Suốt 2 thập kỉ qua, Hip Hop nói chung và Rap nói riêng ở Hàn Quốc đã phát triển song song cùng với sự lan toả mạnh mẽ của làn sóng Hallyu, góp phần giúp thị trường Kpop trở nên đa sắc hơn. Không đơn thuần chỉ dừng lại ở 1 bộ môn đường phố, Rap đã trở thành 1 thể loại nhạc đại chúng ở xứ sở kim chi và cạnh tranh ngang hàng với các dòng nhạc thị trường khác.
Có thể nói, hiện tại chính là thời kỳ hoàng kim của nhạc Rap ở Việt Nam, sau quá trình đấu tranh vượt qua định kiến trong suốt thời gian dài. Những Rapper Việt kiên trì với nghề phải vượt qua bao khó khăn để thành công như hiện tại. Wowy và Karik từng không có đủ tiền để mua một ổ bánh mì, Đạt G từng đi bán kẹo kéo, Đen Vâu 7 năm làm công nhân vệ sinh,... và rất nhiều Rapper khác phải sống một cuộc đời vất vả để nuôi lớn niềm đam mê với Rap. Cho đến 2020, Rap mới thực sự “lên đỉnh” nhờ việc có các sân chơi dành cho bộ môn này mà chương trình Rap Việt chính là nhân tố quan trọng mang đến những sự ảnh hưởng to lớn.
Tuy nhiên, những “người chơi hệ Rap” ở Hàn Quốc lại may mắn hơn các đồng nghiệp Việt Nam khi thể loại này đã được chấp nhận và có sự ủng hộ rộng rãi từ sớm. Không chỉ vậy, nhạc Rap ở xứ sở kim chi còn có một vị trí nhất định và luôn cạnh tranh ngang hàng với sản phẩm pop ballad trên các bảng xếp hạng trong nước. Tại những lễ trao giải hàng đầu của quốc gia này, Rap/Hip Hop còn có hạng mục trao giải riêng ngang với Pop hay Trot. Và rất nhiều cái tên đình đám như Psy, Tablo, G-Dragon, San E, Jay Park, Zico… thường xuyên chiếm thế thượng phong trên các “mặt trận”, từ bảng xếp hạng âm nhạc cho đến các lễ trao giải lớn.
Thế hệ tiên phong của Hip Hop tại Kpop
Ngay từ thập niên 90 - thời điểm bắt nguồn cho văn hoá nhóm nhạc thần tượng ở Hàn Quốc (Kpop), đã có những nhóm nhạc Hip Hop nổi tiếng. Nổi bật nhất có lẽ là Seo Taiji And Boys, nhóm nam 3 thành viên, trong đó có Yang Hyun Suk là người sáng lập kiêm chủ tịch YG Entertainment sau này. Đây là một nhóm nhạc Hip Hop kiểu mẫu khi theo đuổi thể loại chính là rap, và tất cả thành viên đều có thể nhảy street dance (điệu nhảy đường phố). Không khác gì các nghệ sĩ thuộc những dòng nhạc đại chúng, Seo Taiji And Boys quảng bá các sản phẩm âm nhạc của mình trên các sân khấu hàng tuần ở những nhà đài lớn như KBS, MBC… Nhóm cũng thường xuyên xuất hiện trên các chương trình truyền hình, và quan trọng nhất là sở hữu cả fandom cùng màu sắc tượng trưng, hệt như các nhóm nhạc thần tượng khác.
Đến những năm 2000, Hip Hop nói chung và Rap nói riêng ở Hàn Quốc đã phát triển song song cùng với sự lan toả mạnh mẽ của làn sóng Hallyu, góp phần giúp thị trường Kpop trở nên đa sắc hơn. Trong số đó, Epik High chính là cái tên tiêu biểu nhất. Ra mắt từ 2003 với 2 Rapper và 1 DJ, các sản phẩm của nhóm đều là những bản Rap. Năm 2005, album Swan Songs đã giúp nhóm đại thắng khi đem về hàng loạt giải thưởng trong các sự kiện cuối năm: Artist Of The Year tại KBS Music Awards và SBS Music Awards, Best Hip Hop Artist (Golden Disk Awards), Best Hip Hop Music Video (Mnet KM Music Video Festival Awards)...
Trong suốt 17 năm hoạt động, trải qua nhiều thăng trầm, cái tên Epik High đến hiện tại được xem như huyền thoại cho dòng nhạc Hip Hop ở Hàn Quốc. Sự thành công của nhóm không chỉ dừng lại trong nước mà còn được chứng minh trên thị trường quốc tế khi thường xuyên được mời biểu diễn tại các lễ hội âm nhạc lớn ở nhiều quốc gia. Đặc biệt, năm 2016, Epik High vịnh dự trở thành nhóm nhạc Hàn Quốc đầu tiên được mời biểu diễn tại Coachella - lễ hội âm nhạc lớn nhất hành tinh. Với độ nhận diện và ủng hộ từ lượng lớn công chúng ở thị trường quốc tế, năm 2019, Epik High đã kí hợp đồng độc quyền với William Morris Endeavour - một trong những công ty giải trí lớn nhất nước Mỹ, sở hữ những ngôi sao hàng đầu như Adele, Rihanna, Drake, Bruno Mars, Sam Smith, Alicia Keys,...
