Từ xa xưa ông cha ta đã quan niệm người "xông đất" sẽ có ảnh hưởng quan trọng đến hạnh phúc, công danh, tài lộc của cả gia đình trong năm mới.
Xông đất, xông nhà cửa hay đạp đất là một trong những phong tục được người dân Việt Nam chú trọng nhất trong ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán với hi vọng năm mới gặp được nhiều may mắn vì từ xa xưa, ông cha ta đã quan niệm người "xông đất" sẽ có ảnh hưởng quan trọng đến hạnh phúc, công danh, tài lộc của cả gia đình trong năm mới. Tâm lý ai cũng mong muốn mọi sự tốt lành sẽ đến với gia đình mình nên rất cẩn thận trong việc xông đất, chọn người xông đất cho gia đình trong ngày mùng 1 Tết.
Theo tục lệ, giờ "xông đất" được tính bắt đầu từ sau giờ Giao thừa trở đi, người "xông đất" là người khách đầu tiên bước vào cửa nhà từ sau giờ khắc giao thừa. Có nhiều chủ nhà rất kén người "xông đất" vì thế mà một số gia đình thường sắp đặt, chọn hoặc mời người có số mạng, tử vi thích hợp với gia chủ đến để xông đất. Vì là kỹ tính hơn nên họ cũng tỉ mỉ hơn trong việc mời người đến xông đất qua việc xem tuổi của người đến năm nay xem có hợp với gia chủ hay không, có làm ăn phát đạt hay không,…
Theo lời khuyên của những chuyên gia phong thuỷ thì để chọn người xông đất đầu năm, gia chủ nên chọn những người đầu tiên là có ngoại hình cao ráo, sáng sủa, khoẻ khoắn, khôi ngô và không tang, người có má phúng phính nhìn phúc hậu thì càng tốt. Nếu hiểu rõ một chút thì chọn người có tính cách thật thà, tốt bụng, có vía làm ăn phát đạt,… thì sẽ đem lại nhiều may mắn trong năm mới cho gia chủ.
Chỉ lưu lại gia đình qua đôi ba câu chào chúc thăm hỏi nhưng đem đến sự tin tưởng và niềm vui may mắn cho gia đình gia chủ là điều mà những người xông đất mong muốn khi cho đi những điều tốt lành. Và trẻ em là những người "xông đất" được các gia chủ chờ đón nhất bởi vì trẻ em chưa chịu trách nhiệm về tử vi, về số mạng và các cháu cũng đem đến không khí tươi mới, vui vẻ, may mắn cho gia đình. Trẻ con thì còn đơn giản và vô tư nên gia chủ không đắn đo lo lắng về những điềm xui may rủi như với người lớn khi xông đất.
Có rất nhiều lưu ý khá thú vị và cũng khá quan trọng khi đến nhà ai đó xông đất và tiếp đãi người xông đất. Ví dụ như khi nhờ ai đó mở hàng, xông đất nên có một phong bì nhỏ để 1 hoặc 3 hoặc 5 tờ tiền cùng mệnh giá để ra lộc lại cho người khai lộc giúp mình.
Nếu có thể, khách đến xông nhà nên đem theo một chút quà Tết để biếu gia chủ như một chai rượu, bánh chưng, bánh tét hay hộp mứt tết. Gia chủ một số nơi cũng có chuẩn bị chậu nước ngâm cánh hoa để sau khi được mở hàng hoặc xông đất thì vẩy ít nước lấy lộc trong và ngoài nhà (quan niệm này để cho đất sinh sống hoặc cửa hàng được mát mẻ, thanh tịnh và thêm lộc an yên).
Trong trường hợp không tìm được ai xông đất cho mình gia chủ có thể tự xông. Đi đón Giao thừa rồi về nhà mở cửa bước chân trái vào cửa và đi một vòng quanh nhà từ dưới lên trên và đi vào tất cả các phòng. Sau đó quay ra vẩy nước ngâm cánh hoa như bình thường.
Xuất phát từ mong cầu một năm mới sung túc, an yên và gặp nhiều may mắn, tục xông đất được gia đình Việt quan trọng hàng đầu trong những ngày đầu năm. Là một nét truyền thống tốt đẹp mang nhiều ý nghĩa, tục xông đất kết nối người cho đi và nhận lại sự tin tưởng cùng những điều tốt lành.
Nguồn: TH&PL