Đạo diễn Phan Đăng Di chia sẻ về ngành biên kịch Việt Nam, cũng như những thế khó mà nhà làm phim Việt Nam phải vượt qua nếu muốn bước vào sân chơi quốc tế.
Trong khuôn khổ của talkshow do Khoa Biên kịch, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP. HCM tổ chức, đạo diễn Phan Đăng Di chia sẻ nhiều về những trăn trở của nghề làm phim. Khi hỏi về tương lai phim Việt khi bước ra sân chơi quốc tế, ông thẳng thắn: "Cứ làm phim hay, chất lượng tốt cái đã, còn chuyện vươn ra thế giới còn xa lắm".
"Phim Việt cực kỳ thiếu nội dung, và những nội dung hiện tại đang rất yếu. Thế hệ các bạn có cách tiếp cận nghệ thuật khác chúng tôi. Khi tôi xem TikTok Trung Quốc, tôi thấy cách kể chuyện của họ rất giỏi. Việt Nam có bắt chước, nhưng không bằng. Rõ ràng ở đây chúng ta thấy được vai trò của người biên kịch. Với sự phát triển của công nghệ, các biên kịch trẻ có rất nhiều cách để học hỏi. Ngay cả làm một clip TikTok dài 30 giây mà chưa hay, thì đừng nghĩ đến chuyện có thể làm những kịch bản dài hơn mà hay được", Phan Đăng Di nói.
Theo Phan Đăng Di, kịch bản phim Việt Nam còn rất xa mới bắt kịp thế giới. Một trong những lý do ông đưa ra là biên kịch Việt Nam ít đọc, thiếu nghiên cứu, xem phim. "Tôi nghĩ đó là những điều cần thiết để một bộ phim chân thực hơn. Tôi may mắn khi có nhiều thời gian để nghiên cứu, đọc sách xem phim. Vì vậy, tôi luôn làm phim với tâm thế thoải mái, với di sản dồi dào là những chất liệu văn chương mình từng đọc được, phát triển ra thành trí tưởng tượng rất riêng".
Phim ảnh xuất phát từ mong muốn của con người. Cùng đề tài cô đơn giữa đô thị, theo Phan Đăng Di, đạo diễn phim nghệ thuật và phim giải trí sẽ có sự khác biệt. "Ở vai trò đạo diễn giải trí, giả sử ông ta có cô đơn đến mấy, thì khi kể câu chuyện trên màn ảnh nếu chỉ có góc nhìn cá nhân thì sẽ thất bại. Không chỉ đạo diễn, mà cả nhà sản xuất và toàn ê-kíp cũng mang áp lực phải làm phim sao cho đại chúng cảm thụ được. Thường thì các hãng phim nước ngoài để có một bộ phận nghiên cứu thị trường trước khi bắt đầu dự án", Phan Đăng Di nói.
Nhà làm phim cũng chia sẻ với dòng phim nghệ thuật, hay phim "tác giả", thì quyền quyết định nằm trong tay nhà làm phim. Vì đó chỉ là quyết định một người, nên nhiều khả năng phim sẽ không chạm được đến nhiều khán giả. Nếu một bộ phim không kể vì khán giả thì chắc chắn sẽ rất khó phổ biến.
Theo Phan Đăng Di, một lý do khiến các nhà làm phim Việt chưa tìm ra lối thoát, chính là việc luôn than phiền về kiểm duyệt thay vì tìm ra đúng cách để "tuân theo luật chơi". "Ai cũng than vãn về kiểm duyệt, nhưng không ai chịu đọc luật điện ảnh cả", Phan Đăng Di nói.
Theo ông, không chỉ Việt Nam, mà các quốc gia phát triển khác cũng có những quy tắc làm phim riêng. Việc nghiên cứu cặn kẽ luật điện ảnh sẽ giúp các nhà làm phim tìm ra lối đi đúng, vẫn có thể sáng tạo theo ý mình và không phải chỉnh sửa kịch bản quá nhiều. Vị đạo diễn nhấn mạnh:
"Để phim Việt Nam phổ biến hơn, dù ngành điện ảnh Việt Nam đã có tuổi đời tầm 100 năm thì vẫn còn rất sơ khai, cũng chưa phải nền điện ảnh trưởng thành. Khi chúng ta đi ra thể giới, chúng ta thấy nền điện ảnh Việt vẫn còn vô danh, bạn bè quốc tế không biết đến. Cũng như chúng ta không biết đến nền điện ảnh Pakistan chẳng hạn, cái đó cũng bình thường.
Sẽ có những nền điện ảnh vô danh rất lâu, và nếu muốn được phổ biến rộng rãi, thì phải cố gắng rất nhiều. Điều cần phải quan tâm là những người làm trong một nền công nghiệp điện ảnh cụ thể có đủ giỏi hay không, có đủ thông minh hay không, hay tầm nhìn nước đó có đủ mạnh hay không.
Chúng ta chỉ có cách bắt tay vào làm, thay vì tiếp tục chờ đợi. Mỗi thế hệ chúng ta phải có quyết tâm, phải có năng lực. Nếu thế hệ tôi không làm được, thì thế hệ các bạn phải làm được. Còn nếu vẫn không làm được, thì lại phải chờ đợi những thế hệ tiếp theo, và chúng ta sẽ mãi trong trạng thái vô danh".
Phan Đăng Di sinh năm 1976, là đạo diễn, nhà sản xuất nổi tiếng tại Việt Nam. Sau khi tốt nghiệp Khoa Biên kịch, Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội, Phan Đăng Di làm việc tại Cục Điện ảnh Việt Nam trong 6 năm trước khi trở thành một nhà làm phim độc lập. Ông gây tiếng vang với nhiều tựa phim như Khi Tôi Hai Mươi, Sen, "Cha Và Con Và...".
Nguồn: TH&PL