Bên cạnh Epik High, cũng có không ít cái tên khác đã góp phần vào sự phát triển của nhạc Rap (Hip Hop) tại Hàn Quốc trong giai đoạn này. Dynamic Duo - bộ đôi Rapper Choiza và Gaeko là một điển hình. Ngoài việc chiến thắng nhiều giải thưởng trong sự nghiệp kể từ khi debut vào năm 2004, Dynamic Duo còn là chủ nhân của album hip hop bán chạy nhất mọi thời đại ở Hàn Quốc - Taxi Driver. Hay như Drunken Tiger - nhóm các Rapper ra mắt năm 1999, từng chiến thắng nhiều giải thưởng quan trọng, ngay cả ở những hạng mục cạnh tranh cùng các sản phẩm thuộc các thể loại khác: MV Of The Year (MAMA 2005, Golden Disk Awards 2005), Best Disk Of The Year (Golden Disk Awards 2009), Record Of The Year (Seoul Music Awards 2010)...
Gameshow - Bệ phóng góp phần tạo nên sự phát triển mạnh mẽ
Gần nhất là trong 10 năm vừa qua, Rap nói riêng và Hip Hop nói chung ở Hàn Quốc đã “chuyên nghiệp hoá” rõ ràng khi nhiều công ty, hãng thu âm chuyên về Rap/Hip Hop được thành lập. Những cái tên như The Black Label, Illionaire Records, AOMG, HIGHGRND… ra đời, quản lý các Rapper, tương tự như các công ty giải trí quản lý idol. Nhờ vậy, nhiều sản phẩm Rap dễ dàng thành hit bởi có đội ngũ sản xuất “hịn” và có kế hoạch quảng bá được tính toán cẩn thận.
Nếu như ở Việt Nam, Rap Việt đã giúp các Huấn Luyện Viên lẫn thí sinh đều gia tăng độ nhận diện và ủng hộ từ công chúng, đồng thời đưa Rap đạt đến thời kì “đỉnh cao” như hiện tại. Thì ở Hàn Quốc, những sân chơi về Rap đã có từ nhiều năm trước và qua đó góp phần giúp thể loại này phát triển mạnh hơn nữa tại thị trường âm nhạc trong nước. Khởi nguồn từ Show Me The Money mùa 1 (2012), xứ sở kim chi đã liên tục có nhiều sân chơi khác dành cho Rap trong suốt những năm qua như Unpretty Rapstar, High School Rapper, Hip Hop Nation,...
Không chỉ là bệ phóng danh tiếng cho các Huấn Luyện Viên hay thí sinh, những chương trình Rap này còn tạo ra vô số các bản hit “thống trị” BXH nhạc số trong nước. Chỉ xét riêng số bản hit từ Show Me The Money cũng đủ thấy sự ủng hộ của công chúng Hàn đối với nhạc Rap nhiều đến mức nào. Go của Bobby (iKON) trong mùa 3 đã đạt #1 trên các BXH hàng đầu như Genie, Olleh, Naver, Bugs… 1 năm sau đó, Fear của Mino ft. Taeyang (BigBang) đạt all-kill trên toàn bộ BXH nhạc số. Đặc biệt, ở mùa 5, Show Me The Money đã tạo nên “cơn bão” khi các track từ chương trình “đổ bộ” loạt BXH và gần như chiếm trọn top 10.
Vị thế của Rapper trong làn sóng Hallyu
Thời gian đầu, bên cạnh ngoại hình, các thành viên trong những nhóm nhạc thần tượng ở Hàn Quốc chỉ cần hội tụ 2 khả năng chuyên môn là hát và nhảy. Tuy nhiên, kể từ thế hệ thứ 2 (2004 - 2011), hầu hết các nhóm đều có ít nhất 1 thành viên đảm nhận vai trò Rapper. Cái tên tiêu biểu nhất cho thời kì này không ai khác ngoài “huyền thoại” BigBang. “Gà cưng” từ YG không chỉ có 1 mà có đến 2 Rapper trong nhóm: T.O.P và G-Dragon. Đặc biệt, không chỉ thành công với các hoạt động của BigBang, G-Dragon được xem là một trong những Rapper hàng đầu Hàn Quốc với vô số các bản hit solo. Chính vì vậy, không phải ngẫu nhiên mà truyền thông luôn dành tặng nam Rapper danh xưng “ông hoàng Kpop”.
