Lời trần tình điển hình cho sự tổn thương phía sau ánh hào quang khi lỡ mang bổn phận ''người của công chúng''.
Britney Spears có thật sự tệ hại như truyền thông đã đóng khung?
Trong những người nổi tiếng từng có scandal, Britney Spears có lẽ là nhân vật kém may mắn nhất khi những vấn đề riêng tư của cô đã trở thành vũ khí chống lại bản thân trong cuộc chiến giành quyền bảo hộ.
Ra mắt vào ngày 5 tháng 2 của năm nay, bộ phim tài liệu Framing Britney Spears của New York Times Presents là một hành trình khai thác sự thật về đời sống của biểu tượng nhạc pop nổi danh một thời, đồng thời cũng là một sự phản ánh cay đắng về một hệ thống truyền thông nghiệt ngã đã góp phần gây nên tình cảnh khốn khổ của ''người phụ nữ chưa trưởng thành'' (cách truyền thông đã nói về Britney Spears).
Trong rất nhiều năm qua, Britney Spears luôn được miêu tả như một thảm họa không thể cứu chữa. Truyền thông sử dụng hình ảnh của Britney để ám chỉ về danh sách một loạt những người phụ nữ đã sống một tuổi trẻ rực rỡ, rồi sau đó tự buông thả để bản thân trượt dốc dài trên con đường sự nghiệp lẫn đời tư.
Họ được gắn liền với những khái niệm như nổi loạn, trò cười, không thể cứu vãn, lập dị. Riêng với Britney Spears, vào năm 2007 cô đã có hành động cạo đầu trước ống kính vì suy sụp. Cánh báo giới cay nghiệt dự đoán rằng: ''Liệu cô ta sẽ chết vì sốc thuốc hay tự tử như Marilyn Monroe? Hay sẽ chết đi như Anna Nicole (chết vì sốc thuốc)? Không ai đủ can đảm để hỏi nhưng chắc ai cũng thắc mắc về điều đó''.
Đời tư của Britney Spears thật sự quá rắc rối để có thể trình bày đầy đủ các khía cạnh của cả một quãng thời gian dài bị ngược đãi và soi mói trong một bộ phim tài liệu. Nếu vô tình cắt một lát cắt của cuộc đời ấy và trình chiếu, thì cũng giống như việc cho khán giả nhìn cô ấy qua ''những tấm ảnh rẻ tiền'' (theo lời của Britney) được chụp từ báo lá cải. Họ chỉ nhìn thấy một Britney Spears ngấp nghé bên bờ vực loạn trí cô ấy không ổn định, mất kiểm soát, cần người chịu trách nhiệm bảo hộ.
Thấu hiểu cho điều đó, nữ đạo diễn Samantha Stark của Times đã sản xuất bộ phim theo một tuyến thời gian trung lập nhất, nhưng cũng đầy đủ nhất. Việc để khán giả chứng kiến sự việc theo trình tự thời gian không chỉ là để tạo nên sự gắn kết, mà còn để khơi gợi lòng thấu cảm triệt để nhất dành cho nhân vật chính của câu chuyện. Phim cũng có đề cập đến phong trào Giải phóng Britney (#FreeBritney) để ủng hộ cho việc gỡ bỏ quyền giám hộ của bố Britney Spears đối với cô.
Để làm rõ sự công bằng cho những khán giả còn chưa có đủ niềm tin với Britney, bộ phim vẫn không giấu đi những vấp ngã mà Britney đã từng trải qua. Sau sự đổ vỡ mối tình với Justin Timberlake, sự nghiệp của Britney trượt dài, không hẳn là vì tâm lý tổn thương của cô, mà là hành vi ''đóng khung'' mà người khác đặt lên cô. Họ dường như không từ bỏ bất kì cơ hội nào để khai thác đời tư của người nổi tiếng.
Thập niên 2000 là thời kì các báo lá cải lên ngôi. Britney bị ''săn'' theo đúng nghĩa đen bởi phóng viên để lấy được những tấm ảnh suy sụp, tiều tụy của cô. Chương trình Family Feud một thời gây phẫn nộ cho cộng đồng fan của Britney khi đưa ra trò đùa rằng cô không chỉ mất con và sự minh mẫn mà còn mất cả nhân phẩm của mình.
