Hơn 40 năm kể từ ngày diệt vong của Disco, chúng ta lại thấy được những ca khúc âm hưởng Disco xuất hiện dày hơn trên các BXH lớn nhỏ. 2020 ắt hẳn là một năm đáng nhớ của thể loại âm nhạc này.
Như chúng ta đã thấy, 2020 với sự bứt phá của Dua Lipa, The Weeknd hay Lady Gaga, Kylie Minogue ... đã đem tới cho khán giả những bữa tiệc âm nhạc Disco đã tai cho dù thời điểm đại dịch Covid-19 vẫn đang bùng phát. Bắt đầu với "Don't Start Now" của Dua Lipa đã nhanh chóng chiếm đóng các vị trí cao trên các BXH toàn cầu, ngay sau đó là album "After Hours" của The Weeknd đạt top 1 tại hơn 20 quốc gia hay hit tiktok song "Say so" của nữ rapper Doja Cats cũng chễm chệ ngôi vương Billboard Hot 100. Quả thật chưa bao giờ kể từ cuối thập niên 70s, âm nhạc Disco lại trở lại mạnh mẽ đến như vậy. Hãy cùng VieZONE tìm hiểu về thể loại âm nhạc Disco và tại sao nó lại trở thành xu hướng năm nay nhé!
Sự ra đời và đêm hủy diệt Disco kinh hoàng
Disco là một thể loại thuộc dòng nhạc dance, là sự pha trỗn của các yếu tố thuộc các thể loại khác như Funk, Soul, Pop, Salsa hay thể loại nhạc trừu tượng. Ban đầu nó được xếp vào một dòng nhạc riêng biệt được nghe nhiều trong cộng đồng người nghiện hút vì nó mang lại cảm giác lâng lâng khi sử dụng ma túy, sau đó được lan truyền trong các quán bar và vũ trường trong cộng đồng LGBT, người da màu, phụ nữ và giới Underdog.
Dòng nhạc Disco được cho là bắt nguồn từ đầu những thập niên, tuy nhiên mãi đến những năm 1974 -1977 mới được xem là sự phát triển mạnh mẽ của dòng nhạc này, đỉnh điểm của thời kì này vào 1977, bộ phim "Saturday Night Fever" do John Badham đạo diễn ra đời đã ngay lập tức tạo nên một phong trào âm nhạc vào cuối thập niên 70s mang tên "Disco". Nhạc phim được thể hiện bởi ban nhạc Bee Gees trở thành một trong các album nhạc phim bán chạy nhất trong lịch sử ngành công nghiệp âm nhạc tạo tiền đề cho các nghệ sĩ như Donna Summer, Glorida Gaynor, ABBA, Chic,... gây tiếng vang với những bản disco bất hủ thời đó như, "I Feel Love", "I Will Survive" hay "Le Freak".
Chỉ sau một thời gian ngắn kể từ 1977-1979, âm nhạc Disco xưng vương trên khắp trên các BXH thế giới đánh bật cả ông vua làng nhạc lúc trước là Hard-Rock, đặc biệt là ở thị trường Mỹ. Do lo sợ bị Disco nhấn chìm vào quên lãng, một làn sóng phản đối Disco cực lớn trong cộng đồng những người hâm mộ nhạc Rock đa số là những người da trắng với những slogan như "Disco Suck" hay “Death to Disco”.
Cao trào của phong trào này là sự kiện "Disco Demolition Night" (Đêm hủy diệt Disco) dán mác trá hình là một buổi quảng bá giải bóng chày Major League (MLB) diễn ra ngày 12 tháng 7 năm 1979, tại Comiskey Park ở Chicago. Khán giả đã lấp đầy sân bóng và chờ đợi khoảnh khắc hàng tấn đĩa Disco bị nổ tung trên sân khấu mở màn cho đêm tân thế.
Ngay sau vụ nổ xảy ra, hàng ngàn người tràn vào sân đấu giơ cao bảng hiệu, hò reo phản đối thứ âm nhạc mà họ cho là hạ đẳng, đi tới đâu cũng thấy đĩa nhạc Disco bị dẵm đạp trên sân. Điều mà những tên cầm đầu như Steve muốn đã thành hiện thực, chỉ sau một đêm tiếng vang của nó là hủy hoại cả một kỷ nguyên Disco huy hoàng.