Nhắc đến các Rapper nổi bật xuất thân từ nhóm nhạc thần tượng chắc chắn không thể bỏ qua Jay Park - cựu thành viên 2PM và là “ông chủ” của công ty AOMG. Anh chàng tài năng này ngoài việc sở hữu các bản hit như Lotto, Mommae,.. còn đào tạo, giúp đỡ nhiều Rapper khác qua việc làm Huấn Luyện Viên Show Me The Money và CEO - producer của AOMG. Jay Park cũng từng hợp tác với những Rapper quốc tế như B.o.B hay 2 Chainz.
Có con đường phát triển tương tự như Jay Park khi là thành viên của 1 nhóm nhạc thần tượng, từng làm Huấn Luyện Viên Show Me The Money và cuối cùng là lập công ty riêng, Zico cũng là Rapper thành công ở thời điểm hiện tại. Năm 2015, anh từng cùng Mino (Winner) “làm mưa làm gió” các BXH với hit Okey Dokey. Mới đây nhất, “siêu hit” Any Song của Zico vừa phá kỷ lục ca khúc có số giờ đạt Perfect All Kill nhiều nhất trên hệ thống nhạc số ở Hàn Quốc từ trước đến nay.
Bên cạnh loạt cái tên có sự nghiệp solo rực rỡ, Kpop còn không ít những Rapper tài năng đang hoạt động cùng các nhóm nhạc thần tượng. Bobby (iKON), Mino (Winner), Mark (NCT), RM - Suga - J-Hope (BTS),... và rất nhiều cái tên khác đã và đang giúp nhạc Rap giữ vững sự ủng hộ từ công chúng Hàn qua những sản phẩm chung của nhóm.
Dấu ấn mạnh mẽ từ các “bóng hồng”
Ở châu Á nói chung, Rap dường như vẫn là sân chơi nghiêng về phái mạnh nhiều hơn khi số lượng nữ Rapper thành công còn rất ít. Dù vậy, tại Hàn Quốc, các nữ Rapper đâu đó đã có nhiều thành tựu nổi bật. Bên cạnh Show Me The Money, chương trình Unpretty Rapstar cũng được tạo ra dành riêng cho phái nữ. Qua 3 mùa tổ chức, Unpretty Rapstar giúp “đưa ra ánh sáng” nhiều gương mặt tài năng. Không chỉ có các Rapper từ Underground, đây còn là cơ hội để thành viên từ các nhóm nhạc nữ đã đang hoặc sắp ra mắt tham gia nhằm chứng minh khả năng của mình.
Nếu phải kể những cái tên nữ Rapper được xếp hàng đầu trong vài năm gần đây, đó sẽ là: Cheetah, Jessi, Heize, CL (2NE1), HyunA (4 Minute), Soyeon ((G)I-DLE),... Thời điểm hiện tại, Jessi chính là Rapper được săn đón nhiều nhất trong số các nữ Rapper Hàn Quốc. Mới nhất, cô nàng phá kỉ lục nghệ sĩ nữ đạt Perfect All Kill nhiều giờ nhất với Don’t Touch Me - ca khúc được phát hành cùng nhóm nhạc dự án Refund Sisters. Bên cạnh Jessi thì Heize cũng là cái tên nổi bật khi được xem là một trong những “quái vật nhạc số” bởi sản phẩm cô nàng phát hành hầu hết đều đạt All Kill.
Trong số các nhân tố trẻ tiềm năng, Soyeon là cái tên nổi bật nhất. Trưởng nhóm (G)I-DLE đã từng vào đến bán kết Unpretty Rapstar mùa 2 khi chỉ mới là thực tập sinh. Hiện tại, dù chỉ mới hoạt động 2 năm nhưng cô nàng đã là chủ nhân của nhiều bài hit sáng tác cho (G)I-DLE cũng như cho các nghệ sĩ khác. Với những biểu hiện ở "thì hiện tại", chắc chắn rằng trong tương lai thị trường Rap ở Hàn Quốc sẽ còn chứng kiến nhiều hơn nữa những thành công của các nữ Rapper.
Nhắc đến sự phát triển của Rap/Hip Hop ở xứ sở kim chi để nhìn về Rap/Hip Hop ở thị trường nước nhà. Hy vọng nhạc Rap tại Việt Nam sẽ không như lời JustaTee dự đoán (phỏng vấn với VieZone ở thảm đỏ chung kết Rap Việt): “Thời hoàng kim này sẽ kéo dài khoảng 2 - 3 năm”. Mà nhiều hơn thế, những Rapper sẽ luôn giữ được chỗ đứng nhất định trong thị trường âm nhạc Việt Nam về sau, như cách các Rapper Kpop được công nhận từ lâu, hay xa hơn nữa là như hàng loạt các Rapper đứng trên đỉnh cao của thế giới bây giờ.
Nguồn: TH&PL