Thời điểm đó, Britney bị kiểm soát hoàn toàn, không được gặp con cái, bầu cử hay lái xe. Người ta nghĩ cô có khả năng tổn thương người khác trong khi cô mới chính là người bị tổn thương.
Nhưng dường như hướng đi đó đã khiến cho bộ phim không đạt được hiệu quả mà họ mong muốn. Việc khai thác các yếu tố kể trên chứng minh được Britney là người tốt - theo nghĩa cô không cố tình trở thành kẻ nổi loạn trước công chúng, nhưng không đủ khẳng định cô đủ ổn định về mặt tâm lý. Mọi việc có lẽ mới chỉ dừng ở bước đầu cho việc nhìn nhận lại một con người, chứ chưa phải là đón nhận lại một con người.
Điều gì mới thật sự tệ hại?
Không thể phủ nhận Britney Spears là nạn nhân của hai hệ thống văn hóa thô thiển: kì thị nữ giới (misogyny) và đóng khung. Sự kì thị nữ giới thể hiện thái độ ngược đãi cho nữ ngôi sao rõ nhất kể từ khi chia tay Justin Timberlake.
Họ phẫn nộ vì một cô gái nổi tiếng, có tất cả nhưng lại kiêu căng với một chàng trai. Tạp chí Details còn từng viết rằng: ''Ít ra anh ấy (Justin Timberlake đã từng cởi được quần của Britney Spears''. Đó là một cái nhìn thiển cận và thô tục nhất có thể thể hiện với một người phụ nữ.
Kể cả phía nữ giới cũng phán xét Britney đang cố xây dựng hình ảnh một cô gái hư chỉ để nhận được thêm nhiều sự chú ý khi liên tục để cho phóng viên bắt được những khoảnh khắc ướt đẫm mồ hôi khi lái xe qua đường, xuất hiện nơi công cộng với đầu tóc rối bù, ăn mặc hở hang.
Và rõ ràng hơn cả, bi kịch của Britney đến từ truyền thông. Cô là nạn nhân của một thời kì mà tại đó hệ thống xã hội sơ khai của Internet khiến cho công chúng ''khao khát'' những tin lá cải giải trí đời sống tin thần của họ, hơn là những tin chính thống.
Một đời tư đầy những yếu tố gây sốc như của Britney Spears giống như vùng mỏ vàng để truyền thông khai thác, đóng khung, thao túng cơn khát thông tin của độc giả. Tựa đề của bộ phim của phần nào ám chỉ đến hình thức đóng khung này.
Hai yếu tố đó chưa bao giờ bị lên án trực tiếp, nhưng có thể thấy rõ chúng luôn song hành trong hành trình biến cô ca sĩ đáng mến trở thành một người phải cầu xin sự tự do. Sau khi bộ phim được ra mắt, trên Twitter đã có những cuộc thảo luận về lập trường cư xử của công chúng với người nổi tiếng. Có lẽ đã đến lúc, chúng ta vứt bỏ sự nhạy cảm đầy thiên kiến, để học cách trở nên tử tế hơn với những người đã cống hiến tài năng của họ cho công chúng.
Kết
Hiện nay, Britney vẫn đang tiếp tục hành trình bác bỏ quyền bảo hộ của bố cô để lấy lại sự tự do cho chính mình. Trong nửa đầu phiên tòa, cô chia sẻ: ''Thưa toà, tôi ở đây không làm nô lệ cho ai cả. Khi tôi nói với thế giới tôi ổn và hạnh phúc, đó hoàn toàn là nói dối. Tôi tức giận, trầm cảm, tôi không thể ngủ được. Tôi muốn được lắng nghe. Tôi muốn được thay đổi. Tôi chỉ muốn cuộc sống của tôi trở lại''.
Câu chuyện của cô vẫn chưa thể dự đoán được cái kết sẽ như thế nào, nhưng ít ra Framing Britney Spears vẫn là một lời trần tình mạnh mẽ, đầy sức thuyết phục để trao cơ hội cho Britney được mang cuộc sống của mình trở lại.
Nguồn: TH&PL