Hào nhoáng là thế nhưng tay lừa bịp tài ba trong Catch Me If You Can vẫn không thoát khỏi nỗi cô đơn đeo bám nhiều năm.
Mười chín năm kể từ ngày ra mắt, Catch Me If You Can (2002) được xem là một trong những bộ phim điển hình trong thể loại hình sự phá án. Dựa trên câu chuyện có thật về siêu lừa đảo trẻ nhất nước Mỹ - Frank Abagnale, và dưới bàn tay tài nghệ của Steven Spielberg. Bộ phim mở lối cho người xem cảm nhận những góc khuất sâu lắng của chàng trai này.
Catch Me If You Can kể về cuộc đời phiêu bạt của Frank Abagnale khi bỏ nhà ra đi vào năm 16 tuổi sau cú sốc ly hôn của bố mẹ. Từ đó, Frank bắt đầu con đường phạm tội của mình. Anh đã giả mạo phi công của hãng Pan Am để bay miễn phí khắp thế giới.
Hơn thế, mạo danh Giám đốc khoa nhi tại bệnh viện Georgia, hay hóa thân thành Trợ lý chánh án tại toà án tối cao bang Louisiana thành công cưới cô vợ xinh đẹp nhà quyền quý. Bằng trí thông minh trời ban, Frank còn thiết kế hàng loạt ngân phiếu giả, lừa nhiều ngân hàng trên 50 bang của nước Mỹ và 26 nước khác trên thế giới. Tuy nhiên, trong suốt cuộc hành trình, Frank đơn độc và loay hoay trong thế giới nội tâm phức tạp của mình.
Động cơ chính đáng nhưng…
Không phải tự dưng hầu hết các đạo diễn làm phim về đề tài phá án thường lồng ghép những biến cố trong gia đình hay tuổi thơ mất mát của nhân vật chính vào chuỗi sự việc trong phim. Khai thác những vấn đề từ trong quá khứ để hình thành động cơ phạm tội trong tương lai là bước đi dễ thấy nhất trong đề tài này.
Một người có tuổi thơ bằng phẳng thì khi họ lớn lên, con đường thành công thường sẽ đầy ắp những cánh hoa. Ngược lại, với người có tuổi thơ bất hạnh nếu không có sự dìu dắt đúng hướng, con đường phạm tội chỉ là sớm muộn. Mô típ của những bộ phim phá án thường rơi vào trường hợp sau.
Nhưng đối với Catch Me If You Can thì hoàn toàn khác, biến cố đến với Frank khi anh đang ở độ tuổi ngông cuồng nhất của tuổi trẻ. Sự nghiệp của trụ cột chính trong nhà là bố anh dần xuống dốc, gia đình bị chính phủ tịch thu tài sản, bố mẹ Frank thương thảo chia gia sản sau khi ly hôn và đương nhiên, Frank cũng phải đưa ra quyết định của riêng mình, chọn ở với bố hay với mẹ.
Biến cố gia đình giáng xuống đầu chàng trai 16 tuổi vừa bị thôi học khiến chàng choáng ngợp, bần thần trong giây lát. Đối với văn hoá phương Tây mà nói, việc con cái muốn tự lập sớm là quá đỗi bình thường nơi đây. Bậc phụ huynh thương con theo một kiểu khác so với người dân Á Châu.
Vì thế, hành động bỏ nhà ra đi, lựa chọn sống tự lập của Frank không vấp phải sự phản đối nào. Frank ra đi mang trong mình ý chí và quyết tâm làm giàu, lấy lại tất cả những gì bố anh đã đánh mất. Với suy nghĩ non nớt của cậu bé vị thành niên, Frank tin rằng nếu anh có nhiều tiền thì hạnh phúc của bố mẹ sẽ được chắp nối.
Có thể nhận định rằng, mong muốn bố mẹ sẽ thành đôi một lần nữa, gia đình lại êm ấm như xưa của Frank là một động cơ hoàn toàn chính đáng để anh lao mình vào kiếm tiền. Thế nhưng, việc đi theo chủ nghĩa lừa đảo để làm giàu, lợi dụng khe hở của ngân hàng, vận dụng trí thông minh, ưu điểm của mình sai mục đích là một hướng đi lệch lạc, khoảnh khắc trả giá cho những hành động ấy chỉ là vấn đề thời gian.
