Các tác phẩm của Ando Saeko đã làm nổi bật sự kỹ lưỡng, tỉ mỉ đặc trưng của người Nhật, với màu sắc và kỹ thuật truyền thống của sơn mài Việt Nam.
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản, triển lãm tranh sơn mài "Trăng" của nghệ sĩ Ando Saeko đã khai mạc vào chiều thứ sáu, ngày 08/09 vừa qua.
Đến Việt Nam từ gần 30 năm trước, nghệ sĩ sơn mài đương đại Nhật Bản Ando Saeko đã dành trọn niềm đam mê với nghệ sơn mài truyền thống và nghệ thuật sơn mài của Việt Nam, dưới sự hướng dẫn của nghệ sĩ Trịnh Tuân, bậc thầy sơn mài Doãn Chí Trung và nghệ nhân sơn mài Lâm Hữu Chính.
Sơn mài Việt Nam là lĩnh vực rất khó, không chỉ đối với các nghệ sĩ quốc tế, mà đối với cả những nghệ sĩ và nghệ nhân Việt Nam. Sơn ta khô tự nhiên rất lâu (có khi tới vài tuần) nên hiệu quả thực tế trên tác phẩm thường bất thường, và gây ngạc nhiên cho chính tác giả. Vì thế, theo đuổi dòng sơn mài Việt Nam trong gần 30 năm, Ando Saeko phải là một nghệ sĩ có năng lượng và đam mê rất lớn.
Các tác phẩm tại triển lãm này đều mô tả mặt trăng theo các giai đoạn, theo mùa, thời tiết, thời gian trong ngày và sắc thái màu sắc khác nhau, và chúng được trưng bày cùng với những bài thơ waka mà nghệ sĩ Ando Saeko đã chọn. Cô hi vọng những bức tranh của mình sẽ khắc sâu vào lòng người những câu thơ hay, đánh thức những ký ức quý giá hoặc gợi lên những cảm giác mới mẻ.
Ở triển lãm này, các tác phẩm của Ando Saeko nổi bật ở sự kỹ lưỡng, tỉ mỉ đặc trưng của người Nhật, với màu sắc và kỹ thuật truyền thống của sơn mài Việt Nam. Đây có lẽ là điểm trưng nhất của triển lãm nói riêng, và của sự giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản nói chung.
Triển lãm đủ nhỏ với hơn chục tác phẩm nhưng cũng đủ để người xem cảm nhận được một quá trình làm việc nghiêm túc và khoa học. Đây có lẽ là điểm đáng quý nhất của nghệ sĩ Ando Saeko trong triển lãm lần này.
Ta hãy cùng thưởng thức một số tác phẩm trong triển lãm:
Đứng trước tác phẩm này, người xem có cảm giác về sự tĩnh tại, với những sắc màu đằm thắm của chất liệu sơn mài Việt kết hợp hoàn hảo với sự tỉ mỉ, chỉn chu của nghệ sĩ Nhật. Người xem có thể ngắm mãi mà không chán. Tác phẩm thể hiện được sự ảo diệu và êm ái của một đêm trăng
Những vật liệu sơn mài truyền thống được liệt kê dưới những tác phẩm (sơn ta, bột màu, vỏ trứng, đất phù sa, v.v.) càng làm cho người xem khâm phục sự chỉn chu, cẩn thận và cách nghiên cứu rất nghiêm túc của tác giả.
Những tác phẩm này cho thấy sự nghiên cứu rất tỉ mỉ tinh thần và sắc thái của những đêm trăng tròn, từ đó họa sĩ tìm những hòa sắc và kỹ thuật phù hợp để mô tả, chi tiết và tỉ mỉ.
Trăng lúc tròn lúc khuyết, lúc trắng lúc vàng, và tiết trời, môi trường khi đó cũng thay đổi đầy linh hoạt, và đầy màu sắc. Riêng về cách nghiên cứu rất khoa học và tỉ mỉ này, không nhiều nghệ sĩ Việt Nam có được. Có lẽ đây là tính cách đặc trưng của người Nhật?
Ánh trăng soi chiếu nhân gian.
Những tác phẩm này làm người xem cảm nhận tính "Thiền" đặc trưng trong nghệ thuật Nhật Bản. Mặt trăng khi tròn, khi khuyết đều thể hiện đầy đủ tính viên mãn, không thừa, không thiếu.
Vị trí của mặt trăng vừa đủ chiếm toàn bộ không gian tranh. Chỉ cần dùng những màu sắc tối giản (Đỏ, đen, vàng), tác giả đã bộc lộ được toàn bộ tinh thần "Thiền" của tác phẩm.
Tác phẩm "Vọng nguyệt" lại mang một tinh thần khá hiện đại - một bức trừu tượng đúng nghĩa với những hình, mảng hiện đại, và chất màu biến đổi linh hoạt tạo nên một tổng thể vừa tĩnh, vừa động, vừa bình yên vừa năng động.
Gần 30 năm nghiên cứu và sáng tác, quả là khoảng thời gian đủ dài cho một sự nghiệp. Nhưng nghệ sĩ Ando Saeko vẫn đủ trẻ để tiếp tục con đường khám phá sơn mài Việt Nam, góp phần phát triển giao lưu văn hóa giữa hai nước Việt Nam - Nhật Bản. Chúng ta hãy cùng chờ đợi những nghiên cứu và khám phá ở những triển lãm tiếp theo của cô.
