Bạn có bao giờ tự hỏi, liệu mình đã thật sự hiểu về người bạn, hay đúng hơn là ''thuốc phiện không khói'' mang tên mạng xã hội chưa?'
Không thể phủ nhận những lợi ích của hệ thống mạng xã hội như Facebook, Youtube, Twitter, Instagram đã mang lại cho cuộc sống của chúng ta. Nó gắn kết những người ở cách xa vạn dặm, giúp bạn tìm lại người quen hay bạn bè tưởng chừng đã thất lạc từ lâu. Nhưng mọi đồng xu đều có hai mặt, và mặt trái của mạng xã hội lại nằm trong bóng tối với phần lớn chúng ta. Chính bộ phim The Social Dilemma đã mang đến cho chúng ta cái nhìn đa dạng nhiều chiều dành cho thứ chúng ta gắn bó hằng ngày mang tên mạng xã hội.
Con có thể bỏ điện thoại xuống được không?
Đã bao giờ bạn nghe thấy bố mẹ hay bạn bè nói câu này với mình, hoặc là chính bạn nói câu này với người khác? Tin rằng, ở thời điểm hiện tại bạn đã có không ít lần đến những cuộc gặp mặt bạn bè hoặc hội họp gia đình và không ai nói với ai câu nào, mỗi người tự dán mắt vào màn hình điện thoại của riêng mình. Mạng xã hội kéo gần khoảng cách khi chúng ta xa nhau, nhưng đồng thời kéo xa sự gần gũi khi chúng ta ở gần bên nhau.
Mạng xã hội trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, nhưng chúng ta lại ít khi giành thời gian nghiêm túc nhận thức về nó. Bạn có thường kiểm tra thời gian dùng mạng xã hội mỗi ngày của mình không?
Bạn có thể sẽ giật mình vì mười phút bạn vẫn tưởng thực ra lại là một tiếng. Thậm chí đến chính những người tạo ra MXH cũng phải thú nhận, dù biết rõ mọi thứ phía sau bức màn, họ cũng không thoát khỏi mê lực không thể rời mắt của nó.
Vậy ai là người đứng sau mạng xã hội?
Dù đã nhận thấy mình đang dùng quá nhiều thời gian cho mạng xã hội, bạn vẫn không có cách nào ngưng sử dụng nó, cũng giống như những người nghiện thuốc biết mình nghiện nhưng không thể cai thuốc vậy.
Trong não chúng ta có một chất gọi là Dopamine, còn được gọi là ''hormone hạnh phúc'', nó kích thích chúng ta lặp lại những hành động khiến chúng ta cảm thấy sung sướng. Dopamine được giải phóng khi chúng ta quan hệ tình dục, tập thể dục, uống rượu bia, sử dụng chất kích thích chứa cocain, nicotin như thuốc lắc, thuốc phiện, và khi chúng ta nhìn thấy một thông báo hiển thị trên màn hình điện thoại.
Có cả một đội ngũ đằng sau thiết kế của các ứng dụng mạng xã hội, họ hiểu biết rất sâu về những điều nằm sâu trong tiềm thức của bạn và họ áp dụng các mánh khóe tâm lý để khiến bạn khao khát dùng MXH không thể cưỡng lại.
Những ứng dụng được hỗ trợ bởi thuật toán, nơi sẽ phân tích mọi hoạt động trên mạng của người dùng, bạn sẽ dừng lại ở bức hình hoặc video như thế nào, trong bao lâu, bấm thích hay lướt qua. Từ đó, đề xuất nội dung tiếp theo sẽ khiến người dùng thích. Các ứng dụng đều miễn phí, vì thế thứ bị mua đi bán lại chính là sự chú ý của chúng ta. Chúng ta giành càng nhiều thời gian trước điện thoại, chúng ta càng xem nhiều quảng cáo, các công ty công nghệ càng kiếm được nhiều tiền.
Vấn đề là họ làm thế vì lợi ích thương mại của công ty, nó thuần túy là những vụ mua bán và không bao gồm giá trị nhân văn. Tuy nhiên, mạng xã hội chỉ mới phát triển và chiếm lĩnh trong khoảng chưa đầy hai thập kỷ, cả luật pháp và những người hành pháp đều chưa kịp thích ứng với sự có mặt của chúng. Dĩ nhiên, họ cũng chưa thể lường trước và xử lý kịp thời những điều tệ hại có thể xảy ra.
Mạng xã hội: Chung sống hòa bình có cách ta quá xa?
Theo nghiên cứu của MIT, tin giả lan nhanh hơn tin thật sáu lần trên Twitter. Nhưng giữa một đại dương mênh mông tin tức, việc phát hiện và trừng phạt người lan truyền tin giả đầu tiên lại không hề đơn giản.
Tương tự, vì có thể dễ dàng ẩn danh trên mạng, không ít người chọn cách thể hiện những lời nhếch móc, chê bai, thậm chí lăng mạ họ, hiếm khi dám nói ra nếu giáp mặt ngoài đời.
Mạng xã hội không xấu nhưng nó khiến những mặt xấu của con người bộc lộ một cách rõ ràng hơn
Vậy chúng ta có thể chung sống hòa bình với MXH không khi ta rõ ràng không thể ngắt bỏ mọi kết nối? Nếu chúng ta hiểu rõ những động cơ và mục tiêu bên kia màn hình, chúng ta hoàn toàn có thể bắt đầu dùng MXH một cách không ngoan hơn.
Đặt ra những luật lệ về thời gian sử dụng, bỏ nó xuống khi dùng bữa cạnh những người yêu thương. Kiểm tra thông tin trước khi chia sẻ. Báo cáo phát ngôn thù ghét. Lan tỏa yêu thương thay vì phán xét.
Tương lai của mạng xã hội cũng như loài người ra sao, câu trả lời sẽ nằm ở chính chúng ta.
Nguồn: TH&PL