Chụp màn hình cuộc trò chuyện riêng tư có thật sự vô hại?
Bất cứ điều gì bạn chia sẻ công khai - trên một blog, trong một bài đăng trên Facebook - đều có thể được chia sẻ vượt xa lượng khán giả mà bạn có thể tưởng tượng và nó có thể dẫn đến những tác hại khôn lường: Nhiều người nổi tiếng đã bị chỉ trích vì những lời nói thiếu cẩn trọng trên mạng xã hội.
Sự "vạ miệng" cũng có thể phá hủy đi sự nghiệp của người nổi tiếng, chẳng hạn như Justine Sacco, người từng là Giám đốc cấp cao về Truyền thông doanh nghiệp tại IAC, bị sa thải sau khi dòng trạng thái thiếu tế nhị của cô trên Twitter lan truyền .
Chính vì vậy mà không có gì ngạc nhiên khi mọi người chuyển sang sử dụng các cộng đồng trực tuyến nhỏ hơn, thân thiết hơn, nơi các cuộc trò chuyện không bị công khai. Mark Zuckerberg từng viết trong một bài thông báo về sự thay đổi của nền tảng đối với việc ưu tiên các nhóm kín và các cuộc trò chuyện riêng tư khác, rằng: "Mọi người thận trọng hơn khi có một lịch sử lưu trữ lâu dài về những gì họ đã chia sẻ".
Twitter cũng vậy, họ cũng giới thiệu các cách để người dùng tương tác trong các cộng đồng nhỏ hơn, ít công khai hơn. Những không gian riêng tư hơn này thường yêu cầu một lời mời đặc biệt, do người kiểm duyệt quản lý và các bài đăng được tạo trong đó sẽ không thể được xem hoặc chia sẻ với những người không thuộc nhóm đối tượng này.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại một thách thức đối với tất cả những nỗ lực này, đó là: chụp ảnh màn hình.
Chia sẻ ảnh chụp màn hình đã trở thành một điều bình thường trong cuộc sống của chúng ta
Ảnh chụp màn hình phản ánh sự "ngứa ngáy" muốn ghi lại, lưu lại một khoảnh khắc gợi cho chúng ta cảm xúc nào đó, chẳng hạn như: sự thích thú, hoài nghi, sự tức giận.
Mỗi ngày, khi lướt mạng xã hội, thật không khó để chúng ta thấy hàng loạt các bức ảnh chụp màn hình. Từ bức chụp màn hình những bình luận hài hước, đến bức chụp màn hình email hồi đáp của một công ty đến ảnh chụp màn hình đoạn hội thoại trong tin nhắn riêng được đăng lên để "phốt" ai đó.
Mỗi người trong chúng ta đều đến từ những không gian trực tuyến kín hoặc riêng tư khác nhau, có những người thì chụp lại màn hình rồi để đó, nhưng có người chụp lại rồi đăng lên mạng xã hội hay gửi cho bạn bè.
Dần dà, việc chia sẻ ảnh chụp màn hình đã trở thành một phần bình thường trong những hành vi kỹ thuật số của chúng ta. Những tin nhắn một lần riêng tư hoặc bán riêng tư thường có thể khiến chúng ta giải trí hoặc có thể là nguồn cơn tạo nên những cuộc "drama".
Thậm chí, có nhiều những nhóm kín có quy định rằng không chia sẻ bài đăng trong nhóm ra bên ngoài nhưng nhiều thành viên vẫn chụp ảnh màn hình và chia sẻ với người khác.
Nhưng hành động này lại đang vô tình xâm phạm nhu cầu về sự riêng tư
Chính sự phổ biến của ảnh chụp màn hình lại đang phản ánh một điều rằng sự riêng tư của chúng ta cũng đang dần bị phá vỡ.
Chúng ta cố gắng hết sức để duy trì sự riêng tư trong giao tiếp cá nhân, nhưng những gì mà người nhận dữ liệu và tin nhắn của chúng ta làm với chúng lại phần lớn nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Ví dụ về vụ bê bối dữ liệu Cambridge Analytica của Facebook: liên quan đến việc Cambridge Analytica đã thu thập thông tin nhận dạng cá nhân của 87 triệu người sử dụng Facebook một cách "không phù hợp".
