Trước giờ bạn vẫn nghĩ, meme đơn giản chỉ là một hình ảnh hay một đoạn clip chế được lan truyền với tốc độ chóng mặt trên các nền tảng số. Nhưng sự thật thú vị hơn nhiều, hãy nhìn cách mà TikTok sẽ cho bạn biết rằng một đoạn nhạc remix hay lời buôn chuyện của hội bà tám cũng có thể trở thành một meme.
“Meme” là j z tr?
Cụm từ meme được lăng xê và sử dụng phổ biến bởi rất nhiều người dùng trẻ, đặc biệt là gen Z. Nhưng đến khi ngồi lại nghiêm túc luận bàn, nhiều người mới thảng thốt rằng "Meme là j z tr?" và đôi khi còn không rõ cách đọc đúng.
Meme là "một quan niệm, hành vi, hoặc văn hoá lan truyền từ người này sang người khác trong một nền văn hoá thường với mục đích chuyển tải một hiện tượng, chủ đề, hoặc ý nghĩa cụ thể do meme đó đại diện" (Wikipedia). Nghe cao siêu là vậy chứ thật ra meme trở nên khá phổ biến bởi sự phát triển của văn hóa đại chúng với sự tác động mạnh mẽ của internet và các nền tảng mạng xã hội.
"Sound meme" có tên tiếng Việt thân thương là "Meme âm thanh", là một phần quan trọng của meme nói chung. Theo nhiều nhà Folklore học đầu thế kỷ 20, các meme này lan truyền dựa trên nhiều đặc điểm quan trọng của văn hóa đại chúng như "tính chất đối đáp", "khả năng diễn xướng", "hành động giễu nhại và châm biếm". Các trào lưu phổ biến trên mạng xã hội nói chung và TikTok nói riêng hiện nay rất dễ bắt gặp yếu tố "sound meme" như lips sing, cover, dance cover, nhép thoại.
TikTok - sân cũ trò mới cho meme âm thanh
Đọc vị "platform insight" của ứng dụng TikTok, mạng xã hội này có 2 yếu tố quan trọng đã giúp một âm thanh trở thành meme triệu lượt duet.
- Sở hữu kho lưu trữ âm thanh khổng lồ
Có rất nhiều tranh cãi xoay quanh câu chuyện bản quyền âm thanh trên TikTok, nhưng bỏ qua những lùm xùm này, có thể thấy mạng xã hội TikTok đã làm rất tốt trong việc thu thập và lưu trữ các dữ liệu âm thanh của người dùng trên thế giới. Khi bạn đăng tải một video ở chế độ công khai lên TikTok đồng nghĩa với việc bạn đã đóng góp một đoạn âm thanh mới toanh vào kho dữ liệu âm thanh của nền tảng này. Đặc biệt hơn, TikTok còn có chế độ lọc và tìm kiếm âm thanh rất thông minh.
- Cho phép sử dụng lại các đoạn âm thanh trong nguồn tài nguyên chung
Ngoài kho âm thanh đa dạng, TikTok còn cho phép người dùng sử dụng lại các đoạn âm thanh trên nguồn tài nguyên âm thanh chung này. Nghĩa là người dùng có thể duet hoặc chọn những đoạn âm thanh có sẵn để làm nhạc nền, chất liệu cho việc sáng tạo video. Chính điều này đã góp phần làm bùng nổ hiện tượng meme âm thanh trên TikTok.
Nhờ hai tính năng đặc biệt này, TikTok đã giúp rất nhiều người dùng sau 1 đêm bỗng chốc nổi rần rần, đôi khi chỉ nhờ một đoạn...nhạc chế 15s.
Sở hữu âm thanh thú vị, TikToker triệu view sau 1 đêm
Có 2 dạng người "một đêm thành sao" nhờ các meme âm thanh: thứ nhất là hiểu biết và nắm bắt rõ quy tắc lan truyền của các đoạn âm thanh trên TikTok, sau đó tạo ra một chiến dịch viral cho bài hát, âm thanh của riêng mình. Thứ hai là, "làm khùng làm điên" rồi...một đêm thành sao triệu view!
Nói đến trường hợp thứ nhất, nhiều nhãn hàng và ca sĩ đã dùng quy tắc lan truyền của âm thanh của TikTok để tạo ra các chiến dịch quảng bá rất hiệu quả, ví dụ như trường hợp ca khúc "Tháng năm" của Soobin Hoàng Sơn là một ví dụ, hoặc "Chàng trai sơ mi hồng" của Hoàng Duyên hay "Đón ánh mặt trời" đến từ CL team. Và gần đây là các ca khúc tuyên truyền phòng chống covid vô cùng hiệu quả dưới dạng lồng ghép qua các video cover dance.
Ngoài ra, cũng có rất nhiều ca khúc quốc tế khác làm mưa làm gió dạo thời gian gần đây như "Talking to the moon" của (Bruno Mars) hay đình đám cỡ "Build a Bitch" giúp Bella Poarch 1 đêm thành sao với ca từ cực trend và gây nghiện.
Ở trường hợp còn lại, nhiều TikToker nổi tiếng nhờ việc chế lại các đoạn nhạc cũ theo một cách bắt tay hơn, rồi đoạn nhạc ấy được lan truyền đến rất nhiều người dùng khác bởi độ bắt tay và hài hước của nó. Một ví dụ điển hình chính là chiếc meme âm thanh "Chào anh em là con gái miền Tây" của Mew Amazing hay "Watermelon sugar hai bàn tay của em như hai con bướm xinh xinh" của Chi Xê.
Đỉnh cao hơn nữa là việc nhép lại các đoạn thoại nổi tiếng trên sóng truyền hình, gần đây có Mai Bảo Vinh với "em thấy anh hơi quá đáng rồi đó" của Võ Hoàng Yến và "nếu muốn làm vai phụ mờ nhạt trong cuộc đời tôi" của Cao Thiên Trang trong chương trình truyền hình thực tế đình đám Next Top Model.
Ngoài ra, còn có những đoạn âm thanh hết sức đời thường cũng bỗng chốc giúp các TikToker nọ nổi bần bật sau một đêm. Ở đây xin được nhắc đến Lê Thụy với chiếc meme "Uống cô cô nớt không?" hay Tun Phạm với "Em có sai với ai đi nữa!"
Hoặc ngớ ngẩn hơn cả đôi khi là một đoạn âm thanh buôn chuyện của mẹ và hội bà tám trong xóm bỗng chốc cũng nổi đình nổi đám như trường hợp dưới dây:
"Sound meme" vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh hiện tại, khi người dùng đòi hỏi nhiều hơn vào việc không chỉ nhìn cái đẹp, xem điều thú vị mà nghe cũng phải hay nữa cơ! Bạn đã sở hữu một meme âm thanh nào chưa? Biết đâu sáng mai sẽ nhắc đến bạn với một câu nói bất hủ nào đó trên TikTok!
Nguồn: TH&PL