Mua một chiếc iPhone 1.000 USD có thể tương đương với việc bỏ đi 17.000 USD tiền tiết kiệm hưu trí hoặc 2.500 tách cà phê?
Tim Cook, Giám đốc điều hành của Apple, đã từng so sánh mức giá 1000 USD để mua một chiếc điện thoại mới với việc mua một tách cà phê mỗi ngày trong hơn một năm. Nghe thoáng qua thì có vẻ không phải điều gì quá to tát, nhưng các cố vấn tài chính lại nhìn nhận điều này theo cách khác. Theo một số ước tính, khoản đầu tư 1000 USD vào tài khoản hưu trí ngày nay sẽ tăng lên đến 17.000 USD trong 30 năm.
Nói cách khác, 700~1000 USD - mức giá của điện thoại thông minh hiện đại - là một khoản mua lớn. Theo Trung tâm nghiên cứu Pew, gần một nửa số người trưởng thành ở Mỹ có đủ tiền tiết kiệm để trang trải ba tháng chi phí khẩn cấp. Tuy nhiên, trong cuộc khảo sát được thực hiện bởi trang web tài chính WalletHub, cứ 5 người thì 1 người nghĩ rằng một chiếc điện thoại mới đáng để mắc nợ.
Các công ty công nghệ cho rằng điện thoại thông minh là công cụ để làm việc và giải trí đa năng nhất, vì thế mà nó đáng giá từng xu. Nhưng họ cũng chơi trò chơi may rủi "number game" để giảm chi phí của một chiếc điện thoại mới. Ví dụ như Samsung cho biết giá của chiếc điện thoại Galaxy mới của họ là 200 USD - nhưng mức giá này chỉ áp dụng khi bạn "đổi cũ lấy mới". Còn mức giá thật của chiếc điện thoại đó là 800 USD.
Vì vậy, chúng ta nên xem xét việc "lên đời" điện thoại theo những khía cạnh khác nhau để cân nhắc tác động của việc làm này đến tài chính cá nhân của mình, rồi từ đó đưa ra các quyết định đã được cân nhắc kỹ lưỡng.
Suze Orman, một cố vấn tài chính không hiểu "sự so sánh vui" của Tim Cook, đã từng đánh giá thói quen uống cà phê của mọi người là một thói quen hoang phí "đi tiểu mất 1 triệu USD". Cô nói, số tiền dường như rất nhỏ mà mọi người vô ý chi cho java - và bây giờ là "lên đời" điện thoại - có thể là việc khiến mọi người trở nên "nghèo đói".
Orman, người thực hiện podcast "Phụ nữ và tiền bạc" hỏi rằng: "Bạn có cần 'lên đời' điện thoại mỗi năm?... Chắc chắn là không. Đó chỉ là một sự lãng phí tiền bạc một cách vô lý".
Apple và Samsung đã không trả lời ngay lập tức khi được yêu cầu bình luận.
Vậy chi phí thực sự của việc "lên đời" điện thoại là bao nhiêu?
Flipsy, một công ty mua và bán điện thoại đã qua sử dụng, đã công bố một phân tích trong năm nay cho rằng việc mua một chiếc iPhone mới mỗi năm là khôn ngoan. Đây là phân tích chi tiết của khẳng định này:
- iPhone 12 có giá 799 USD vào năm ngoái. Bây giờ nó trị giá 460 USD nếu bạn đổi nó để giảm chi phí mua một chiếc điện thoại mới. Những loại iPhone mới nhất, iPhone 13, cũng có giá 799 USD. Vì vậy, nếu bạn giao dịch bằng iPhone 12, iPhone 13 sẽ có giá 339 USD. Với tỉ lệ này, nếu bạn mua một chiếc iPhone mỗi năm trong bốn năm, bao gồm cả việc bỏ ra 799 USD ban đầu, tổng "giá net" (giá tiền người tiêu dùng cần phải chi trả cho sản phẩm dịch vụ, mà giá tiền đó đúng bằng giá dịch vụ mà người cung ứng mặt hàng cung cấp) sẽ là 1,816 USD.
