Chúng ta xem rất nhiều bộ phim về tận thế, nhưng vẫn không khỏi bàng hoàng trước "tận thế" của chính mình.
Làm sao để biết rằng tận thế đang đến? Một dự đoán có thể được đưa dựa trên những diễn biến, bằng chứng ở thực tại. Bộ phim Life In A Day 2020 (Tựa Việt: Cuộc Sống Trong Một Ngày 2020) chính là bằng chứng xác đáng nhất để cảnh cáo con người về một viễn cảnh không mấy tốt đẹp trong tương lai.
Cách đây hơn một thập niên, cụ thể là vào năm 2010, phiên bản đầu tiên của bộ phim tài liệu Life In A Day 2020 được ra đời với tên gọi Life In A Day 2010. Bộ phim là tập hợp những khoảnh khắc trong một ngày, của những con người đến từ khắp nơi trên thế giới.
Vào năm 2010, bộ phim đã nhận được 80.000 thước phim đến từ công dân của 189 quốc gia gửi về cho đạo diễn Kevin Macdonald (từng đoạt giải Oscar cho bộ phim tài liệu hay nhất) để có thể hoàn thành bộ phim Life In A Day này.
Một cuộc sống mòn mỏi với mức án phạt vô định
Sau thành công của phiên bản đầu tiên, đạo diễn Kevin tự hỏi "Phiên bản thứ hai sẽ trông như thế nào? Chúng ta thay đổi ra sao tại thời điểm đó?". Không chỉ vị đạo diễn, mà cả nhân loại cũng không thể ngờ được, năm 2020 là một năm mà thế giới phải chứng kiến một loạt những rung chuyển đến từ sự thịnh nộ của thiên nhiên và cả trong tâm trí của mỗi công dân trên hành tinh xanh.
Bộ phim tài liệu mở đầu bằng những cảnh quay đầu tiên về bình minh, và cách con người chào đón một ngày mới. Có những cảnh quay về những sinh linh vừa chào đời, và cả cách những người già từ tốn đón chào ngày mới. Tất cả đều phải thức dậy, và sống dưới cái bóng của một dịch bệnh mang tên Covid-19 đang lửng lơ trên đầu họ.
Rất nhiều cảnh quay mang một bầu không khí ảm đạm chung, vì sự nặng nề của một bóng ma vô hình đang lướt ngang đời họ, lướt qua đời những người thân của họ. Đó là ngày 25 tháng 7 năm 2020, khi tất cả đều thực hiện sự sống của mình, nhưng không biết là mình phải sống như thế bao nhiêu ngày nữa.
Chúng ta từng chứng kiến một vài lát cắt dự báo về ngày đau buồn cuối cùng của thế giới thông qua những bộ phim. Life In A Day 2020 lại vô tình được tạo nên bởi những chi tiết đó. Nhưng bộ phim không có những cảnh con người lao ra đường, hoảng loạn vì dịch bệnh. Tất cả được thể hiện trong một sự im lặng chết chóc.
Những cú máy soi chiếu diện mạo im lìm của từng con phố thành thị, phóng chiếu cả sự trống trải trong lòng những người dân đang giam mình trong những tòa nhà chật chội. Có những người đối chiếu với 10 năm trước, thì gia đình của họ đã mất đi một thành viên vì dịch bệnh. Có những người phải dùng động vật bầu bạn để khỏa lấp nỗi cô đơn.
Dịch bệnh Covid - 19 tạo nên hai cái chết, cái chết thể xác và cái chết tinh thần. Cả hai hình thức đều diễn ra dưới sự "ăn mòn". Bộ phim tập trung vào "cái chết thứ hai". Trong thời đại giãn cách xã hội, đột nhiên con người lại "thèm hơi người".
Chưa bao giờ một cảm giác chung lại có thể được cảm nhận sâu sắc đến thế. Bởi tất cả khán giả ắt hẳn đều đã từng trải qua cảm giác ngồi trước màn hình chỉ để gặp gỡ, trò chuyện cùng những người thân quen - điều mà trước đây có lẽ ít ai để ý rằng nó quý giá thế nào.
