Moonlight tái hiện gần như hoàn hảo các mặt tối còn tồn tại đầy nhức nhối trong xã hội, lấy chất liệu từ cuộc sống đời thực để rồi thăng hoa đầy ấn tượng và sâu lắng.
Thoạt nhìn, Moonlight như một trái sầu riêng đầy gai góc và khó nuốt khi truyền tải thông điệp về người da màu và đồng tính. Nhưng ẩn sâu trong đó, Barry Jenkins không chỉ xuất sắc khắc họa hình ảnh một người đồng tính da màu mà còn mô tả một cách tuyệt vời những gam màu của cuộc sống.
Trong những gam màu đó, ta như tìm thấy bản ngã của chính mình qua câu chuyện của Chiron - câu chuyện định kiến xã hội nhào nặn nhân cách con người, câu chuyện về nỗi sợ và ám ảnh dằn vặt, câu chuyện về hành trình tìm kiếm tình yêu và sứ mệnh của cuộc sống…
Hành trình chạm đến tượng vàng Oscar
Sau thành công của bộ phim đầu tay Medicine for Melancholy (2008), đạo diễn da màu Barry Jenkins tiếp tục nuôi ước mơ chinh phục các đỉnh cao nghệ thuật phim ảnh khác, nhưng anh không thành công. Vốn có niềm đam mê lớn và lòng quyết tâm cao, tháng 1 năm 2013, Barry Jenkins bắt tay vào sản xuất bộ phim thứ hai cùng với sự động viên và cổ vũ của nhà sản xuất Adele Romanski.
Bộ phim được xây dựng dựa trên cuốn tiểu thuyết In Moonlight Black Boys Look Blue (Tạm dịch: Dưới ánh trăng có những chàng da đen buồn bã) của tác giả Tarell Alvin McCraney. Tác giả cuốn truyện và Barry Jenkins cùng nhau bắt tay viết nên kịch bản cho một bộ phim độc lập với giá trị sản xuất chỉ vỏn vẹn 5 triệu USD.
Moonlight là câu chuyện hồi ức của hai đồng biên kịch đã chạm đến trái tim nhiều người và chinh phục những nhà phê bình khó tính trong hội đồng thẩm định phim. Kịch bản này đã giành được giải thưởng "Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất".
Câu chuyện trong Moonlight được thể hiện qua ba lát cắt của thời gian. Cũng như 3 tầng hương của nước hoa, bộ phim khiến khán giả lưu luyến mãi không quên. Câu chuyện đó xoay quanh cậu bé da màu Chiron lớn lên trong một khu phố tại Miami, California, bao quanh bởi tệ nạn, nghèo đói.
Trong suốt ba giai đoạn cuộc đời - cuộc sống bên bà mẹ nghiện ngập và bạn bè bắt nạt của Little, tuổi vị thành niên và khám phá giới tính của Chiron, cuối cùng là cuộc đời trưởng thành sau bao biến cố của Black - dù Chiron có trưởng thành và tạo cho mình lớp vỏ bọc cứng rắn ra sao, thì sâu trong thâm tâm anh vẫn là một tâm hồn mỏng manh, đầy tổn thương và những vết sẹo khó lành trong quá khứ.
"Đã có một thời gian tôi nghĩ rằng bộ phim này là không thể vì tôi không thể làm cho nó thành hiện thực, mang bản thân tôi kể câu chuyện của người khác", Barry Jenkins phát biểu trên sân khấu Oscar.
Nốt trầm buồn về cuộc sống và tình yêu
Bối cảnh trong phim cho thấy, xã hội hiện đại không còn phổ biến vấn đề bạo lực và phân biệt chủng tộc. Tuy nhiên đâu đó vẫn còn tồn tại niềm bức xúc, nhen nhóm lên những cuộc đấu tranh đang bị dồn nén. Những biến động trong cuộc đời Little cho thấy điều đó. Điều mà cậu hứng chịu không chỉ là bạo lực, nước mắt mà đó còn là những lời nói đả kích làm tổn thương tâm hồn của đứa trẻ mong manh.
Tệ nạn xã hội là một trong những lý do khiến người da màu không thoát ra được cảnh đời u tối. Đối với Chiron cậu luôn tìm kiếm những điều tốt đẹp trong cuộc sống khi mà bao quanh cậu là nghiện ngập, hút chích, người thân duy nhất của cậu là mẹ cũng cần những "nàng tiên" để đưa mình ra khỏi sự thật phũ phàng mỗi đêm rồi lại cuống cuồng tự nhốt mình bên ngoài căn nhà mỗi khi mặt trời ló rạng.
Xã hội luôn gắn lên những con người cùng cực ấy một cái mác nghèo khó và tệ nạn. Chỉ duy nhất Kevin là người thấu hiểu. Anh giúp Chiron chống lại những đứa trẻ bắt nạt khi còn nhỏ. Anh là làn gió mới trong cuộc đời Chiron, khiến mọi thứ xung quanh Chiron như ngừng lại để rồi chỉ còn nghe thấy âm thanh thổn thức của con tim mình. Ở bên Kevin, Chiron mới sống đúng bản chất thật của mình, hiền lành nhất, chân thật nhất.