Thêm nữa, sự giáo dục đến từ phía gia đình cũng góp phần hình thành tính cách và tư duy của con người. Hành trình lừa đảo của Frank được thúc đẩy bởi người bố, hay nói cách khác, người bố mồm mép, bị phạt vì trốn thuế, luôn hướng Frank đến ý nghĩ lách luật là chất xúc tác cho loạt hành vi phạm tội của Frank. Bố của Frank luôn hiện lên với vai trò là nạn nhân trong tất cả mọi việc.
Ông trốn thuế, tức giận vì bị tóm liền đổ lỗi, chửi rủa chính phủ mục nát. Vợ đòi ly hôn, ông than thở với con trai trong bất lực. Chính những điều này thôi thúc Frank kiếm tiền để hoà giải cho mối quan hệ của người đi trước.
Nói tóm lại, đạo diễn Steven Spielberg vừa tái hiện câu chuyện của chàng siêu lừa trẻ nhất nước Mỹ, vừa mượn sự đổ vỡ tình cảm vợ chồng của người bố. Bên cạnh đó hình ảnh điên cuồng loay hoay cứu vớt hạnh phúc gia đình của Frank Abagnale, để phản ánh hậu quả nghiêm trọng của sự thất bại trong việc nuôi dạy con cái, và những ảnh hưởng to lớn từ sự bất hòa của mái ấm.
Ngoài ra, Spielberg còn chỉ rõ một điều rành rành trước mắt nhưng ít cha mẹ nào nhận thấy rằng hành vi của thế hệ trước trong gia đình rất quan trọng, chúng góp phần định hình nên tính cách, thái độ và tư duy của con trẻ.
Chú hươu đơn độc trong chính con đường của mình
Suốt chặng đường lừa lọc của Frank, khán giả có thể nhận thấy sự khác biệt về dáng vẻ cả nét mặt của anh chàng giữa ngày và đêm.
Vào ban ngày, Frank hiện lên là một quý ông thành đạt trong nhiều lĩnh vực với trang phục biến tấu khác nhau, có khi anh khoác lên mình bộ đồng phục chỉnh tề của phi công, có khi anh xuất hiện với chiếc áo blouse cùng với mái tóc được chải chuốt, hôm khác là anh trợ lý luật sư với màn biện hộ đầy tự tin.
Trong một xã hội dễ dàng bị bề ngoài đánh lừa và trọng học thức, khi Frank mạo danh thành người trong các ngành nghề cần học thức cao như phi công, bác sỹ, luật sư, việc lừa lọc sẽ trở nên dễ dàng hơn. Điều này chứng tỏ tài trí vượt bậc của anh chàng.
Và khi sự lộng lẫy nhường chỗ cho nỗi lắng đọng trong tâm thức, hình ảnh Frank lẻ loi trong căn phòng tối hay một mình uống rượu trong quán bar cho thấy dù ban ngày anh có tự tin, có hào nhoáng dưới lớp vỏ bọc của một quý ông như thế nào đi chăng nữa, thì về đêm, anh vẫn chỉ là một cậu bé đơn độc tuổi vị thành niên đang loay hoay cứu vãn mái ấm anh từng có. Bằng chứng là Frank không có ai để trút bầu tâm sự, anh đành phải gọi để giãi bày nỗi lòng với Carl Hanratty - một nhân viên FBI đang truy lùng dấu vết của mình.
Có thể nói, Frank chính là chú hươu cô độc trong chính con đường anh tự vẽ ra. Cô độc cả về nghĩa bóng lẫn nghĩa đen. Ngay từ đầu, chỉ mỗi mình Frank là muốn tìm cách chắp vá hạnh phúc gia đình đã vụn vỡ từ lâu. Và khi tìm được giải pháp, cũng chỉ có Frank là người thực hiện chúng, đơn phương độc mã trong lối đi đã vạch sẵn.
Mặc dù được ra mắt vào thời kỳ công nghiệp điện ảnh còn thô sơ, nhưng Catch Me If You Can vẫn có một nét riêng để người xem ở mỗi giai đoạn nhớ đến. Ngoài diễn xuất uyển chuyển, ngoại hình điển trai của Leonardo DiCaprio, những thông điệp hết sức thiết thực từ bộ phim cũng là yếu tố làm nên sự thành công của bộ phim.
Cùng CineON "Renew Your View" trong từng bộ phim đình đám. Mỗi tác phẩm lại ẩn chứa những tình tiết, thông điệp và câu chuyện riêng mà biết đâu bạn đã bỏ lỡ? Tuyến bài Renew Your View sẽ mang đến cho độc giả loạt phát hiện, khám phá thú vị về những bộ phim đã trở nên quen thuộc nhưng còn ẩn chứa điều mới lạ trên màn ảnh Việt Nam và thế giới.
Nguồn: TH&PL