- Nếu bạn đợi iPhone 15 ba năm, giá trị trao đổi của iPhone 12 của bạn sẽ giảm xuống còn khoảng 200 USD. Bạn đổi nó để mua iPhone 13 thì giá của iPhone 13 lúc này sẽ là 599 USD. Cộng vào 799 USD bạn bỏ ra ban đầu và giá net của bạn trong bốn năm sẽ là $1,398.
Tóm lại, việc "lên đời" điện thoại hàng năm trong ba năm sẽ khiến bạn tốn thêm 418 USD, hoặc khoảng 12 USD một tháng, so với thay điện thoại ba năm một lần.
Theo cách này, nghe thì có vẻ như thật hời khi mua điện thoại mới mỗi năm thay vì vài năm một lần. Nhưng nếu đặt những con số này vào một "máy tính tài chính" thì sẽ lại là một câu chuyện khác.
Nếu bạn bỏ 12 USD một tháng vào tài khoản hưu trí, như Roth I.R.A của Hoa Kỳ có tỷ suất sinh lợi trung bình hàng năm là 10%, số tiền đó sẽ lên thành 25.161 USD trong 30 năm.
Orman so sánh tình thế tiến thoái lưỡng nan của việc "đổi cũ mua mới" với ô tô. Các nhà sản xuất ô tô có thể lập luận rằng giá trị trao đổi của ô tô của bạn sẽ giảm dần, nên buộc bạn phải mua một chiếc mới thường xuyên - nhưng đừng vội để điều đó "đánh lừa".
Cô nói: "Tôi yêu chiếc xe của mình và tôi không quan tâm đến việc giá trị của nó giảm đi. Tôi nghĩ về việc 11 năm qua tôi đã tiết kiệm được tiền khi không phải chi trả tiền cho ô tô hoặc trao đổi nó và chi nhiều tiền hơn để mua một chiếc ô tô khác".
Vậy câu chuyện những tách cà phê thì sao? Trung bình, người Mỹ trả 3 USD cho một cốc cà phê, vì vậy 1.000 USD có thể mua được khoảng 333 cốc. Tuy nhiên, chi phí khi bạn tự pha cà phê sẽ rẻ hơn nhiều.
Doug Boneparth, Chủ tịch của Bone Fide Wealth, một dịch vụ lập kế hoạch tài chính, từng đưa ra quan điểm phản bác. Đối với những người có nhiều tiền mặt và nhận thức được tác động của việc chi tiêu thì việc sẵn sàng chi tiền cho điện thoại mới có thể không ảnh hưởng đến mục tiêu tiết kiệm tổng thể của họ so với các khoản chi lớn hơn như nhà ở. Và nếu điện thoại khiến họ hài lòng thì hãy mua nó. Ông nói rằng ông dành tiền mặt hàng năm để mua iPhone mới như một sở thích vậy.
Ông Boneparth nói: "Tài chính cá nhân khá là cá nhân".
Nhưng ông cũng thừa nhận rằng ngay cả sở thích của ôngcũng bắt đầu giảm dần vì điện thoại mới không được cải tiến nhiều về mặt công nghệ mỗi năm. Ông nói về chiếc iPhone mới nhất: "Chiếc iPhone 13 là chiếc đầu tiên mà khi nhìn thấy, tôi kiểu 'Thực sự thì chiếc này chỉ có camera tốt hơn mà thôi'".
Orman cũng cảnh báo rằng đối với hầu hết những người không có nhiều tiền trong ngân hàng, đặc biệt là những người đang mắc nợ thì tác động của việc "lên đời" điện thoại thì tình hình tài chính sẽ càng trở nên khó khăn hơn. Cô nói rằng một chiếc điện thoại 1.000 USD được tính vào thẻ tín dụng có thể biến thành 3.000 USD với lãi suất vào thời điểm nó được trả hết. Nợ nhiều hơn cũng có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng của bạn, khiến việc mua hoặc thuê nhà trở nên khó khăn hơn.
Cô chia sẻ thêm: "Nếu bạn nghĩ rằng một chiếc điện thoại đáng để mắc nợ, thì trời ơi, giờ bạn đã tự đặt mình vào tình thế luôn mắc nợ rồi đó. Có một sự thật là không có gì đáng để mắc nợ hơn một khoản chi chi phí y tế".
Nguồn: TH&PL