Ở quy mô nhỏ hơn, việc chia sẻ với ai đó, thậm chí là người mà bạn tin tưởng, có thể phản tác dụng. Theo Slate chia sẻ, một cuộc điều tra đã cho thấy rằng tin nhắn và ảnh của nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos với bạn gái Lauren Sanchez đã bị chính Sanchez làm lộ khi cô chia sẻ ảnh chụp màn hình với anh trai của mình.
Hay một ví dụ gần nhất đó là đoạn hội thoại về vấn đề "open" của diễn viên H.L và H.T bị tiết lộ lên mạng xã hội. Bạn sẽ biết những gì bạn đã chia sẻ trong một "box chat" kín sẽ đi xa tới đâu cho tới khi nó bị lan truyền.
Những "tin đồn" ra mắt tính năng thông báo khi chụp màn hình và phản ứng của giới trẻ
Ứng dụng nhắn tin Snapchat trang bị tính năng thông báo khi chụp màn hình cho thấy rằng việc các ứng dụng khác không có tính năng này không phải là do vấn đề khó khăn về mặt kỹ thuật. Các nhà điều hành thực tế có thể dễ dàng cập nhật thêm tính năng như vậy vào nền tảng của họ, ít nhất là trên thiết bị di động.
Trong khi Snapchat đã "thực thi" tính năng này thì mạng xã hội Việt Nam thỉnh thoảng lại truyền tai nhau thông tin Messenger của Facebook hay Instagram - những ứng dụng được người Việt sử dụng nhiều nhất - cũng cập nhật thêm tính năng cảnh báotương tự.
Được biết, đây là kế hoạch mà Facebook đã công bố vào tháng 7/2020. Hiện tại, vẫn chưa rõ khi nào Facebook sẽ chính thức triển khai tính năng "Vanish Mode" này đến người dùng toàn cầu.
Tuy nhiên, hầu hết phản ứng của người trẻ Việt lại là "ối giời ơi"...
Nhiều người tỏ vẻ buồn hay thất vọng khi thấy ứng dụng ưa thích của mình có ý định áp dụng tính năng bảo mật nhưng lại không "riêng tư" với bản thân cho lắm.
Vậy là, ngay cả những người có thói quen chụp màn hình hay chỉ chụp màn hình vì "đam mê" cũng sẽ có nguy cơ bị "phát hiện".
Và tính năng mới thì ứng dụng nào cũng có, còn sức sáng tạo và giải quyết vấn đề của người trẻ thì không bao giờ thiếu. "Thua keo này, bày keo khác", sau phản ứng "hụt hẫng" trước một tin "trời đánh", nhiều người trẻ cũng "sốc lại tinh thần" để tìm ra giải pháp chụp màn hình mới.
Mặc dù thông báo khi chụp màn hình hoặc chặn việc chụp màn hình có thể có tác dụng "răn đe" mọi người trước những trường hợp khó lường, độc hại nào đó nhưng rõ ràng chúng không phải là điều có thể dễ dàng hiểu. Việc giới thiệu những tính năng này có thể ngăn cản những người chỉ chụp ảnh màn hình thông thường, nhưng những người thực sự có động cơ lại luôn có thể tìm ra cách để giải quyết vấn đề đó.
Những người hiểu biết về công nghệ hơn có thể viết mã để sử dụng các tính năng chống chụp màn hình, nhưng cũng có một giải pháp dễ dàng, đó là chỉ cần dùng một chiếc máy khác để chụp màn hình máy này.
Trên thực tế, có những người chụp màn hình chỉ vì "đam mê" vô hại, nhưng cũng có những người chụp màn hình với một mục đích ác ý nào đó mà nhiều khi chúng ta không thể lường trước được. Có lẽ, cuối cùng, trên không gian mạng, người duy nhất có thể bảo vệ chúng ta chính chỉ có thể là chúng ta mà thôi.
Nguồn: TH&PL