Dù vẫn được xếp các suất chiếu áp đảo các bộ phim khác nhưng sức hút của "Đất Rừng Phương Nam" đã có dấu hiệu chững lại.
Doanh thu giảm mạnh
Đất Rừng Phương Nam, tác phẩm điện ảnh gây tranh cãi nhất hiện nay từng đạt thành tích ấn tượng với gần 45 tỷ đồng trong 3 ngày chiếu sớm. Theo thống kê từ Box Office Vietnam, đơn vị thống kê doanh thu độc lập, phim đã thu về trung bình gần 15 tỷ đồng mỗi ngày tại thời điểm đó.
Tuy nhiên, đến ngày 17/10, tác phẩm của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng thu về gần 53 tỷ đồng, cho thấy doanh thu đã giảm xuống mức khoảng 8 tỷ đồng mỗi ngày. Tính đến 9 giờ sáng ngày 21/10, tổng doanh thu của phim đã vượt mốc 80 tỷ đồng, một con số thấp hơn nhiều so với dự đoán ban đầu.
Cũng là những tác phẩm gây tranh cãi nhiều nhất trong nhiều năm qua nhưng sức nóng của Đất Rừng Phương Nam ở phòng vé còn thua xa Nhà Bà Nữ - phim Tết 2023 do Trấn Thành sản xuất và đóng chính. Nhà Bà Nữ chỉ cần 4 ngày để thu về 110 tỷ đồng.
Trước đó, phim Bố Già của Trấn Thành ra mắt tháng 3/2021 cán mốc 100 tỷ đồng doanh thu chỉ sau 4 ngày chiếu sớm.
Nội dung liên quan
Mặc dù vậy, Đất Rừng Phương Nam cũng có thành tích ấn tượng khi đạt mức hòa vốn chỉ sau 8 ngày ra rạp. Với một nguồn vốn đầu tư lên tới 40 tỷ đồng và phải chia 50% lợi nhuận cho các rạp chiếu, việc đạt được mức hòa vốn này có thể coi là rất thành công.
Phim ra mắt vào giai đoạn hầu hết các tác phẩm điện ảnh Việt khác gặp khó khăn trong việc thu hút khán giả. Vì vậy những con số mà Đất Rừng Phương Nam đạt được là đáng khen ngợi.
Song những lùm xùm liên quan đến kiến thức lịch sử, "sạn" dựng phim, kịch bản, các phát ngôn gây tranh cãi khiến bộ phim đang đối diện với làn sóng tẩy chay của một bộ phận khán giả.
Cách công chúng tiếp nhận tác phẩm
Chia sẻ với Tuổi Trẻ, đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn - người đứng sau bản truyền hình Đất Phương Nam cho rằng áp lực của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng là rất lớn, đời hỏi nỗ lực sáng tạo và sẵn sàng đón nhận mọi đánh giá, so sánh từ người xem. Song, nhiều khán giả tỏ ra gay gắt khi vì nhiều sự thay đổi ở Đất Rừng Phương Nam, đặc biệt là yếu tố lịch sử.
Nội dung liên quan
"Phim 'Đất Phương Nam' và 'Đất Rừng Phương Nam' là loại phim xưa (period film) đúng hơn là phim lịch sử (historical film). Yếu tố hương xưa (nostalgia) với những tình cảm hoài niệm về nếp sống, văn hóa, xã hội của một vùng đất trong một giai đoạn xa xưa nào đó tạo nên sức hấp dẫn chính cho người xem hiện đại.
Những sự kiện lịch sử nếu có cũng chỉ làm nền cho cuộc sống các nhân vật. Người làm phim cần nhận rõ sự khác biệt này để xây dựng câu chuyện", đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn bày tỏ quan điểm với Tuổi Trẻ.
Khán giả có quyền đưa ra ý kiến và nhà làm phim cũng có quyền sáng tạo. Tuy nhiên, cả hai quyền này cần tuân theo nguyên tắc quan trọng: tính hư cấu và tính cá nhân trong biểu đạt. Chúng ta cần bảo vệ nguyên tắc này để đảm bảo sự tự do trong sáng tạo và tránh các cuộc tranh cãi không cần thiết.
Đạo diễn Phan Đăng Di thẳng thắn chia sẻ với Tuổi Trẻ: "Công nhận như vậy ngay từ đầu thì sẽ không có tình trạng áp thước đo 'sự thật', 'lịch sử' để đánh giá một tác phẩm hư cấu.
Và có một chiều hướng không hay là ép nhà làm phim tự nguyện chỉnh sửa một bộ phim đã có giấy phép phát hành đàng hoàng. Như vậy, những người thao túng dư luận sẽ nghĩ là họ có quyền tác động, gây áp lực đến sáng tạo của người khác".
Cùng quan điểm, Tiến sĩ Đào Lê Na nhận định với Tuổi Trẻ rằng:
"Điện ảnh Việt Nam đang đứng trước nhiều thử thách và muôn vàn khó khăn. Để làm ra được một bộ phim là công sức của bao người. Nếu phim có vấn đề nào đó, sự tranh luận cũng nên văn minh và mang tính xây dựng".
Tác phẩm nghệ thuật "sống" nhờ công chúng. Tuy nhiên, trong vấn đề tiếp nhận, có những tác phẩm văn học nghệ thuật đòi hỏi trình độ hiểu biết về lịch sử, văn hóa, phông nền văn hóa lẫn kiến thức cơ bản về nghệ thuật.
Những quan điểm cực đoan mà không hiểu rõ về bản chất của nghệ thuật kết hợp với "lưỡi dao" của mạng xã hội có thể gây hạn chế sáng tạo, khiến môi trường văn hóa nghệ thuật trở nên kém lành mạnh.
Đất rừng phương Nam là một bộ phim điện ảnh Việt Nam thuộc thể loại sử thi – tâm lý – chính kịch ra mắt vào năm 2023, được dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi và bộ phim truyền hình Đất phương Nam vào năm 1997.