Kể từ sau sự kiện đó, các đài phát thanh đã chuyển sang phát nhạc Rock thay vì Disco. Giải thưởng Grammy đã hủy bỏ hạng mục "Best Disco Recording". Tất cả mọi thứ dường như chống lại thứ âm nhạc này chỉ sau một đêm bạo loạn.
Hậu quả của đêm hủy diệt Disco thực sự nặng nề, cho dù hàng loạt tên tuổi lớn như Madonna, Michael Jackson, Donna Summer, ... vẫn tiếp tục phát hành những đĩa đơn Disco mới tuy nhiên vẫn không thể vực dậy được danh tiếng thể loại âm nhạc này. Ngay cả khi ông hoàng Glam- Rock David Bowie phát hành những ca khúc âm hưởng Disco kể từ thập niên 80s đã bị một bộ phận dòng nhạc Rock phản đối, thậm chí quay lưng cả với ông. Nó đã bị vấy bẩn, mất đi tiếng nói của mình và dần dần suy yếu trước những thể loại khác. Disco thực sự đã chết!
Disco không chỉ là một thể loại âm nhạc
Quay trở lại thập niên 70s, khi những vấn đề xã hội như phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, phân biệt tầng lớp vẫn đang xảy ra phổ biến. Những người thuộc giới Underdog - những kẻ yếu thế luôn phải dè chừng trước những kẻ mạnh, những con người không có tiếng nói riêng và luôn phải che dấu đi bản chất của mình, họ luôn khao khát mạnh mẽ được là chính mình.
Và luôn có một nơi tất cả mọi người đều được chào đón chính là những quán bar hay câu lạc bộ đêm, nơi mà mọi người có thể hòa những ánh đèn, hòa vào dòng người đông đúc, không phân biệt ai với ai, hộ đều nhún nhảy theo giai điệu sôi động của Disco
Ngay đến những nghệ sĩ da màu như Gloria Gaynor, Donna Summer cho đến nghệ sĩ da trắng Madonna cũng sử dụng âm nhạc Disco để thể hiện sự bất bình trước một xã hội thiếu công bằng. Điển hình như trong chuyến lưu diễn của nữ hoàng nhạc pop Madonna cho album Disco "Confessions On The Floor", bà đã sử dụng ba vũ công lần lượt xuất hiện và trình diễn trên nền nhạc này. Đầu tiên là nam vũ công da trắng, tiếp đến là nữ vũ công da vàng và kết thúc là nam vũ công da đen, họ đều có những bước nhảy tuyệt đẹp. Tất cả họ đều tỏa sáng trước ánh đèn cho dù họ là ai đi chăng nữa.
Nếu như Rock là đại diện cho văn hóa người da trắng thường dành cho nam nghệ sĩ vào những năm 60s, đầu thập niên 70s. Nó được xem như văn hóa đại chúng của nước Mỹ và được xem trọng hơn bất kỳ thể loại âm nhạc nào tại đất Mỹ, là thứ âm nhạc "thượng đẳng".
Thì với Disco là đại diện cho mọi tầng lớp xã hội, là những người phụ nữ bị xem thường trong xã hội, là cộng đồng LGBTQ+ vẫn đang đấu tranh cho lợi ích của mình, là những người da đen bị phân biệt đối xử hàng ngày và ở đó chỉ có một nguyên tắc duy nhất đó là sự bình đẳng.
Cho nên hai thể loại âm nhạc này được xem là không độ trời chung của nhau. Nhạc Rock đã xâm chiếm hầu hết thị trường kể từ đầu thập niên 60s và cho tới khi bị Disco soán ngôi vào cuối thập niên 70s. Và đêm hủy diệt Disco chính là kết quả của một sự phân biệt xã hội quy mô lớn, nó đã đánh bay những thông điệp mà âm nhạc Disco gửi gắm, giới Underdog tiếp tục một lần nữa bị mất tiếng nói trong xã hội.
Vậy tại sao, giới Underdog hay cộng đồng những người yếu thế lại chọn âm nhạc Disco để truyền tải thông điệp này? Đơn giản bởi vì tất cả những ca khúc Disco có ca từ vô cùng đơn giản, không ẩn dụ những nội dung sâu sắc khó hiểu, ai ai cũng có thể hiểu được và nhún nhảy theo giai điệu của nó. Khi một bài hát Disco được bật lên, nó khêu gợi những bước chân lên sàn nhảy. Ví dụ minh họa như hai ca khúc Disco xưa và nay dưới đây.
