"Đất rừng phương Nam" của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng nhận về nhiều ý kiến trái chiều cho rằng phim ‘xuyên tạc lịch sử’.
Vào tối 14/10, một fanpage khá lớn trên Facebook bất ngờ đăng tải dòng trạng thái cho rằng bộ phim Đất rừng phương Nam bản điện ảnh của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã xuyên tạc lịch sử nặng nề.
Theo nhận định của bài viết trên: "Tác phẩm của nhà văn Đoàn Giỏi, lấy bối cảnh Nam Bộ năm 1945 – trong thời kỳ thực dân Pháp quay lại tái chiếm, người dân Nam Bộ đồng lòng kháng chiến.
Nhiều gia đình đang sống ở thành thị đã di tản về miền quê để tránh giặc thù, và tham gia theo Việt Minh kháng chiến và câu chuyện xoay quanh bối cảnh một vài nhân vật trong thời điểm lịch sử đó ở một miền quê thanh bình".
Thực chất nghi ngờ ở fanpage trên đã được đạo diễn Nguyễn Quang Dũng giải thích ngay tại buổi ra mắt Đất rừng phương Nam vào chiều 11/10.
Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng chia sẻ với báo Dân Trí: "Phim này đã thay đổi bối cảnh, mốc thời gian so với bản tiểu thuyết. Bản tiểu thuyết lấy bối cảnh khoảng năm 1945. Còn chúng tôi giữ tinh thần của bản truyền hình, lấy mốc thời gian trước năm 1930.
Từ đó, hành trình của bé An đi qua nhiều môi trường, gặp gỡ nhiều cộng đồng văn hóa, tiếp xúc mâu thuẫn nhiều hội nhóm. Quan trọng là phim mang thông điệp về tình cảm con người. Đó là trong mỗi con người Việt Nam, ai cũng yêu nước, nhưng theo những cách khác nhau".
"Bản tiểu thuyết lấy bối cảnh khoảng năm 1945. Còn chúng tôi giữ tinh thần của bản truyền hình, lấy mốc thời gian trước năm 1930".
Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng.
Phim chiếu rạp
Trước tranh cãi nhân vật bác Ba Phi trong phim mặc trang phục không giống áo bà ba truyền thống, Nguyễn Quang Dũng nói: "Phim không phải sách giáo khoa, không mang nhiệm vụ là tư liệu lịch sử.
Bản thân tôi cũng tìm hiểu nhiều tài liệu, gặp nhiều người, có người nói thế này, có người nói thế khác. Có những chi tiết làm chưa tới, nhưng nói chung chúng tôi làm những điều phù hợp với khả năng của đoàn phim.
Tôi không đổ thừa, nhưng với tôi, ê-kíp phim đã làm hết sức những gì có thể. Có thể có những sơ suất nhưng thật ra thế giới cũng vậy, không có phim nào ra mắt mà các nhà nghiên cứu lịch sử vỗ tay nói phim này y chang lịch sử".
"Phim không phải sách giáo khoa, không mang nhiệm vụ là tư liệu lịch sử".
Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng.
Phim chiếu rạp
Bên cạnh đó, một số người cho rằng tác phẩm đã xuyên tạc lịch sử khi đề cao vị thế Thiên Địa Hội, trang phục của người Hoa, không phải của người miền Nam ngày xưa.
Tuy vậy, ngay từ ban đầu, nhà làm phim đã nói rõ phim chỉ lấy cảm hứng câu chuyện bé An đi tìm cha trải dài khắp vùng đất phương Nam và gặp được những con người hào sảng của vùng đất này, không chuyển thể theo đúng nguyên tác.
Ở bản truyền hình, bối cảnh phim cũng được lùi lại trước năm 1930 so với nguyên tác tiểu thuyết là sau năm 1945, do những biến động lịch sử giai đoạn này còn Việt Minh ra đời từ 1941. Phim điện ảnh làm theo cột mốc bối cảnh này của phiên bản truyền hình, để có thêm những tình tiết được bổ sung làm dày thêm câu chuyện phim.
Thêm vào đó, người Hoa kiều gồm cả người Tiều (Triều Châu) xuất hiện nhiều ở phương Nam xưa nên dấu ấn của họ trong trang phục không thể phủ nhận. Vì thế, nhà làm phim vẫn có thể sáng tạo trong khuôn khổ đủ để tạo nên tác phẩm phục vụ khán giả dưới góc nhìn mới.
Thực tế trong năm 2023, Hội đồng duyệt phim quốc gia của Việt Nam rất khắt khe trong khâu kiểm duyệt. Bằng chứng là gần đây 2 bom tấn của Hollywood là Barbie và Uncharted đã bị cấm chiếu ở Việt Nam. Thậm chí phim Hướng gió mà đi - Flight to you chiếu trên nền tảng streaming cũng bị gỡ bỏ.
Ngay trong Luật Điện ảnh năm 2022 cũng đã ghi rõ nghiêm cấm hoạt động điện ảnh có nội dung xuyên tạc lịch sử dân tộc, phủ nhận thành tựu cách mạng; xúc phạm dân tộc, danh nhân, anh hùng dân tộc; thể hiện không đúng, xâm phạm chủ quyền quốc gia, v.v..
Vậy nên việc một bộ phim Việt Nam đã vượt qua kiểm duyệt như Đất rừng phương Nam bị đánh giá là xuyên tạc lịch sử gần như là điều không thể xảy ra.
