của Time gửi tới chàng trai 22 tuổi.
Willow Smith, 20 tuổi, cũng được vinh danh từ tạp chí mà cô tham gia thực hiện (cùng với mẹ và bà của mình) trong chương trình trò chuyện "Red Table Talk", chương trình thường thảo luận về các vấn đề như tự ngược đãi bản thân và tự tử.
Và tất nhiên, có cả ngôi sao Eilish, 19 tuổi. Sự thành thật về hành trình chăm sóc sức khỏe tâm thần đang diễn ra đầy khó khăn của cô đã được ghi nhận rộng rãi.
Từ việc mở lòng về những suy nghĩ tự tử trong quá khứ của mình với Gayle King đến việc làm một bộ phim ngắn (và sau đó là một bài hát) về chứng mặc cảm ngoại hình, Eilish chưa bao giờ né tránh việc thể hiện những mặt tối của thanh thiếu niên, và sự dễ bị tổn thương đó đã khiến cô được người hâm mộ yêu mến.
Tình trạng sức khỏe không làm nhòa đi ảnh hưởng của những ngôi sao Gen Z
Sự thật rằng Eilish và Lil Nas X sống một cuộc sống vô cùng đặc biệt lại không làm nhòa đi sự ảnh hưởng của họ. Hay nói đúng hơn, chúng là yếu tố giúp lan tỏa hơn sự ảnh hưởng ấy.
Một người nào đó giống như Eilish từng nói, với người có tất cả các yếu tố của một cuộc sống dường như hoàn hảo (ví dụ: tiền bạc, danh tiếng, giải thưởng) nhưng lại phải đối mặt với các triệu chứng bệnh về tinh thần giống như Eilish, thì những người theo dõi cô ấy sẽ coi cô ấy như "một tấm gương" nếu cảm nhận được điểm chung. Việc chia sẻ những gì bản thân đang gặp phải lại cũng có sức mạnh. Người hâm mộ nhận ra chính họ trong cuộc đấu tranh của cô ấy, và họ ngưỡng mộ hành động của cô ấy.
Sự kỳ thị xung quanh vấn đề chia sẻ về sức khỏe tâm thần đã tồn tại qua nhiều thế hệ và chắc chắn nó sẽ không thể biến mất trong một sớm một chiều. Nhưng mỗi khi một người trẻ có tầm ảnh hưởng sử dụng nền tảng mạng xã hội của họ để nói rằng "không có vấn đề gì cả khi nói ra bản thân đang không ổn", lại rất quan trọng.
Vì vậy, việc họ được công nhận về sức ảnh hưởng của mình, như với danh sách Time100, là vì tác động của họ sâu sắc hơn nhiều chứ không phải chỉ dừng ở số tiền họ kiếm được hay những sản phẩm họ đã làm.
Nguồn: TH&PL