Công nghệ đã góp phần khiến cho việc sống cùng với dịch bệnh đỡ "chật vật" hơn xưa, nhưng khó mà ngăn được cơn "xói mòn" đang lấn lướt trong lòng nhân loại. Những đoạn phim ngắn được quay với số lượng nhân vật rất ít trong những không gian kín, gợi về sự suy ngẫm bản chất "bầy đàn" từ thời kì nguyên thủy. Yếu tố cộng đồng, tương tác với cộng đồng tạo nên một cuộc sống trọn vẹn. Thiếu đi những điều đó, con người mòn mỏi trong một hạn tù đày vô định.
Tất cả vẫn chưa phải là chấm hết
Cho đến ngày hôm nay, cả thế giới vẫn đang từng ngày nhắc nhớ nhau về Covid-19. Kể cả thế, thì dịch bệnh này cũng không phải là tất cả của năm 2020, càng không thể nào đại diện hoàn toàn cho tương lai của loài người. Trong thời lượng 90 phút của bộ phim, dịch bệnh và những đau khổ nó gây nên được miêu tả như một tai họa, với mặt tốt duy nhất là khiến cho tất cả cùng có thời gian để tự ngẫm.
Dịch bệnh thì chỉ có một, nhưng ngược lại có vô vàn cách để phản ứng với nó. Cùng trong ngày 25 tháng 7, có những người đau đáu về những bất cập trong cuộc sống nhưng cùng thời điểm dó, cuộc sống vẫn đang tiếp diễn với những niềm vui, và những nụ cười hạnh phúc.
Điều đó cho thấy được sự đa dạng trong cách sự sống đang diễn ra trên hành tinh này. Như một nhân vật vô danh trong phim đã hồn nhiên nói khi ông chọn cách sống vui vẻ ở độ tuổi xế chiều: "Mỗi con người là một tập hợp những biểu tượng trừu tượng, những hy vọng, ước mơ, cả nỗi sợ. Lạc quan là cách tôi chọn để tôi bộc lộ bản thân mình với thế giới".
Không chỉ có sự lạc quan, ngay cả trong những ngày tăm tối nhất, thì vẫn có những cá nhân nhìn nhận lại được chút ánh sáng nhỏ nhoi từ cuộc sống mà họ vẫn thường bỏ qua. Trong một thời kì không đoán trước được ngày mai, mọi người có xu hướng trân trọng từng ngày họ còn được sống. Họ bắt đầu hỏi han, quan tâm hơn với người thân của mình - điều mà xã hội công nghiệp hiếm khi để họ có đủ thời gian để thực hiện.
"Điều tuyệt vời nhất trong cuộc sống có thể đến với ta chính là thức dậy vào mỗi buổi sáng, mở mắt ra và thấy gương mặt của những người ta muốn ở bên. Nếu bạn có được điều đó, thì mọi thứ trên đời vẫn ổn".
Sự băn khoăn và hành động nhân bản hơn là mặt tốt duy nhất mà dịch bệnh đã đem đến. "Cuộc sống luôn có những thăng trầm" - một người đàn ông đã nói. Và đó chính xác là cách cuộc sống vận hành.
Con người phải chuẩn bị những gì cho một tương lai vô định sắp tới?
Bộ phim đã được đánh giá là "khá tàn nhẫn" khi dám trình chiếu những phân cảnh thật đến mức quá đỗi đau lòng về sự mất mát, đau thương cho một năm đầy biến động. Nhưng tất cả điều đó lại mới đúng là một lời cảnh báo đáng được lắng nghe, khi nó được phát lên từ những con người đang sống cùng trên một hành tinh.
Các nhân vật xuất hiện trong phim có thể vô danh trong cuộc đời của khán giả, nhưng không ai có thể dám chắc tình trạng của họ không phải là viễn cảnh của mình trong tương lai. Đạo diễn Kevin đặt ra câu hỏi: "Tại bước ngoặt của lịch sử hiện tại, chúng ta hi vọng điều gì cho tương lai?". Sự thắc mắc này có thể được trả lời bằng một thắc mắc khác: "Khi nào ta mới trân trọng mọi thứ tự nhiên trao cho ta?"
Cho đến khi một lối sống khác được hình thành, thì giới hạn của cái giá cần phải trả vẫn là một câu hỏi.
Nguồn: TH&PL