Disco không chỉ là âm nhạc, nó là tiếng nói của sự bình đẳng, là ước nguyện hướng tới một xã hội công bằng và văn minh.
2016 - 2020: Các vấn đề phân biệt đối xử trở nên gay gắt
Một trong những lí do 2020 sẽ là năm phục hưng lại dòng nhạc Disco đó chính là lấy lại tiếng nói của những cộng đồng yếu thế. Liên tiếp những sự kiện hay phong trào đòi bình đẳng xảy ra trong những năm gần đây và mới đây nhất chắc hẳn là về cái chết của công dân người Mỹ gốc Phi George Floyd đã làm dấy lên làn sóng biểu tình, làm bùng “ngọn lửa” âm ỉ kéo dài nhiều thế kỷ qua về vấn nạn phân biệt chủng tộc ở quốc gia này.
Sau cái chết đó, phong trào “Black Lives Matter” xuất hiện như một từ khóa nóng trên mạng xã hội châm ngòi cho hàng loại cuộc biểu tình quy mô lớn từ Mỹ lan sang cả những đất nước châu Âu.
Không những thế vào những năm gần đây, thế giới xảy ra hàng loạt sự kiện lớn gây bất bình đẳng trong xã hội.
Năm 2020 là năm nước Mỹ tiến hành cuộc bầu cử lần thứ 46 và tiếp tục là cuộc chiến giữa Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa. Đại diện đứng về phe Đảng Dân Chủ là những nghệ sĩ nhạc Pop như Lady Gaga, Miley Cyrus, Taylor Swift hay những nghệ sĩ R&B như Beyoncé,... Họ là những nghệ sĩ đứng lên vì quyền bình đẳng trong cộng đồng vì vậy Disco chính là sự lựa chọn không thể nào hợp lý hơn để có thể lôi kéo được những phiếu bầu cử quý giá về phe Dân Chủ.
Dấu ấn đậm nét của Disco những năm gần đây
Tại lễ trao giải Grammy lần thứ 56 diễn ra tại trung tâm nghệ thuật Staples, Los Angeles, California, Mỹ. Album mang âm hưởng Disco "Random Access Memories" của nhóm nhạc điện tử nổi tiếng Daft Punk đã vượt qua "The Blessed Unrest" của Sara Bareilles, "Good Kid, M.A.A.D City" của Kendrick Lamar, "The Heist" của Macklemore - Ryan Lewis và "Red" của Taylor Swift giành giải Album của năm 2014 - giải quan trọng nhất trong hệ thống giải thưởng Grammy.
Với chiến thắng quan trọng này đã mở ra một con đường đưa Disco trở lại và vinh danh dòng nhạc này trong ngành công nghiệp thu âm.
Tiếp đến năm 2019 là năm của thời trang Disco quay trở lại mạnh mẽ do có thể đáp ứng nhu cầu của phần lớn người đam mê thời trang ngày nay: hướng đến sự tự do nhưng vẫn sang trọng, cổ điển pha chút hào nhoáng. Các tuần thời trang Thu Đông 2019 nhuốm màu thập niên của disco với các show của Burberry, Rodarte, Anna Sui, Loewe, Paco Rabanne, Marc Jacobs...
Theo Vogue, phong cách thời trang những năm 1970 được coi là cột mốc mang tính cách mạng trong thế giới thời trang. Thời kỳ đó cũng là lúc nữ quyền lên ngôi phản ánh trong những trang phục jumpsuit, quần bó, áo chữ V... không còn bị giới hạn bởi những thiết kế điệu đà, nữ tính
Và đỉnh điểm vào năm 2020, hàng loạt nhân vật từ những nghệ sĩ kỳ cựu của dòng nhạc Dance như Kylie Minogue cho đến nghệ sĩ R&B The Weeknd và lớp thế hệ nghệ sĩ trẻ như Dua Lipa tích cực đưa những âm hưởng Disco vào trong những ca khúc của mình. Không những thế, hàng loạt sản phẩm chễm chệ đứng đầu bảng hàng loạt BXH của các quốc gia.
Tất cả điều đó đã tạo nên một kỷ nguyên Disco được sống lại một lần nữa!
Nguồn: TH&PL