Xuất sắc đón nhận những phản ứng tích cực sau khi công chiếu, Compartment No 6 đang được đánh giá sẽ là chủ nhân của Cành Cọ Vàng.
Lưu ý: Bài viết có tiết lộ nội dung phim
Vượt lên trên những cái tên đạo diễn kì cựu, bộ phim Compartment No 6 (Khoang tàu số 6) của đạo diễn người Phần Lan Juho Kuosmanen đang được xem xét với tư cách là tác phẩm sẽ đoạt giải thưởng Cành Cọ Vàng của Liên hoan phim Cannes năm nay. Compartment No 6 được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên từng đoạt Giải thưởng Phần Lan vào năm 2011 của nữ nhà văn Rosa Liksom.
Câu chuyện mở đầu với Laura (Seidi Haarla), một sinh viên khảo cổ học người Phần Lan có ước mơ đến vùng đất Murmansk trên tận vòng Bắc Cực để được nhìn thấy nhưng di chỉ khảo cổ trên các phiến đá của thành phố hoang vu này.
Trên chuyến tàu lửa đi đến Murmansk, cô vô tình có một người bạn đồng hành kì lạ - gã người Nga đầu trọc, cư xử tùy tiện và ăn nói thô lỗ Ljoha (Yuriy Borisov). Một câu chuyện tưởng chừng đơn giản nhưng lại có thể trở thành chủ nhân của giải thưởng danh giá nhất Cannes năm nay.
Hành trình giải thoát cho bản thân bằng chuyến đi dài
Trong quá trình tiến gần hơn với Murmansk, Laura nghĩ rằng "Việc nhận thức hiện tại sẽ trở nên dễ dàng hơn khi ta nghiên cứu từ quá khứ". Tư tưởng mấu chốt này vừa thể hiện đặc trưng chuyên môn của một khảo cổ học gia tương lai, vừa thể hiện triết lý rằng con người không bao giờ đủ tỉnh táo để hiểu về thực tại của bản thân, mà luôn cần có những gợi ý từ những điều đã qua.
Trong khi đó, người công nhân mỏ than thành phố Murmansk - Ljoha - lại không có được sự hưởng ứng của Laura khi anh liên tục nhắc về quá khứ của nước Nga vĩ đại.
Ngoài việc chứng kiến các di chỉ trên đá, Laura cũng hy vọng rằng chuyến hành trình này sẽ giúp cô nguôi ngoai những tổn thương trong tình cảm giữa cô và vị giáo sư Irina (Dinara Drukarova) của mình. Còn Ljoha chỉ mong đến được mỏ than để tiếp tục công việc.
Laura thì mơ mộng, Ljoha thì trần tục; Laura học thức cao, Ljoha thợ mỏ. Khoảng cách tư tưởng và địa vị xã hội khiến cho chuyến đi của họ trở nên dài hơn bao giờ hết. Nhưng chuyến hành trình này lại là khoảng thời gian để đôi con người này phát triển tình cảm với nhau, chủ yếu là sự gắn kết giữa những con người cô đơn.
Quá trình phát triển tình cảm này khiến cho công chúng có thể liên tưởng đến tác phẩm nổi tiếng Before Sunrise của đạo diễn Richard Linklater. Ở Before Sunrise, nhân vật chính cũng có ý nghĩ đi xa để lãng quên thực tại, để tìm một nơi học tập và làm việc, đến cuối cùng họ cũng phải lòng nhau, từ những cuộc trò chuyện dài.
Tuy nhiên, nếu như ở Before Sunrise là những cuộc trò chuyện cởi mở, và bối cảnh được phát triển rộng trên khắp châu Âu thì ở Compartment No 6, khán giả chỉ được chứng kiến không gian hẹp và tối trên những toa tàu.
Các nhân vật bị chôn vùi vào những chiếc khung đóng kín. Ljoha để bản thân chìm trong rượu Vodka và thuốc lá. Laura với mái tóc bết, người đầy mồ hôi và trầm lặng một cách bất an. Họ tự tạo ra một không gian riêng trong một không gian hẹp là khoang tàu số 6.
Sự biệt lập ấy tạo ra một phản ứng hóa học mạnh mẽ khi truyền tải những thay đổi trong tư tưởng cho nhau. Ở họ cũng không có những khoảnh khắc lãng mạn như trong bối cảnh tương tự ở Before Sunrise, tất cả được cô đọng lại bằng sự nương náu giữa những con người quá đỗi cô đơn, dìu dắt nhau đi đến lối thoát cho bản thân.
Ngã rẽ quen thuộc đậm chất Juho Kuosmanen
Đạo diễn Juho Kuosmanen từng chiến thắng giải thưởng Un Certain Regard (Nhãn quan độc đáo) - giải thưởng quan trọng thứ hai chỉ sau Cành Cọ Vàng - với bộ phim The Happiest Day In The Life Of Olli Maki (2016). Đến cuối cùng, sự trưởng thành của các nhân vật không hoàn toàn đúng như ý định ban đầu. Tư tưởng này cũng được truyền thụ cho tác phẩm Compartment No 6 của ông, khi hành trình vật lý bỗng nhiên rẽ ngang thành hành trình tinh thần.
Đến cuối cùng, mong muốn chứng kiến các di chỉ khảo cổ của Laura cũng không diễn ra như kế hoạch, thay vào đó, tinh thần của cô được khai mở; cả Lhoja cũng đã tìm được hạnh phúc thật sự của bản thân.
Đánh giá
Về mặt ý nghĩa, bộ phim được đánh giá là đã "nối gót" tác phẩm trước đó của vị đạo diễn. Dù tạo ra được hiệu ứng tích cực với hơn 10 phút vỗ tay tại Cannes, nhưng vẫn chưa thể khẳng định được tính đột phá cao.
Tuy nhiên, với đội ngũ thiết kế sản xuất Kari Kankaanpää (từng đoạt giải Best Art Direction) và quay phim JP Passi (từng đoạt 9 giải thưởng danh giá cho quay phim xuất sắc nhất), Compartment No 6 đã đưa khán giả trở về Xô Viết những năm 90, chân thật đến mức đôi khi "bạn có thể ngửi thấy hình ảnh, có thể cảm nhận những làn gió lạnh buốt lùa qua những toa xe mục nát" (Theo tờ Variety).
Sự tái tạo của đội ngũ sản xuất cũng giống như tư tưởng mà nhân vật đề ra, họ đang tìm về quá khứ chân thật nhất bằng công nghệ hiện đại. Họ đã đưa khán giả trở về một thời đại trước khi cuộc cách mạng kĩ thuật số diễn ra, sự vô vị đầy sức sống của khoang tàu số 6 gợi về nỗi cô đơn u hoài không gì diễn tả được, nhưng cũng gợi ra được cách chữa lành những thương tổn vô hình trong mỗi con người.
Có lẽ chính những trăn trở mang đậm tính cấp thiết của thời đại công nghiệp này, chính là yếu tố đưa Khoang Tàu Số 6 đến gần Cành Cọ Vàng hơn bao giờ hết.
Nguồn: TH&PL