Thế nhưng, xã hội luôn chứa đầy những thái độ xa lánh và kỳ thị đẩy hai nhân vật đến một mối tình cay đắng và đượm màu buồn bã. Đến đây, người xem dần nhận ra những giá trị thực giữa con người với con người, con người và thế giới xung quanh, điều gì làm nên giá trị thực của mỗi con người.
Vẻ đẹp bị chôn vùi dưới những bi kịch của xã hội
Moonlight không có cao trào, không có những cú cua khét, không kịch tính. Nhịp phim chậm và tĩnh. Phim tập trung miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật giữa những khoảng không trống rỗng.
Quay trở về thời thơ ấu, khi Chiron gặp Juan, kẻ buôn thuốc phiện với tấm lòng hào phóng. Ở Juan, Chiron thấy hình ảnh người cha mà mình chưa từng có, ngược lại với Juan, anh thấy Chiron như hồi tưởng về tuổi thơ của mình, một tuổi thơ lạc lối, thiếu vắng hơi ấm và bao bọc. Có lẽ vì thế mà mỗi bài học Juan dạy cho Chiron đều mang một ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống.
Juan dạy Chiron học bơi vỡ lòng, nhưng anh không thể bơi hộ cậu, việc chìm hay nổi là do chính bản thân cậu quyết định. Biển nước cũng như biển đời, chìm hay nổi là do cậu quyết định. Nước đóng vai trò như một yếu tố tâm linh trong phân cảnh này, hình ảnh Juan đỡ Chiron dập dìu trong sóng nước gợi nhớ đến những lễ rửa tội trong nhiều tôn giáo, nghi lễ có ý nghĩa thanh tẩy, tái sinh lần nữa.
Đối với Juan, anh luôn nhắn nhủ Chiron rằng đừng để những phán xét của người khác định đoạt cuộc đời mình, hãy tự nhìn nhận bản thân một cách đúng đắn để rồi quyết định mình là con người như thế nào. Và rồi cậu quyết định trở thành Black vì cậu từ chối trở thành Blue yếu đuối, trở thành một kẻ cơ bắp buôn thuốc phiện, trở thành Juan thứ hai.
Cái cách mà Juan dạy bơi cho cậu bé, như thể chuẩn bị hành trang cho cậu để luôn sẵn sàng đối mặt với những con sóng khắc nghiệt trong cuộc đời.
Moonlight đẹp trong từng cảnh quay rất thật và "tình". Mỗi một góc quay, một phân cảnh của bộ phim đều ẩn chứa một nét đẹp, một nét duyên dáng đầy ẩn dụ của đạo diễn. Không vì thế mà bộ phim trở nên khó hiểu, ngược lại, bộ phim trở nên sâu lắng hơn và "tĩnh" hơn.
Moonlight không chỉ đẹp ở nhân vật mà còn đẹp ở những ngôn ngữ không thành lời kể về câu chuyện nó muốn truyền tải. Nhà quay phim James Laxton đã giúp đạo diễn gói ghém những cảm xúc của nhân vật vào những gam màu cơ bản như xanh, đen, trắng, vàng, đỏ giúp người xem nhận ra và suy nghĩ về giá trị của những khung hình.
Kết
Suy cho cùng, Moonlight là bộ phim đáng để chiêm nghiệm với màu sắc và hình ảnh trần trụi, dễ xem, dễ hiểu, dễ suy ngẫm và dễ đi vào lòng người. Để rồi đến cuối cùng người xem vẫn còn băn khoăn với câu nói: "Moonlight makes black boys look blue".
Và cuối cùng để trả lời cho câu hỏi: "Liệu Moonlight có xứng đáng là 'Phim hay nhất' của giải thưởng Oscar danh giá?" Câu trả lời chắc chắn là có, không chỉ tại thời điểm hiện tại mà mãi mãi về sau.
------
Ngày 28/6/1969 được coi là mốc đánh dấu bước khởi đầu của phong trào đấu tranh đòi quyền lợi cho cộng đồng LGBTQ+ trên toàn thế giới, cũng là căn nguyên của Tháng Tự Hào sau này, một dịp để toàn thế giới tôn vinh sự đa dạng về giới và tính dục. Sau 52 năm, ngày 28/6 năm nay, tập trung chia sẻ những câu chuyện về cộng đồng LGBTQ+ Việt nhưng đặt trong giá trị thiêng liêng của tình cảm gia đình vì 28/6 cũng là ngày Gia đình Việt Nam. Hãy cùng lắng nghe để xóa bỏ những định kiến còn tồn tại vì sự bình đẳng cho cộng đồng LGBTQ+!
Nguồn: TH&PL